AB – Türkiye
- AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Türkiye'ye yapacağı ziyaret öncesinde Saraybosna'da Crans Montana Forum'da yaptığı konuşmada Batı Balkan ülkeleri ve Türkiye'nin AB ile bütünleşmesinin AB'nin istikrar ve güvenliği açısından önemli olduğunu vurguladı. Küresel ekonomik kriz, Gürcistan ve Rusya ile ilgili sorunlar ve Lizbon Antlaşması'nın İrlanda'daki halkoylamasında reddedilmesinin AB'nin önündeki güçlükler olduğunu belirten Rehn, bu sorunlara karşın AB'nin daha önce verdiği taahhütlerini yerine getirmesi gerektiğini söyledi. Balkan ülkelerinde ve Türkiye'de istikrar ve barışı sağlama yönünde verilen sözlerin tutulacağını belirten Rehn, Haziran ayından bugüne Türkiye ve Hırvatistan'la yeni müzakere başlıklarının görüşmeye açıldığını hatırlattı. Rehn Hırvatistan ile müzakerelerin olumlu geçtiğini ve 2008 sonbahar aylarında müzakere başlıklarının büyük bir bölümünün daha açılmasının mümkün olduğunu söyledi.
Türkiye'nin Kafkaslarda yaşanan krizde izlediği yapıcı rolün ve Suriye, Ermenistan ve Orta Doğu'daki diplomatik açılımlarının önemini vurgulayan Rehn, bu gelişmelerin AB'nin komşularındaki istikrarın korunmasında Türkiye'nin ne derece önemli bir payı olduğunu ortaya koyduğunu belirtti. Temmuz ayında önemli bir siyasi krizi atlatmış olan Türkiye'nin artık AB reformlarını yeniden ele alması gerektiğine dikkat çekti. Kıbrıs'ın yeniden birleşmesine yönelik gelişmeleri hatırlatan Rehn, AB'nin iki toplum liderinin çabasını desteklediğini ifade etti. Önümüzdeki dönemin Batı Balkanlar ve Türkiye açısından belirleyici bir yıl olduğunu söyleyen Rehn, bütün krizlere karşın bu ülkelerin reform süreçlerinde ilerleme kaydetmesi gerektiğinin altını çizdi.
AB Kurumları
- Ticaretten sorumlu AB Komiseri Peter Mandelson'un kendi ülkesi İngiltere'ye Şirket İşleri ve Yasal Düzenlemeler Bakanı olarak geri dönmesi üzerine yerine Catherine Ashton atandı. Ashton bu görevine başlamadan önce İngiliz Lordlar Kamarası'nda İşçi Partisi üyesi olarak görev yapıyordu.
Ekonomi
- Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi toplantısı sonucunda mali piyasalarda yaşanan krize Avrupa'da hızlı bir şekilde cevap verilmesine karar verildi. Krize karşı alınacak önlemlerde her ülkeye kendi içinde serbesti getirildi.
Bakanlar şu kararları aldı:
• Piyasa müdahaleleri gerekli durumlarda ve geçici olarak yapılmalı.
• Vergi ödeyen halkın çıkarları dikkate alınmalı;
• Hükümetler değişim yönetimi yapabilecek şekilde hazır olmalıdır.
• Şirketlerin yönetiminde bulunanlara sağlanan haksız kazançlara son verilmeli, hükümetlerin bu konuda müdahale yetkisi olmalıdır.
• Devlet yardımı kuralları çerçevesinde rakip kuruluşların çıkarları gözetilmelidir.
• Sınır ötesi faaliyet gösteren mali kuruluşlara yönelik müdahalelerde AB düzeyinde ve hızlı bir işbirliğine gidilmelidir.
• ABD ve Avrupa bankaları arasındaki muhasebe kuralları farklılıklarının piyasalarda bir bozulmaya yol açmamasına dikkat edilmelidir.
• AB Komisyonu devlet yardımı kararlarını vermeye tek pazar ve devlet yardımları rejimi çerçevesinde devam etmelidir.
• Birçok üye ülke halihazırda mevduat hesapları üzerindeki devlet güvencesi sınırını yükseltmiş bulunuyor. Bütün üye ülkelerin mevduat hesapları üzerindeki devlet güvencesi sınırını en az bir yıl boyunca 50 bin €'ya yükseltmesine karar verilmiştir. Bazı ülkelerin bu sınırı 100 bin €'ya yükseltmiş olduğu bilinmektedir.
- AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso Komisyon'un küresel ekonomik krizle ilgili önlemleri hızlı bir şekilde alamadığına ilişkin iddiaları kabul etmediğini; hızlı ve etkin bir şekilde önlem alma konusunda geç kalan tarafın üye ülkeler olduğunu ileri sürdü. Avrupa çapında bir tepki geliştirilmesi ve önlem alınması konusunda Komisyon'un direndiğine yönelik iddiaları kabul etmeyen Barroso, mali krizin Eylül ayında Avrupa bankalarını olumsuz etkilemeye başladığı anda bile üye ülkelerin AB çapında bir eylem planı oluşturma konusunda kararsız kaldıklarını vurguladı. Barroso AB Maliye Bakanları Konseyi'nin krize karşı eşgüdüm içinde cevap verilmesine dair bir karar varamamakla suçladı. Barroso eski IMF direktörü ve Fransa Merkez Bankası Eski Başkanı Jacques Larosiere başkanlığında bir uzmanlar paneli oluşturarak bankacılık kurallarının ve sınır ötesi bankacılık işlemlerinin nasıl daha güvenli hale getirileceğine ilişkin çalışmalar yapılmasını sağlayacağını açıkladı.
- Euro Alanı ülkelerinin başbakan ve devlet başkanları mali sektörde yaşanan krize karşı ortak bir önlem alma konusunu yeniden görüşmek üzere biraraya geldi. Görüşmeler sonunda liderler İngiltere'nin ortaya koyduğu kurtarma planına benzer bir plan üzerinde görüş birliğine vardı.
Buna göre:
• Euro Alanı'nda yer alan 15 ülke ve Ocak 2009'da Euro'ya geçecek olan Slovakya para piyasalarında yaşanan kilitlenme nedeniyle mali kaynaklara ulaşamayan bankaları kurtarmak amacıyla oluşturulacak olan fona katkıda bulunacak.
• Hükümetler 2009 yılı sonuna kadar geçerli olmak üzere bankalar arası borçlanmalara güvence verecek.
• Geçen hafta üzerinde anlaşmaya varılan ilkeler çerçevesinde mevduatlara devlet güvencesi verilecek.
• Avrupa Yatırım Bankası KOBİ'lere destek olmak amacıyla 30 milyar € tutarında kredi sağlayacak.
• Ulusal piyasa izleme makamları mali piyasaların dengeye kavuşması için Basel 2 kuralları paralelindeki önlemleri uyugulamalıdır.
• Bazı üye ülkeler halihazırda bankaların değerli aktiflerini satın almış ya da devlet tahvilleri ile bunları değiştirmiş ve böylece bankalara orta vadeli kaynak sağlamıştır. Ancak bu işlemlerin gerçek piyasa değerlerini yansıtması ve yardım planının belirli bir tutarda ve geçici olması ilkelerine dikkat edilmelidir.
• Bu hafta gerçekleştirilecek olan AB liderler zirvesinde AB ülkeleri arasında kriz yönetimini ve eşgüdümü sağlayacak bir mekanizmanın kurulmasına karar verilecektir.
Devlet Yardımları
-Çek Devleti'nin Středni Čechy bölgesinde gerçekleştirmeyi planladığı toplu taşıma altyapısını geliştirmeye yönelik sübvansiyon programını AB Komisyonu onayladı.
Yapılacak yardımlar yolcuların taşıt değiştirmesini kolaylaştırmak ve araba, tren, otobüs, bisiklet gibi taşıma araçları arasındaki uyumu güçlendirmek suretiyle taşıma sistemini iyileştirmeyi hedeflerken, projenin egzoz gazlarını azaltarak kentsel bölgedeki hava kirliliğine olumlu etki edeceği belirtiliyor.
Tüketici Hakları
- AB Komisyonu tüketicilere internet ve sokak alışverişinde kolaylıklar sağlamayı hedefleyen bir önerge paketi sundu. Tüketicilerin satış sözleşmesi tamamlamadan önce ürün özellikleri, fiyatı ve ödeme şartları hakkında net olarak bilgilendirilmesini garanti edecek olan önerge, ayrıca ürün iadesi, geri ödeme, tamir ve garanti sürelerine dair tüketici güvenliğini arttırıcı kapsamlı hakları içeriyor. Önerideki Tüketici Hakları Yönergesi, mevcut dört farklı yönergeyi tek bir pakette toplayarak basitleştiriyor. Böylelikle hem tüketici güveninin güçlendirilmesi, hem de ticareti zorlaştıran ülke içi bürokratik kısıtlamaların azaltılması hedefleniyor. Yeni kurallar sayesinde AB çapında ticaretle uğraşanlar için uyum maliyetlerinin %97 oranına kadar azalabileceği öngörülüyor.
Son yıllarda e-ticaret kullanımındaki artış sonucu AB vatandaşlarının yaklaşık üçte birinin internet üzerinden alışveriş yapmasıyla ortaya çıkan sorunları önlemek amacıyla elektronik ortama yeni kurallar getirilmesi de önemli planlar arasında. Kapsamı genişletilen önerilerin kanun haline gelmeden önce Avrupa Parlamentosu ve AB Bakanlar Konseyi tarafından onaylanması gerekiyor.
Adalet ve İçişleri
- AB'nin göç konusundaki yaklaşımını uvvetlendirme amaçlı öneri paketi 8 Ekim'de n kabul edildi. Paket göçle ilgili üresel yaklaşımın güçlendirilmesine ilişkin bir bildirge, 2008 Bakanlar Konferansı'nın entegrasyon sorunuyla ilgili raporu ve aile birleşmesi konusunda 2003/86 sayılı yönergenin uygulamasına dair bir raporu içeriyor ve yakın geçmişte sunulan Avrupa ortak göç politikası bildirgesi ilkelerine dayanıyor. Belgenin aynı zamanda Avrupa Göç ve İltica Paktı tarafından da dikkate alınması öngörülüyor. Özgürlük, güvenlik ve adaletten sorumlu Komiser Jacques Barrot önergeyi değerlendirirken üye ve üçüncü ülkeler ile göçmenlerin ortak çıkarlarını gözeten kapsamlı bir göç politikasının gerekliliğini vurguladı.
Yerel Yönetimler
- AB Komisyonu, yerel yönetimlerin kalkınma faaliyetlerin tasarım ve uygulama aşamasında katılımlarını artırmak ve daha etkin olmalarını sağlamak amacıyla bir bildirge yayınladı. Yerel faaliyetlerin kalkınma politikasının temeli olduğunu belirten Komisyon, yerel yönetimlere yapılan yatırımın çok verimli olduğu ve önerilerin gerçekleşmesiyle yönetimlerin kendilerine daha fazla kaynak sağlamalarının umulduğunu da vurguladı.
Bildirgede:
*Yerel idareler arası işbirliğinin güçlendirilmesi amacıyla yılda bir Bölgeler Komitesi himayesinde görüşme yapmaları;
*Yerel idareleri bir çatı altında toplayan "Kıymetler Borsası" gibi bir bilgi değişim altyapısı kurulması ve bu yapıda yerel idarelerin talep ve tekliflerini yayımlanabileceği bir internet sitesinin (sanal ağ ortamının) kurulması;
*Yerel idarelerin de uluslararası bağış topluluğu gibi bazı ilkelere bağlı olmalıdır. Bağışçı sayısının artışı da göz önünde bulundurularak kalkınma yardımları düzenlenmelidir. Ayrıca yerel idareler Accra'da güncellenen Paris Yardım Etkinliği Beyannamesi'nin ilkelerine de uymalıdır. 17 Kasım tarihleri arasında Strasburg'da ılacak olan Avrupa Kalkınma Günleri'nde de yerel yönetim konusuna odaklanılacak.
Çevre
- Avrupa Parlamentosu Çevre Komitesi, AB omisyonu'nun Ocak 2008'de sunduğu iklim-enerji paketi önergesi ana maddelerini oyladı. AB misyon Ticareti Sistemi (ETS) yönergesinin gözden geçirilmesi, ETS dışında kalan sektörlerdeki sera gazı salınımını azatmaya yönelik çabanın üye ülkeler arasında bölüşümü ile karbon yakalama ve depolamaya ilişkin yönergeye dair raporlar Komite tarafından onaylandı.
Çevre Komiseri Stavros Dimas oylama sonuçlarını memnuniyetle karşılarken, Parlamento'nun Hıristiyan Demokrat kanadı yeni düzenlemelerin AB iç pazarına olumsuz etkilerinin ve ABD ve Çin sanayilerindeki hafif uygulamalara dikkat çekti.
BRÜKSEL'DE GELECEK AY
AB Kurumları
• 15-16 Ekim, AB Liderler Zirvesi
• 17 Ekim, AB-Kanada Zirvesi
• 20-21 Ekim, Çevre Bakanları Konseyi
• 4 Kasım, Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi
• 14 Kasım, AB-Rusya Zirvesi
Konferanslar-Seminerler
• 16-17 Ekim, "European Parliament of Enterprises", Avrupa Parlamentosu,
http://www.europeanagenda.eu/preview/index.php?previewid=209
• 20 Ekim, "How to make European pensions adequate and sustainable", CEPS,
www.ceps.be
• 30 Ekim, "Defining Europe's Energy Strategy",
http://www.friendsofeurope.com/
• 5 Kasım, "Saving Europe's Waters",
www.friendsofeurope.com
• 4 Kasım, "Katılım öncesi mali yardım programı (IPA) fonlarından nasıl yararlanılır?",
http://www.welcomeurope.com/default.asp?id=2210&idform=240
HAZIRLAYANLAR :
Dilek İştar Ateş – Suna Orçun
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org
