AVRUPA BİRLİĞİ'NDE YIL SONU TATİLİ NEDENİYLE BU SAYI 2010 YILININ SON SAYISIDIR.
TÜM OKUYUCULARIMIZA MUTLU BİR 2011 YILI DİLİYORUZ.
BU SAYIDA:
AB - TÜRKİYE
AB - ABD
AB - ÜRDÜN
AB - İSVİÇRE
AB – SUDAN
AB LİDERLER ZİRVESİ
AB KURUMLARI
ADALET VE İÇ İŞLERİ
ORTAK TARIM POLİTİKASI
EKONOMİ
AVRUPA YATIRIM BANKASI
AB - Türkiye
- Genel İşler Bakanlar Konseyi 14 Aralık'ta gerçekleştirdiği toplantıda Türkiye ile ilgili olarak şu kararları aldı:
· AB Komisyonu'nun 9 Kasım'da yayımladığı "Genişleme Stratejisi ve 2010-2011 Dönemi İçin Güçlükler" başlıklı bildirgesi ve aday ülkelerle ilgili ilerleme raporları kabul edilmiştir.
· Lizbon Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sayesinde AB genişleme politikasının işlerliğini sürdürebilmesini sağlamıştır. Bu sürecin devamlılığına olan saygı üye ülkelerin de desteğine ve hâlihazırda potansiyel aday ülke konumundaki ülkelerdeki reformların devamlılığına bağlıdır.
· Türkiye'nin müzakereler ve siyasi reform gündemine bağlılığı olumludur.
· Anayasa reform paketi Katılım Ortaklığı'nda da yer alan kamu yönetimi, adli sistem ve temel haklar gibi öncelikli konuları ele aldığı için olumlu bir adım olarak değerlendirilmektedir. Uygulamalar Avrupa standartlarında olmalıdır.
· Gelecekte yapılacak anayasa değişiklikleri siyasi partilerin ve sivil toplumun da katkısıyla geniş katılımlı bir danışma süreci ile gerçekleştirilmelidir.
· Kopenhag kıstaslarının tam olarak karşılanması için daha fazla çaba gösterilmelidir. Mülkiyet hakları, sendikal haklar, azınlık hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve çocuk hakları, işkence ve kötü muamelenin önlenmesi alanlarında ilerleme sağlanmalıdır.
· Türkiye'ye yönelik tüm terörist eylemler şiddetle kınanmaktadır. Demokratik açılım sürecinin uygulamaya konulması ve devamında özellikle Kürt sorunuyla ilgili beklenen sonuçların elde edileceği umulmaktadır.
· Türkiye kendisine komşu bölgelerde aktif bir bölgesel oyuncu haline gelmiştir. Türkiye'nin dış politikasını AB ile eşgüdüm içinde geliştirmesi sayesinde enerji güvenliği, bölgesel anlaşmazlıkların çözümü gibi alanlarda daha kapsamlı çözümler üretilebilecektir. AB Türkiye ile dış politika alanındaki diyalogu güçlendirmeye hazırdır.
· Türkiye AB'ye yönelik yasadışı göç açısından hem çıkış hem de geçiş ülkesi durumundadır. Konsey geri kabul anlaşması görüşmeleri sürecinde alınan mesafeyi olumlu karşılamakta ve kısa süre içinde sonuçlandırılarak uygulamaya konulmasını beklemektedir. Bu süreç devam ederken mevcut ikili anlaşmaların yürürlüğünün sağlanması önem taşımaktadır.
· Müzakere çerçevesi ve önceki Konsey kararları ile aynı doğrultuda olmak üzere Türkiye'nin komşuları ile iyi ilişkilerde bulunması konusu hatırlatılmaktadır. Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ve Uluslararası Adalet Divanı kararları da dikkate alınarak anlaşmazlıkların çözümü sağlanmalıdır. Konsey aynı şekilde AB üyelerinin egemenlik haklarını yeniden hatırlatmaktadır.
· 11 Aralık 2006 kararı ve 21 Eylül 2005 bildirgesini göz önüne aldığımızda Türkiye'nin tüm çağrılara rağmen Ek Protokol'ü uygulamaması üzüntü vericidir. 2006 kararlarının uygulanmasına devam edilecek ve bu da müzakere sürecinin gidişini etkileyecektir.
Bunların yanı sıra Türkiye G. Kıbrıs ile ikili ilişkilerini normalleştirmemiştir. Konsey Komisyon'dan bu süreci izleyerek her gelişmeyi kendisine raporlamasını istemektedir.
· Müzakere Çerçeve Belgesi'nde de belirtildiği gibi Türkiye'nin G. Kıbrıs ile iyi komşuluk ilişkileri içinde olması ve Birleşmiş Milletler nezdinde Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulma sürecine destek olması beklenmektedir.
· Üyelik müzakerelerinin daha fazla çaba isteyen bir döneme girdiği şu dönemde Türkiye gerekli kıstasları yerine getirerek süreci hızlandırabilecektir. Bu noktada "Rekabet politikası" başlığında müzakerelerin başlatılması için sağlanan ilerleme olumludur. Konsey açılış kıstaslarının yerine getirilerek bu başlığın müzakerelere açılmasını arzu etmektedir.
AB - ABD
- 17 Aralık'ta bir araya gelen Transatlantik Ekonomik Konsey daha etkili bir ekonomik ortaklık ve işbirliği sayesinde AB ve ABD arasındaki ekonomik ilişkilerin canlandırılmasını önerdi. AB Komisyonu ve ABD hükümeti temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşen toplantıda daha yenilikçi ve ileriye dönük bir iş ortamı yaratılması için yasal düzenlemelerin kısıtlayıcılığından kurtulmak, yenilikçiliği teşvik etmek ve yüksek teknolojilerin iş dünyası içinde kullanımını desteklemek gibi gelişime yönelik konular ele alındı. Elektrikli otomobiller ve ilgili altyapının kurulması girişimi başlatıldı, Ayrıca taklit ürünlerle ilgili İnternet üzerinden hizmet veren bir bilgilendirme sitesinin açılışı gerçekleştirildi.
AB ve ABD arasındaki ekonomik ilişkileri güçlendirmek amacıyla 2007 yılında kurulan Transatlantik Ekonomik Konsey halihazırda AB ve ABD arasında ekonomik ilişkilerin en kapsamlı ele alındığı, zaman zaman da stratejik küresel ekonomik konuların görüşüldüğü yapı olma özelliği taşıyor.
AB - Ürdün
- AB ile Ürdün arasında hava taşımacılığı anlaşması imzalandı. Hava taşımacılığı hizmetleri alanında karşılıklı olarak pazarların açılması, işbirliğinin güçlendirilmesi, tüketici ve işletmecilerin yeni fırsatlara erişimini sağlamak gibi konuları ele alan anlaşma ile AB ve Ürdün arasında ortak kurallara dayanan bir Avro-Akdeniz Havacılık Alanı oluşturulmuş olacak. Bu anlaşma ile AB ve Ürdün arasındaki ikili ilişkiler de derinleştirilmiş oluyor.
Yeni Eylem Planı çerçevesinde AB ve Ürdün arasındaki ilişkiler "ileri ortaklık" statüsüne alınmıştı.
Hava ulaşım hizmetleri anlaşması sayesinde AB ve Ürdün arasındaki ticari ilişkilerin artması, turizmin gelişmesi sağlanacak. Ayrıca AB'nin diğer Akdeniz ülkeleriyle ilişkilerinin güçlendirilmesi yönünde de olumlu bir adım atılacak.
AB – İsviçre
- AB Komisyonu, İsviçre ve AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) arasında bir bağlantı kurulması amacıyla İsviçre ile müzakerelere başlamak için yetkilendirildi. Bu girişimin iklim değişikliğiyle mücadeleyi desteklemesi ve iklim değişikliğine neden olan salınımların azaltılması için ekonomik bir teşvik niteliği taşıması bekleniyor. Girişim AB takas sistemlerinin Norveç, Lihtenştayn ve İzlanda'ya genişletilmesi yönünde atılan adımların bir yenisi olarak görülüyor. Müzakerelerin 2011 yılının ilk aylarında başlaması bekleniyor.
Müzakerelerin sonucunda varılan anlaşmanın hem Avrupa Parlamentosu hem de Konsey tarafından onaylanması gerekiyor.
AB – Sudan
- Avrupa Birliği Güney Sudan'da 9 – 15 Ocak 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilecek referandum için bir Seçim Gözlem Heyeti gönderdi. Avrupa Parlamentosu (AP) üyesi Véronique de Keyser başkanlığındaki 110 kişilik seçim gözlem heyeti referandum sürecini sandıkların kurulmasından oyların sayılması ve ilan edilmesine kadar tüm Sudan'da izleyecek ve referandum sonrası da ülkede gözlemlerini sürdürecek. AB Seçim Gözlem Heyeti referandumun uluslararası demokratik seçim standartlarına ve Sudan yasalarına uygun olarak gerçekleşip gerçekleşmediğini denetleyecek. İlk uzun-vadeli AB gözlemci heyeti Kasım ayında seçmen kayıt süreçlerini izlemek için Sudan'a vardı.
Bu heyete seçim analistleri, başka uzun-vadeli gözlemciler, kısa-vadeli gözlemciler ve AP üyeleri de katılacak. AB ayrıca Sudan'daki referandum sürecine destek vermek amacıyla 6 milyon € kaynak ayırdı. AB'nin 2005 yılından bu yana bölgeye sağladığı kalkınma yardımı 665 milyon €, 2003 yılından beri ülkeye sağladığı insani yardım ise 779 milyon €'yu buluyor.
AB Liderler Zirvesi
Belçika Dönem Başkanlığı tarafından düzenlenen son AB liderler zirvesi 16-17 Aralık'ta Brüksel'de gerçekleştirildi. Zirvede görüşülen konular ve verilen kararlar aşağıda yer almaktadır:
· Euro Alanı ülkelerinin yer alacağı ve Euro para biriminin istikrarını sağlamak için sürekli çalışacak olan mekanizmanın kuruluşunu sağlamak amacıyla Lizbon Antlaşması üzerinde gerekli değişiklik yapılmalıdır. Bu mekanizma aracılığıyla ekonomik güçlükler içindeki Euro Alanı ülkelerine mali yardım aktarılabilecektir.
Bu mekanizma Avrupa'da mali istikrarın sağlanması için Haziran 2013'e kadar geçerli olmak üzere kurulan mekanizmaların yerini alacaktır. Konuya ilişkin kurumlar arası danışma süreci Mart 2011'e kadar tamamlanacaktır. Euro Alanı'na dâhil olmayan üyeler de isterlerse danışma süreci ve diğer çalışmalara katılabilecektir.
· Komisyon Haziran 2011'e kadar yeni çok seneli mali planın hazırlanması işlemlerini tamamlayacaktır.
· AB Bakanlar Konseyi'nin 14 Aralık tarihli kararına uygun olarak Karadağ'ın AB üyeliğine aday ülke statüsü onaylanmıştır.
AB Kurumları
- Avrupa Parlamentosu dokuz aylık bir müzakere sürecinden sonra AB Komisyonu'nun yürütme alanındaki yetkilerine ilişkin yeni düzenleme konusunda AB Konseyi ile varılan anlaşmaya onay verdi. Lizbon Antlaşması'nın yürürlüğe girmesinden kısa bir süre sonra AB Komisyonu tarafından önerilen bu yeni düzenleme, "komitoloji" (comitology / danışma komisyonlarında inceleme süreci)) adı verilen sistemde geniş çaplı bir reform niteliği taşıyor. Yeni düzenleme 1 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe girecek.
Lizbon Antlaşması'na göre AB Komisyonu'nun iki tür yetkisi bulunuyor: yasama benzeri işlemler için vekaleten verilmiş yetkiler ve yürütme yetkileri.
Geçmişte bütün bu yetkilerin "komitoloji" adı verilen süreçlerden geçmesi gerekmekteydi. Komitoloji süreci AB Komisyonu'nun yürütme tedbirleriyle ilgili taslaklarını üye ülkelerin temsilcilerinden oluşan komitelere sunmasını gerektiriyor. Yeni düzenlemeyle bu uygulama devam ederken, AB Konseyi'nin komitoloji sürecinde temyiz makamı olarak müdahalesi son buluyor. Bazı durumlarda "temyiz komitesi" öngörülmüş olsa da, temyiz komitesi de normal komiteler gibi aynı yetki seviyesindeki üyelerden meydana geliyor. Bu şekilde Komisyon taslaklarının tekrar gözden geçirilmesi ya da düzenlenmesi mümkün kılınıyor.
Yeni düzenleme ayrıca normal komitoloji sürecine tabi olacak tedbirlerin kapsamını da genişletiyor ve bu şekilde Konsey'in kararına bağlı olmaktan çıkararak şeffaf ve etkin yürütmeyi destekliyor.
Yeni düzenleme Komisyon'a daha çok esneklik kazandırırken, ayrıca daha büyük bir siyasi sorumluluk üstlenmesini sağlıyor. Komitelerde Komisyon taslağını destekleyen ya da taslağa karşı çıkan bir nitelikli çoğunluk bulunamadığında, Komisyon'a taslağı kabul etme ya da gözden geçirme konusunda yetki veriliyor. Komisyon'un yürütme tedbirlerine ilişkin bir taslağı kabul ederken komiteden olumlu görüş almasını şart koşan tek alanın kesin çok taraflı ticaret güvenliği tedbirlerine ilişkin uygulamalar olduğu belirtiliyor.
Bütün komitoloji süreçlerinin tam şeffaflık içinde gerçekleştirilmesi, bu bağlamda komitelere gönderilen bütün belgelerin aynı zamanda Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi'ne de sunulması öngörülüyor. Bu iki kurumun taslaklarda belirlenen yürütme yetkisinin Komisyon'a hukuken sağlanan yetkileri aştığı düşünüldüğü durumda eşit düzeyde denetleme hakkına sahip olacağı da belirtiliyor.
- AB Komisyonu 2014 dönemi için Fırsat Eşitliği Stratejisi'ni yayımladı. Son yıllar içinde elde edilen ilerlemeleri daha da geliştirmeyi hedefleyen yeni strateji üç temel ilke üzerine kuruldu:
1. Dengeli bir iş ortamının özendirilmesi ve sürdürülmesi;
2. Daha esnek çalışma koşullarının sağlanması;
3. Stratejinin en üst düzeyde benimsenip, savunulmasının sağlanması.
Yeni hedefler ile AB Kurumlarında orta ve üst düzeyde görev yapan ve yönetmenlik görevleri için işe alınacak olan kadın sayısının artırılması hedefleniyor. Bunun için de her bölümün kendi planlamasını yapıp, belirlenen hedeflere ulaşmak için eylem planları yapması gerekiyor. Benimsenen hedeflerin yakalanıp yakalanmadığı ise dönesel olarak yapılacak değerlendirmelerde İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü tarafından takip edilecek.
Komisyon 2014 yılında üst düzey görevlerde bulunan kadın oranını %25'e çıkarmayı hedefliyor. Bu oran halihazırda %21 seviyesinde bulunuyor. Bunu sağlamak için de emekli olmak üzere olan üst düzey görevlilerin %30'unun yerlerine kadın çalışanlar alınacak.
Adalet ve İç İşleri
- AB Komisyonu AB İnsan Kaçakçılığıyla Mücadele Koordinatörlüğü görevine G. Kıbrıslı Myria Vassiliadou'nun atanmasına karar verdi. Myria Vassiliadou Brüksel merkezli Avrupa Kadın Lobisi'nin Genel Sekreterliği görevini yürütmekteydi.
Sosyoloji alanında doktora derecesine sahip olan Vassiliadou'nun akademi, AB kurumları ve sivil toplum örgütlerindeki çalışmaları neticesinde temel haklar, insan kaçakçılığı, göç ve kadın hakları konularında önemli deneyimi bulunuyor. AB İnsan Kaçakçılığıyla Mücadele Koordinatörü AB kurumları, AB ajansları, üye ülkeler, üçüncü ülkeler ve uluslararası kurumlar arasındaki eşgüdüm ve işbirliğini artıracak. Koordinatör ayrıca insan kaçakçılığıyla mücadele alanındaki yeni AB politikalarının şekillenmesinde ve AB'nin bu alandaki dış politikasının geliştirilmesinde etkin rol oynayacak. Koordinatör doğrudan İç İşleri Genel Müdürü'ne bağlı olarak çalışacak.
Ortak Tarım Politikası
- AB Komisyonu Macaristan'a tarım arazilerinin Macaristan'da yerleşik olmayan AB vatandaşlarına ve şirketlerine satışına izin vermek için sağlanan geçiş süresini üç yıl uzatma kararı verdi.
Macaristan'ın yapmış olduğu başvuru üzerine Macaristan dışında yerleşik AB vatandaşları ve şirketleri Macaristan'da üç yıl daha tarım arazisi satın alamayacak. Macaristan kendi tarım arazisi piyasasının AB rekabetine açılmasının ülke açısından olumsuz etkileri olacağını ileri sürerek geçiş döneminin uzatılmasını talep etmişti.
Komisyon Macaristan'ın halen devam etmekte olan tarım reformunu hızlandırarak bir an önce tamamlamasını istiyor.
Ekonomi
- Ekim 2010'da %1,9 olan Euro Alanı (AB16) yıllık enflasyon oranı Eylül 2010'da da değişmedi. Bir önceki yılın aynı döneminde enflasyon oranı %0,5 seviyesindeydi. Kasım 2010'da aylık enflasyon ise %0,1 olarak gerçekleşti.
Ekim 2010'da %2,3 olarak hesaplanan AB27'deki yıllık enflasyon da Kasım 2010'da sabit kaldı. Bir önceki yılın aynı döneminde enflasyon oranı %1 seviyesindeydi. Kasım 2010 AB27 aylık enflasyon oranı ise %0,2 olarak gerçekleşti.
Üye ülkelerdeki enflasyon oranlarına bakıldığında Kasım 2010'da en düşük oranlar İrlanda (-%0,8), Slovakya (%1), ve Hollanda'da (%1,4); en yüksek oranlar ise Romanya (%7,7), Estonya (%5) ve Yunanistan'da (%4,8) gözlendi.
Kasım 2010'a kadar en düşük 12 aylık ortalama oran İrlanda (-%1,8), Letonya (-%1,5), ve Slovakya'da (%0,6) kaydedilirken; en yüksek oranlar Romanya (%5,8), Macaristan (%4,8) ile Yunanistan'da (%4,5) gerçekleşti.
- Euro Alanı'nın dünyanın geri kalanıyla dış ticaret dengesi, ilk tahminlere göre Ekim 2010'da 5,2 milyar € ticaret fazlası gösterdi. Ekim 2009'da da dış ticarette 4,8 milyar € fazla kaydedilmişti. Eylül 2010'da 2,6 milyar € dış ticaret fazlası gerçekleşirken, bu meblağ bir yıl öncesinde 1,4 milyar € olmuştu. Ekim 2010 verileri bir önceki ayla karşılaştırıldığında Euro Alanı'nda ihracatın %0,1, ithalatın ise %1,3 oranında azaldığı görüldü.
AB27'de Ekim 2009'daki 6,4 milyar € dış ticaret açığına kıyasla Ekim 2010'da 7,4 milyar € dış ticaret açığı belirlendi. Eylül 2010'da 11,8 milyar € dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı döneminde ise 10,5 milyar € dış ticaret açığı görülmüştü. Ekim 2010 verileri bir önceki ayla karşılaştırıldığında AB27'de ihracatın %0,1 artarken, ithalatın %3 oranında azaldığı görüldü.
AB27'nin ABD'den ithalatı dışında bütün önemli ticaret ortaklarıyla ticareti Ocak – Ekim 2010'da bir önceki yılın aynı dönemine göre göre artış gösterdi.
En büyük artışlar Brezilya (%53), Çin (%39) ve Türkiye'ye (%36) yapılan ihracatlarda ve Rusya (%37), Çin (%30) ve Hindistan'dan (%28) yapılan ithalatlarda kaydedildi.
Avrupa Yatırım Bankası
- Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Tanzanya'nın İringa ve Shinyanga kentleri arasında inşa edilecek 667 km uzunluğundaki yeni yüksek voltaj nakil hattı projesine 135 milyon € tutarında kredi ile destek sağlayacak. Bu proje, Tanzanya'nın güneyindeki elektrik üretim kaynaklarından ülkenin kuzey bölgelerine enerji naklini kolaylaştıracak. Proje sayesinde gelecekte Zambiya ve Kenya ile bağlantı sağlanarak, bölgesel ekonomik işbirliği ve kalkınmanın da desteklenmesi öngörülüyor. Toplam değeri 468 milyon $ olan proje AYB, Dünya Bankası, Afrika Kalkınma Bankası, Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı ve Kore Ekonomik Kalkınma İşbirliği Fonu tarafından destekleniyor.
*
B R Ü K S E L ' D E G E L E C E K A Y
AB Kurumları
· 20 Aralık, Çevre Konseyi
· 10 Ocak, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
· 17 Ocak, Eurogroup Toplantısı
· 18 Ocak, Ekonomik ve Mali İşler Konseyi
Konferanslar
· 11 Ocak, Does crisis Europe need more skilled migrants? The debate on intra-corporate transferees, EPC, http://www.epc.eu
· 13 Ocak, Skating on Thin Ice: What deposit insurance scheme for Europe?, CEPS, http://www.ceps.be
· 13 Ocak, The economy in 2011, EPC, http://www.epc.eu
· 26 Ocak, Voting Behaviour in the European Parliament: How MEPs Vote after Lisbon, CEPS, http://www.ceps.be
· 27 Ocak, Skills for growth and Well-Being in Europe: is the Europe 2020 plan on the right path? , EPC, http://www.epc.eu
HAZIRLAYANLAR :
Dilek İştar Ateş – Gamze Erdem Türkelli
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org
Dr Bahadir Kaleagasi
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047 twitter.com/kaleagasi
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org