BU SAYIDA:
AB - TÜRKİYE
AB - KANADA
İSTİHDAM VE SOSYAL POLİTİKA
AVRUPA PARLAMENTOSU
BÖLGESEL KALKINMA
EKONOMİK VE MALİ İŞLER
REKABET
SOSYAL İŞLER - SAĞLIK
SOSYAL İŞLER - EĞİTİM
ADALET VE İÇİŞLERİ
ULAŞTIRMA – DENİZCİLİK
EKONOMİ
AB - Türkiye
- Avrupa Yatırım Bankası (AYB), mevcut ekonomik kriz nedeniyle artan kredi taleplerine cevaben 2009 yılı için AB üye ülkeleri ve aday ülkelere sağlayacağı toplam kredi miktarını 70 milyar €'ya yükseltmeyi planlıyor.
AYB bu doğrultuda Türkiye'deki küçük işletmeleri ve araştırma faaliyetlerini toplam 900 milyon € düzeyinde rekor bir tutar ile destekleme kararı aldı. T.C. Hazine Müsteşarlığı ve ortak bankalar ile 8 Haziran'da imzalanan 885 milyon € değerinde üç kredi anlaşması, Avrupa Yatırım Bankası'nın Türkiye'deki kredi aktivitelerinde dönüm noktası oluşturacak nitelikte.
AYB, Türkiye'nin en iyi on beş devlet üniversitesinde yürütülen bilimsel araştırmalar öncelikli olmak üzere 2008-2010 dönemini kapsayacak şekilde kamu kesimi araştırma faaliyetlerinin desteklenmesi amacı ile Hazine ile 335 milyon €'luk kredi anlaşması imzalarken, KOBİ'lere yönelik kredi sağlamak amaçlı ise Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB), Türkiye Kalkınma Bankası (TKB) ve VakıfBank ile 400 milyon € değerindeki anlaşmaları imzaladı.
AYB'nin Türkiye'ye Marmaray, İstanbul Metro, Ankara-İstanbul arası hızlı tren projeleri gibi öncü projeler ve diğer sayısız altyapı projelerinde sağladığı toplam kredi miktarı 10,9 milyar € değerine ulaşmış durumda. AYB, ayrıca 2008 yılında Ankara ve İstanbul'da olmak üzere Türkiye'de iki bölgesel temsilcilik açmıştı.
AB - Kanada
- AB ile Kanada arasında her iki tarafa da yıllık 20 milyar € değerinde ek yarar sağlaması planlanan Kapsamlı Ekonomi ve Ticaret Anlaşması için 10 Haziran'da harekete geçildi. Resmi görüşmelerinin Ekim 2009'da başlatılmasına karar verilen Anlaşma, AB ve Kanada'da ekonomik büyüme için yeni fırsatların yaratılmasını hedefliyor. Mal ve hizmet ticareti, yatırımlar, kamu alımları, fikri mülkiyet haklarının yürürlüğe konması, ticari ve sürdürülebilir kalkınmanın sosyal ve çevresel boyutları konularını kapsayan ikili anlaşma, AB üye ülkeleri tarafından büyük destek görüyor.
AB ile Kanada arası ticaret hacmi yıllık 70 milyar € düzeyine ulaşmış durumda. AB, Kanada'nın ikinci en büyük yabancı yatırım kaynağını oluşturuyor (2007 yılı itibarı ile direkt yatırımlar 160 milyar €). Kanada ise AB'nin dördüncü büyük dış yatırımcısı (2007 yılı itibarıyla 108 milyar €).
İstihdam ve Sosyal Politika
- İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi toplantısı 9 Haziran'da Lüksemburg'da gerçekleştirildi. 18-19 Haziran tarihlerinde düzenlenecek AB Liderler Zirvesi'ne hazırlık niteliğindeki toplantıda, başta iş kaybının engellenmesine yönelik kısa vadeli tedbirler ile iş gücü piyasasının kriz sonrası döneme hazırlanması için yapılacak reformlar olmak üzere İstihdam Zirvesi katılımcılarının ana mesajları üzerinde duruldu. Buna göre toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar şunlardır:
• AB Komisyonu, İstihdam Zirvesi'nin sonuçlarını somut tedbirler halinde şekillendirerek "istihdam için ortak sorumluluk" başlıklı bir bildirge hazırladı. Alınacak önlemler, üye ülkelerin istihdam piyasası ve bütçe durumuna göre ayrı ayrı belirlenecek. Bildirge ile, AB'nin erişilebilir tüm finansman kaynakları (Avrupa Sosyal Fonu, Avrupa Kalkınma Bankası ve Avrupa Küreselleşme Uyum Fonu) harekete geçirilecek. Bildirge, kriz karşıtı önlemlerin Avrupa kaynaklarıyla desteklenmesi için hazırlanmakta olan önerilere de yer veriliyor.
• Roman halkının dahil edilmesi konusu, ilk defa olarak Konsey tarafından tartışıldı. Çek Dönem Başkanlığı, Romanların Dahil Edilmesine Dair Ortak Temel Prensipleri onayladı. Aşırılıklar ve ırkçılıkta artış gözlenen bir ortamda böyle bir kararın önemine değinildi.
• Güvenceli esneklik ("flexicurity") alanında bir dizi sonuç kabul edildi:
- İstihdamın devam ettirilebilmesi için işletmelerin esneklik göstermesi (esnek çalışma saatleri),
- işletmelerin desteklenmesi (bürokrasinin ve maliyetlerin azaltılması),
- sosyal güvenlik sisteminde insanları korumak ile motive etmek arasında bir denge kurulması, vasıfların ve becerilerin iş piyasası ile uyumunun sağlanması.
• Yaşlanan nüfusun iş piyasasında ve sosyal hayatta aktif rol almaya devam etmelerine ve sağlıklı bir şekilde yaşlanmalarına yönelik kararlar alındı.
• Üçüncü ülke vatandaşları için sosyal güvenlik düzenlemelerinin uzatılması teklifi görüşüldü. Ancak bu konu üzerinde anlaşmaya varılamadığı için görüşmelere İsveç Dönem Başkanlığı'nda devam edilecek.
• Bakan Petr Simerka katılımcıları Ayrımcılığa Karşı Yönerge ile yeni doğum yapmış ya da emzirmekte olan çalışanlar ve hamile çalışanların sağlığı üzerine yönerge görüşmelerindeki gelişmelerden haberdar etti.
Avrupa Parlamentosu 7 Haziran tarihleri arasında gerçekleşen Avrupa Parlamentosu seçimlerinde elde edilen son sonuca göre Hıristiyan Demokratlar (EPP) %35,9 (264 milletvekili), Sosyalistler (PES) %21,9 (161 milletvekili), Liberal ve Demokratlar İttifakı (ALDE) %10,9 (80 milletvekili), Yeşiller %7,2 (53 milletvekili), Avrupalı Uluslar Birliği (UEN) %4,8 (35 milletvekili), Kuzey Yeşil Sol Grubu %4,3 (32 milletvekili), Bağımsızlık ve Demokrasi Grubu %2,4 (18 milletvekili) ve hiçbir partiye üye olmayan bağımsız adaylar ise toplam oyların %12,6'sına (93 milletvekili) sahip oldular.
Parlamentoda görev alacak Türk kökenli milletvekilleri şunlardır: İsmail Ertuğ (Sosyal Demokrat Parti/Almanya) ve Emine Bozkurt (Hollanda İşçi Partisi), Filiz Hüsmenova ve Metin Kazak (Hak ve Özgürlükler Hareketi/Bulgaristan).
Yeni parlamentonun üyeleri henüz görevi devralmamış olsalar da, gündemini meşgul edecek konular 11 Haziran'da yapılan açıklamada duyuruldu. Buna göre AP önümüzdeki dönemde şu konularla meşgul olacak:
• Ekonomi: Muhtemel krizlerin önlenebilmesi için bankalar ve mali piyasaları gözlemlemek üzere yeni bir Avrupa denetleme organının kurulması ve üst düzey yönetici maaşlarının daha sıkı kontrol edilmesi yoluyla bu kurumların yüksek risk taşıyan anlaşmalara girmesinin önlenmesi.
• Enerji: Enerji güvenliğinin sağlanması ve iklim değişikliğinin hızını azaltmak için alınacak önlemler.
• Ulaşım: Otobüs ve deniz yolcularına iptal ve erteleme durumlarında yapılacak ödemelere dair kurallar, engelli yolculara verilecek destek, ulaşımın daha güvenli hale getirilmesinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması, bisiklet kullananları ve yayaları koruyan düzenlemeler.
• Gıda: Yiyeceklerin tuz, şeker ve yağ oranları ve diğer üretim bilgilerinin ayrıntılı olarak sağlanmasına ilişkin yasa teklifi.
• Sağlık: AB'nin herhangi bir yerinde tıbbi tedavi hizmetlerinden yararlanmanın daha kolay hale getirilmesine ilişkin teklifin ikinci kez gözden geçirilmesi.
• İstihdam: Çalışma saatlerine ilişkin düzenlemeler konusunda bir önceki parlamentonun karara varamamış olması dolayısıyla Komisyon'dan yeni bir önerge bekleniyor.
• Aile: Doğum izninin 14 haftadan 20 haftaya uzatılması ve iki haftalık zorunlu babalık iznine ilişkin yasa teklifleri.
• Telekomünikasyon: Tüketici hakları ve gizliliğin korunması konularını da kapsayan telekom paketinin tekrar görüşülmesi.
• Dış ilişkiler: Genişleme ve dengeli göç politikaları.
Bölgesel Kalkınma
- AB Komisyonu, Baltık Denizi bölgesinin kalkınmasına destek amaçlı yeni bir strateji hazırladı. Bölge, genişlemeden itibaren beş yıldır Baltık Denizi'nin bozulması, zayıf ulaşım bağlantıları, ticaret ve enerji tedarikindeki engeller gibi zorluklarla karşılaşıyor.
Baltık Denizi'ne kıyısı olan ve neredeyse 100 milyon kişiye ev sahipliği yapan AB üye ülkelerinin kalkınma potansiyelini maksimum seviyeye çıkarmayı hedefleyen stratejinin temel unsurları, bu bölgeyi çevre açısından sürdürülebilir, kalkınmış, erişimi kolay, çekici ve güvenli bir hale getirebilmek. Baltık Denizi bölgesi 2007-2013 dönemi için Uyum Politikası ve diğer AB fonlarından 50 milyar € değerinde yatırım desteğinden yararlanacak. Bölgede, deterjanlardan fosfatın çıkarılması, Letonya, Litvanya ve Estonya'nın Avrupa pazarları ile daha iyi iletişimini sağlayacak Baltık Enerji Piyasası Bağlantı Planı'nın uygulanması, yenilik ve araştırma fonu oluşturulması gibi projelerin hayata geçirilmesi planlanıyor.
Ekonomik ve Mali İşler
- AB Ekonomik ve Mali İşler Konseyi (ECOFIN) Çek Dönem Başkanlığı dahilindeki son toplantısını 9 Haziran'da gerçekleştirdi. AB Komisyonu toplantıda, İstikrar ve Büyüme Paktı'nın uygulamaya konmasına ilişkin adımların atılması için bir zaman çizelgesi ortaya koydu.
18-19 Haziran tarihinde gerçekleşecek AB Liderler Zirvesi hazırlıklarına ve mevcut ekonomik ve vergiyle ilgili konulara ağırlık verilen toplantının sonuçları şunlardır:
• Avrupa muhasebe standartlarında yapılması gereken değişiklikler hakkında görüş alışverişinde bulunuldu, söz konusu standartların ABD'de geçerli olan standartlara uygun hale getirilmesinin amaçladığı belirtildi.
• Larosière raporu ve 27 Mayıs tarihli Komisyon bildirisi çerçevesinde yapılan öneriler temelinde gerçekleştirilen Avrupa Denetim Çerçevesi reformuna değindi. Konsey, tüm finans sektörleri üzerinde çok dikkatli bir denetim gerçekleştirecek bağımsız bir birim olan Avrupa Sistemik Risk Kurulu'nun kurulmasını kabul etti.
• AB içindeki denetim faaliyetlerinin güçlendirilmesi, uyumlu hale getirilmesi ve Avrupa Finans Denetim Sistemi'nin kurulmasına yeşil ışık yaktı.
• Avrupa Ekonomik Kurtarma Planı'nın uygulaması değerlendirdi. AB ekonomisinin 2009-2010 yıllarında geliştirilmesine yönelik önlemler kabul edildi.
• Banka destek planları, özellikle banka sermaye arttırımı ve banka borçları için devlet garantileri değerlendirildi.
• İklim politikalarının uluslararası finansmanı konusu görüşüldü.
• İstek üzerine vergi bilgi değişimine ilişkin OECD standartlarına uyum ile AB içinde ve üçüncü ülkelerle yapılacak vergi bilgi değişimi için standartların uygulanması ihtiyacı üzerinde görüş birliği sağlandı.
Rekabet
- AB Komisyonu, Belçikalı elektrik üreticisi Electrabel'e, diğer bir elektrik üreticisi olan Compagnie Nationale du Rhone'nun kontrolünü AB Şirket Birleşme Yönetmeliği'ne uygun olarak Komisyon'dan ön onay almadan ele geçirdiği için 20 milyon € tutarında para cezası verdi.
Komisyon, gerçekleşecek birleşmenin ancak böyle bir izin talebinde bulunulduğunda Avrupa Ekonomik Alanı'ndaki etkin rekabeti önemli ölçüde engelleyip engellemeyeceğini tetkik edebiliyor. Birleşme Yönetmeliği'ne göre Komisyon, bu tür bir ihlal durumunda ilgili şirketin toplam cirosunun %10'u kadar para cezası verme yetkisine sahip.
Sosyal İşler - Sağlık
- Dünya Sağlık Örgütü (WHO) A/H1N1 grip virüsü alarm seviyesini beşinci seviyeden altıncı seviyeye çıkardı.
Son gelişmelerin ışığında AB Komisyonu'nun Sağlık işlerinden sorumlu üyesi Androulla Vassiliou ve Çek Sağlık Bakanı Dana Juraskova, WHO açıklaması ışığında ortak hareket edecekler. Buna göre, Ulusal Grip Salgını Hazırlık ve Müdahale Planlarının devreye sokulması bekleniyor.
Çek Dönem Başkanlığı ve AB Komisyonu planlamada etkin rol oynamaya, grip salgının etkilerini hafifletmek için alınacak önlemleri koordine etmeye ve bunların uygulanmasına destek vermeye devam edecekler.
Sosyal İşler - Eğitim
- On altı ülkeden toplam altmış beş yüksek öğrenim kurumu, öğrencileri için yurtdışında eğitim görme imkanını kolaylaştırmaları nedeniyle Avrupa kalite etiketi ile ödüllendirildi. Bu etiket, eğitimi daha şeffaf ve diplomaların tanınırlığını daha kolay hale getiren Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ve Diploma Eki'ni uygulamada yüksek başarı gösteren üniversitelere veriliyor. Türkiye'den Orta Doğu Teknik, Bilkent, Sabancı, Ege, Sakarya ve Karadeniz Teknik Üniversiteleri ile Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nün de içinde bulunduğu toplam elli iki üniversite Diploma Eki etiketi almaya hak kazandı. Diploma eki, yüksek öğretim diplomasına ek olarak, diplomada adı belirtilen kişinin başarı ile tamamladığı öğreniminin yapısı, içeriği, kapsamı, statüsü hakkında bilgi vermek amaçlı bir ek belge niteliği taşıyor.
Adalet ve İçişleri
- AB Komisyonu önümüzdeki beş yıl için özgürlük, güvenlik ve adalet politikalarına ilişkin görüşlerini açıkladı. Avrupa Parlamentosu tarafından görüşülecek yeni Stockholm Programı'nın yıl sonundan önce AB Konseyi tarafından onaylanması bekleniyor.
Vatandaşların haklarını arttırmak, hayatlarını daha kolay hale getirmek, daha koruyucu ve daha bütünleşmiş bir toplum geliştirmek, söz konusu programın dört ana önceliğini oluşturuyor. AB'de veri korumasına yönelik kapsamlı bir plan sunulması, polis memurları ve adli personel için Erasmus değişim programı düzenlenmesi, mevcut adli sistemin geliştirilmesi, AB için yerel güvenlik stratejisinin geliştirilmesi ise program bünyesinde önerilen önlemlerden sadece bazıları.
Ulaştırma – Denizcilik
- AB Komisyonu, gemi taşımacılığı şirketlerine verilen devlet yardımları ile ilgili yeni ve ayrıntılı bir yönetmelik sundu. Yönetmelikteki yeni kurallar, 2004 yılı deniz taşımacılığı talimatlarını tamamlayıcı nitelikte hazırlandı. Yönergeye göre, Avrupa denizciliğine katkıda bulundukları ve yürürlüğe girmesinden önce 2006 Denizcilik İşçileri Konvansiyonuna bağlılıklarını belirttikleri takdirde tonaj vergisi tüm gemi işletmecilerine uygulanabilecek.
Bugüne kadar sadece aynı gemide teknik ve mürettebat yönetimi sağlayan gemi işletmecileri tonaj vergisinden yararlanma imkanına sahiptiler. Ancak 2004 talimatnameleri gemi işletmecilerin yeterliliğinin, talimatnamenin uygulamaya konmasından üç sene sonra incelenmesini öngören bir madde içeriyordu. Komisyon konu üzerinde incelemelerde bulunduktan sonra, gemi yönetiminde taşeron bölümün mali cezaya tabi tutulmaması gerektiği sonucuna vardı. Buna göre, gemilerin mürettebat yönetimi ve teknik yönetiminin ayrı olarak sağlanması yeterli olarak kabul edilecek.
- AB, Guantanamo Körfezi Tutuklu Kampı'nın kapatılmasında ABD'ye yardımcı olacağını bildirdi.
4 Haziran 2009 tarihli Adalet ve İçişleri Konseyi'nde, Guantanamo'dan salınacak tutukluların AB üye ülkeleri ve Schengen ortaklığı olan ülkelerce kabul edilip edilmeyeceği ya da ne şartlarda kabul edileceği ülkelerin inisiyatifine bırakılması, herhangi bir ülkenin tutukluları kabulü halinde diğer ülkelere bir etkisi olabileceği ihtimali dolayısıyla ortak bir çerçevede buluşulması gerektiğine karar verildi.
AB üye ülkeleri ve ABD ayrıca, Guantanamo'nun kapatılması ve Gelecek Terör Karşıtı İşbirliği üzerine siyasi, ancak hukuken bağlayıcı olmayan bir ortak bildiriye imza attılar. Özellikle, terörizmle mücadelede işbirliği, uluslararası hukuk, insan hakları ve hukukun egemenliği konularının önemini vurgulayan bildiri, Guantanamo'nun kapatılmasından sonra salınacak tutuklular için kalacak yer bulma konusuna da değiniyor.
AB, Başkan Obama'nın Guantanamo'nun kapatılma emrini vermesinden sonra Tutuklama Politikası Çalışma Kolu'nun çalışmalarını da destekleyeceğini bildirdi.
Ekonomi
- 2009 yılı ilk çeyreğinde AB27 dış ticaret açığı 50,8 milyar € tutarına ulaştı. Bu değer 2008 yılı ilk çeyreğinde 46,2 milyar €, 2008 yılı son çeyreğinde ise 57,3 milyar € idi. 2009 yılı ilk çeyreğinde AB27'nin hizmet sektöründe 15,3 milyar € dış ticaret fazlası görüldü. Bu veri 2008 yılı ilk çeyreğinde 18,5 milyar € ve 2008 yılı son çeyreğinde ise 17,1 milyar € olarak kaydedilmişti.
- Euro Alanı (AB16) ve AB27'de işsizlik 2009'un ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %0,8 arttı. Bu oran 2008'in son çeyreğinde Euro Alanı'nda %0,4, AB27'de ise %0,3 artış göstermişti. 2008'in ilk çeyreği ile karşılaştırdığında işsizlik oranlarındaki artış her iki alanda da %1,2 olarak kaydedilmişti.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY
AB Kurumları
• 17 Haziran, AB-Pakistan Zirvesi
• 18-19 Haziran, AB Liderler Zirvesi
• 25 Haziran, Çevre Bakanları Konseyi
• 14-16 Temmuz, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu
Konferanslar-Seminerler
• 17 Haziran, "Kimyasalların AB ve Dünya Çapında Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Paketlenmesi", AB Komisyonu, www.ec.europa.eu
• 23 Haziran, "Yakıt Pili Zirvesi", Hamburg, Almanya, www.fuelcelleurope.org
• 23 Haziran, "Climate Change: Keys to a concerted Policy Shift", Friends of Europe, www.friendsofeurope.org
• 26 Haziran, "Avrupa Elektrik Piyasası'nda Şeffaflık Yaratmak", Observer, http://www.e-track-project.org/events.php
HAZIRLAYANLAR :
Suna Orçun – Fatma Çetin
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org
Dr Bahadir Kaleagasi
International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047 F: +32 2 7363993
kaleagasi@tusiad.org www.tusiad.org
