BU SAYIDA:

AB - Türkiye
AB - Moldova
Dış Ticaret
Kimyasal Maddeler
Denizcilik
Sosyal İşler
Hayvan Hakları
Eğitim
AB Küreselleşme Fonu
AB Yardım Politikası
Demografi

AB - Türkiye

- AB Komisyonu'nun Genişleme Politikası'ndan sorumlu Üyesi Stefan Füle 12 Eylül'de gerçekleşen Anayasa değişiklik paketi halkoylaması ile ilgili bir açıklama yaptı. Halkoylaması sonucunun Türk halkının hak ve özgürlüklerinin güçlendirilmesini istediğini gösterdiğini ileri süren Füle, Komisyon'un geçtiğimiz aylarda da belirttiği gibi Türkiye'nin AB'ye üyelik kriterlerini karşılayabilmesi için gerekli bazı önceliklerin yerine getirilmesi açısından değişiklik paketinin doğru yöne atılmış adımlar olduğunu iddia etti. Bu değişikliklerin etkilerinin ancak uygulama sırasında ortaya çıkacağını belirten Füle uygulama yasalarının hazırlanma sürecini yakından takip edeceklerini ve bu süreçte Türk hükümetinin saydam olmasını beklediklerini belirtti.

Birçok Türk vatandaşının ifade özgürlüğü ve inanç özgürlüğüyle ilgili reformlara gerek olduğu yönündeki görüşlerini AB Komisyonu'nun da paylaştığını belirten Füle, bu açıdan Türkiye'de yeni bir sivil anayasaya ihtiyaç olduğu görüşünü paylaştıklarını açıkladı.

Komisyon'un gelecekteki anayasa değişikliklerinin siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla kapsamlı görüş alışverişi ile yapılmasını arzu ettiğini belirtti.

- Avrupa Parlamentosu Başkanı AP Jerzy Buzek Türkiye'deki halkoylaması sonucunu değerlendirdi. Buzek, halkoylaması sonucunun Türkiye'yi AB hedefine bir adım daha yaklaştırdığını ancak yapılacak daha fazla şey olduğunu; sivil toplum, siyasi partiler ve çeşitli etnik topluluklarla geniş bir uzlaşı içinde daha fazla reform yapılması gerektiğini belirtti.

Anayasanın siyasi parti politikalarını yansıtmaktan uzak olması ve "çoğunluğun" yönetimi anlamına gelmemesi gerektiğini vurguladı.

- İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt, AB Dışişleri Bakanları Konseyi gayrı resmi toplantısında yaptığı konuşmada G. Kıbrıs ve Fransa'yı kastederek, bu ülkelerin kendi siyasi nedenlerinden dolayı Türkiye'nin AB'ye üyeliğini engellemeye çalıştığını belirtti. Bu durumun Avrupa Birliği ruhuna ters düştüğünü söyleyen Bildt bunun kabul edilemez bir tutum olduğunu vurguladı. Türkiye'nin G. Kıbrıs'a limanlarını açana kadar sekiz müzakere başlığının askıya alındığını hatırlatan Bildt, bu ülkelerin başka başlıkların da müzakerelere açılmasının engellemeye çalıştıklarını belirtti. Fransa Dışişleri Bakanı Kouchner'in toplantıda yaptığı konuşmada Rum Dışişleri Bakanı Kiprianu'ya destek verdiği ve Fransa'nın Kıbrıs politikasında bir değişiklik olmadığını belirterek, Hristofyas'ın önerilerinin dikkate alınmasını önerdiği bildiriliyor.

- G. Kıbrıs Dışişleri Bakanı Markos Kiprianu, Katihmerini gazetesine verdiği demeçte AB ile K. Kıbrıs arasında doğrudan ticaret yapılmasını öngören tüzüğün onaylanması durumunda Türkiye'nin AB katılım sürecini bloke etmekten başka çarelerinin kalmayacağını, bunun da Kıbrıs sorununa çözüm bulunması çabalarının sonu anlamına geleceğini ileri sürdü. Kiprianu Doğrudan Ticaret Tüzüğü'nün hukuki açıdan yanlış olduğunu ve Nisan 2004 zirvesi kararlarına uygun olmadığını iddia etti. AB makamlarına tüzükle ilgili sürece devam edilmesi halinde Türkiye'nin müzakere sürecini engelleyeceklerini söylediklerini ifade eden Kiprianu AB sürecinde Türkiye'ye yardım etmek isteyen ülkelerin, Türkiye'nin Hristofyas'ın önerisini kabul etmesini sağlaması gerektiğini ileri sürdü.

AB - Moldova

- Avrupa Parlamentosu'nda yapılan oylamada mali krizle başa çıkmaya çalışan Moldova'ya 90 milyon €'luk yardım yapılmasına onay verildi. Moldova'ya sağlanacak yardım IMF, Dünya Bankası ve ikili olarak verilen diğer mali desteğe ek olarak ülkenin bütçe açığının giderilmesinde kullanılacak.

Moldova'ya yapılacak yardım ülkeye 2010 yılında iki, 2011 yılında iki olmak üzere toplamda dört vade halinde ulaştırılacak. AP, AB Komisyonu'nu bu yardımın Moldova makamlarınca nasıl kullanıldığı, verimlilik, şeffaflık ve mesuliyet ilkelerine uyulup uyulmadığı konularında AP ile düzenli olarak temas halinde olmaya davet etti.

Dış Ticaret

- AB ile Güney Kore arasında gerçekleştirilecek yeni Serbest Ticaret Anlaşması'na (STA) Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından eklenmesi önerilen koruma önlemleri konusundaki nihai oylamanın 18-21 Ekim 2010 tarihlerindeki Genel Kurul toplantısına kadar ertelenmesine karar verildi. AP'de ele alınacak teklife göre G. Kore'den yapılacak ithalat AB üreticilerine "ciddi tehdit" oluşturacak kadar artarsa AB gümrük vergilerindeki ek düşüşleri askıya alabilecek ya da gümrük vergilerini daha önceki düzeye çıkarabilecek. AP tarafından STA'ya eklenmesi istenen bölgesel uygulama konusundaki madde ve AP'ye soruşturma açma hakkı tanınması gibi tartışmalı konular üzerine halen AB Konseyi ile ortak karar verilmesi gerekiyor. STA'ya göre soruşturma açma hakkı hâlihazırda herhangi bir üye ülke, AB Komisyonu, AB – Kore Danışma Grubu tarafından kullanılabiliyor. AP önerisi ile bu hakkın AP'nin yanı sıra sanayinin %25'ini temsil eden dernekleri de kapsayacak şekilde genişletilmesi isteniyor. AP üyeleri bu tartışmalı konular üzerine nihai oylamayı erteleyerek, aradaki zaman zarfında AB Konseyi ile ön anlaşmaya varabilmeyi umuyor.

- Ticaretten sorumlu AB Komiseri Karel de Gucht AB-Mercosur ticaret müzakereleri hakkında görüşmeler yapmak üzere Arjantin ve Brezilya'ya gitti. Karel de Gucht müzakerelerde ilerleme sağlamak için üzerinde durulması gereken noktaları ve AB açısından bu pazarlara ihracat fırsatlarının neler olduğunu araştırmak üzere ticaret bakanları ve başmüzakerecilerle görüşmelerde bulunacak.

AB ve Mercosur (Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay) arasındaki serbest ticaret anlaşması müzakereleri 1995'te başlamış ve 2004'te bir anlaşmaya varılamadan askıya alınmıştı. İspanya Dönem Başkanlığı sırasında Mayıs 2010'da müzakerelere yeniden başlama kararı alınmış ve ilk müzakere turu da Haziran 2010'da gerçekleştirilmişti. Bir sonraki müzakere turu Ekim ayında Brüksel'de gerçekleştirilecek.

Kimyasal Maddeler

- AB Komisyonu AB ülkelerine dünyanın diğer ülkelerinden kimyasal madde içerikli ihracat yapacak olan firmaları 30 Kasım'a kadar Avrupa Kimyasal Maddeler Ajansı'na (ECHA) kayıt yaptırmaları için uyardı. Firmaların 30 Kasım'a kadar kayıt yaptırmış olmaları gerekiyor. Bu tarihten sonra kayıt yaptırmamış olan şirketler AB'ye ihracat yapamayacak.

Denizcilik

- AB Komisyonu AB 2020 Stratejisi paralelinde AB'nin denizcilik alanında rekabet gücünü artırması için hedefler içeren bir öneri taslağı hazırladı.

Denizcilikle ilgili verilerin kullanımına kolaylık getiren öneri sayesinde balık yataklarıyla ilgili istatistiki veriler, yenilikçi ürün ve hizmetler için gerekli bilimsel veriler daha etkin bir şekilde paylaşılabilecek.

- AB'de deniz ulaşımında güvenlik gerekliliklerini artırmak üzere gemilere yeni kurallar getirildi. Ocak 2011'den itibaren yürürlüğe girecek olan kurallar çerçevesinde güvenlik açısından kötü performans sergileyen gemicilik şirketlerinin İnternet üzerinden duyurulacağı bir sistem geliştirilecek. Kötü performans sergileyen şirketler ve AB ülkeleri daha sıkı denetime tabi tutulacak. Böylece imalatçılar ve diğer sektörler, yolcu ve mal taşımalarında hangi denizcilik şirketini seçeceklerine daha kolay bir şekilde karar verebilecek.

Sosyal İşler

- AB Komisyonu Fransa'nın Romanlar'a karşı aldığı sınır dışı kararını takiben bir Roman Görev Gücü oluşturarak üye ülkelerde Roman vatandaşların toplumla bütünleşmesi için verilen AB fonlarının nasıl kullanıldığını inceleyecek. Şu anda 12 AB ülkesi (Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, İspanya, Finlandiya, Yunanistan, Romanya, Macaristan, İrlanda, Polonya, Slovenya ve Slovakya) Roman vatandaşlar ve diğer ihtiyaç duyan gruplar için AB'den topla 17,5 milyar € 'luk fon alıyor. AB Komisyonu tarafından kurulan Roman Görev Gücü Komisyon'un bütün ilgili bölümlerinden üst düzey yetkililerden oluşacak ve Komisyon'un 7 Nisan tarihinde yaptığı Roman vatandaşların toplumla bütünleşmesi için somut programlar gerçekleştirilmesi çağrısına üye ülkelerin nasıl cevap verdiğini inceleyecek. Görev Gücü aynı zamanda Roman vatandaşlar için gerçekleştirilecek projelerde kullanılmak üzere tahsis edilen AB fonlarının kullanımını inceleyecek ve bu fonların etkinliğini artırmak için önerilerde bulunacak. Görev Gücü ilk bulgularını yılsonunda AB Komisyon Başkanı ve Komiserler ile paylaşacak, aynı zamanda Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi'ni de düzenli olarak bilgilendirecek. AB Komisyonu bu yeni Görev Gücü'nün yanı sıra, AB üye ülkelerinde Roman vatandaşlara ilişkin olarak alınan kararları AB serbest dolaşım kanunları, ayrımcılığın önlenmesi ve temel haklar eksenlerinde değerlendirmeye devam edecek.

Hayvan Hakları

- Avrupa Parlamentosu hayvanların bilimsel deneylerde kullanılması ile ilgili yasaya yapılan değişiklikleri onayladı. İlk olarak 2008 yılında AB Komisyonu tarafından teklif edilen yasanın tekrar gözden geçirme sürecinde araştırma ve güvenlik testlerinde halen ihtiyaç duyulan hayvanlara sağlanan koruma güçlendirildi. Kabul edilen gözden geçirilmiş yasa deneylerde kullanılan hayvan sayısının asgari düzeye indirilmesi ve AB'de gerçekleştirilen araştırmaların kalitesini ve AB sanayisini olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde mümkün olduğu oranda alternatiflere başvurulması konularında da önemli düzenlemeler getiriyor. Yeni kanun eğitim, öğretim ve temel araştırma için kullanılan hayvanları konu alıyor. Bütün insan dışındaki omurgalı canlılar ve acı hissetmesi mümkün olan bazı diğer hayvanlar kanunun konusunu oluşturuyor.

Eğitim

- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı geçtiğimiz günlerde "Bir Bakışta Eğitim" adlı bir rapor yayımladı. Rapor 21'i AB üyesi olmak üzere 35 ülkenin eğitim harcamalarını, eğitim sisteminin nasıl işlediğini ve hangi sonuçları elde ettiğini inceliyor.

Raporda özellikle ekonominin sıkıntılı olduğu dönemlerde eğitime yatırım yapılmasının çok önemli olduğunu belirtilirken, küresel ekonomik krizden en fazla lise eğitimini tamamlamamış gençlerin etkilendiği vurgulandı. Örneğin, AB ülkelerinde bu gençler arasında işsizlik seviyesinde 2008-2009 yılları arasında %5'lik bir artış gözlemlenmişti. AB, Avrupa 2020 stratejisi çerçevesinde genç AB vatandaşları arasında üniversite mezunu seviyesini %34'den %40'a çıkarmayı hedefliyor. Raporda vurgulanan bir diğer önemli nokta ise incelenen tüm ülkelerde eğitim sistemine önemli kaynaklar aktarıldığı ve tüm dünyada eğitimin bireysel ve siyasi bir öncelik olarak değerlendirildiğiydi. AB Komisyonu 15 Eylül'de gençlere yönelik iş imkânlarını arttırmayı ve doğru yönde eğitim almalarını sağlamayı hedefleyen "Hareketli Gençlik" ("Youth on the Move") isimli programı başlatmayı planlıyor.

Bu programın Avrupa 2020 hedefleri çerçevesinde AB'nin büyümesi ve yeni iş sahalarının yaratılması konusunda en önemli girişimlerden biri olduğu belirtildi.

AB Küreselleşme Fonu

- AB Komisyonu AB Küreselleşme Fonu altında 2009 yılında gerçekleştirilen mali yardımlar konusundaki yıllık raporunu yayımladı. Raporda 2009 yılındaki faaliyetlerin yanı sıra Fon'un kurulduğu 2007 yılından bu yana yapılan bazı yardımların sonuçları ve işçilerin yeni iş bulmasında sağladıkları katkılar da ele alınıyor. Rapora göre, 2009 yılında sekiz üye ülkeye işini kaybeden 11 bin isçiye yardım olarak kullanılması amacıyla AB Küreselleşme Fonu'ndan 52,3 milyon € tutarında kaynak sağlandı. Yıl içerisinde AB Küreselleşme Fonu'na 13 üye ülke tarafından 17 sanayi sektöründe işini kaybeden 29 bin işçiyi kapsayan toplam 166,5 milyon € tutarında 30 adet mali yardım başvurusunda bulunuldu. Bu başvurulardan 10 tanesi kabul edilerek Almanya, Avusturya, Belçika, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç ve Portekiz'e destek verilmesine karar verildi. Destek talep eden ülke sayısındaki artışın ekonomik kriz ve küreselleşmenin olumsuz etkilerine bağlı olduğu düşünülüyor. AB Küreselleşme Fonu'na başvuru yöntemlerini basitleştiren yönetmelik 1 Mayıs 2009'dan itibaren yürürlüğe girmişti.

AB Yardım Politikası

- Eurobarometer tarafından açıklanan anketin sonuçlarına göre AB vatandaşlarının %89'u gelişmekte olan ülkelere yapılan mali yardımı önemli ya da çok önemli bularak, destek veriyor. AB vatandaşlarının üçte ikisi AB'nin kalkınma yardımını 2015 yılında Brüt Milli Geliri'nin %0,7'si seviyesine çıkarma taahhüdünü yerine getirmesi ya da daha da ileri seviyeye taşıması gerektiğine inanıyor.

Kalkınma yardımına verilen bu desteğin mali kriz ve AB'deki olumsuz iktisadi gelişmelere rağmen yüksek seviyelerde seyretmesi dikkat çekiyor. Haziran 2010'da 27 üye ülkeden 26,500 AB vatandaşıyla gerçekleşen bu ankette elde edilen bulgulara göre AB vatandaşlarının %76'sı AB ülkelerinin birlikte çalışarak yardımların etkinliğini sağlamaları gerektiğini düşünüyor. Ankete katılanların %42'si gelişmekte olan ülkelere gönüllü olarak ya da maddi olarak yardım edilmesi gerektiğini düşünürken, katılanların %30'u bunu hâlihazırda gerçekleştirdiklerini belirtiyor.

Demografi

- Eurostat tarafından yayımlanan verilere göre, Avrupa Birliği üye ülkeleri sınırları içerisinde yaşayan ve o ülkenin vatandaşı olmayan yabancı kişi sayısı 1 Ocak 2009 itibariyle 31,9 milyon seviyesindeydi.

Bunun 11,9 milyonu bir AB üye ülkesi vatandaşı olup, başka bir AB ülkesinde yaşayan kişilerden oluşuyordu. Bir AB ülkesi vatandaşı olup, başka bir AB ülkesinde ikamet eden kişiler arasında en büyük gruplar Romanya (2 milyon), Polonya (1,5 milyon), İtalya (1,3 milyon) ve Portekiz (1 milyon) vatandaşlarından oluşuyordu.

AB sınırları içinde yaşayan 20 milyon AB dışı üçüncü ülke vatandaşının 7,2 milyonu diğer Avrupa ülkelerinden gelirken, 4,9 milyonu Afrika, 4 milyonu Asya ve 3,3 milyonu ise Amerika kıtasındaki ülkelerin vatandaşı. 2009 yılında AB üye ülkeleri dışındaki ülkelerin vatandaşları arasındaki en büyük gruplar sırasıyla Türkiye (2,4 milyon), Fas (1,8 milyon) ve Arnavutluk (1 milyon) vatandaşlarından oluşuyor.
*
B R Ü K S E L ' D E  G E L E C E K  A Y

AB Kurumları

· 13-14 Eylül, Dışişleri Konseyi
· 13-14 Eylül, Genel İşler Konseyi
· 16 Eylül, AB Konseyi
· 20 Eylül, Eurogroup Toplantısı
· 20-23 Eylül, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu
· 27 Eylül, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
· 7-8 Ekim, Adalet ve İçişleri Konseyi
· 11-12 Ekim, Rekabetçilik Konseyi
· 14 Ekim, Çevre Konseyi

Konferanslar

· 14 Eylül, A New Momentum for Climate Action in Europe?, EPC, http://www.epc.eu/  
· 14 Eylül, Citizen Consultations in Light of the Lisbon Treaty, EPC, http://www.epc.eu/  
· 19 Eylül, Security of European Energy Supplies: Discussing the Main Policy Recommendations of the SECURE Project, CEPS, http://www.ceps.be/  
· 12 Ekim, Role of the European Parliament: How does it function in reality?, CEPS, http://www.ceps.be/  

HAZIRLAYANLAR :

Dilek İştar Ateş – Gamze Erdem Türkelli

bxloffice@tusiad.org  
www.tusiad.org