BU SAYIDA:
 
AB - TÜRKİYE
AB - IRAK
AB - MISIR
AB - DOĞU ORTAKLIĞI
AB KURUMLARI
ENERJİ
TİCARET
AR-GE
EKONOMİ

AB - Türkiye

- Eurobarometre AB üyesi ve aday ülkelerde ayrımcılığın hangi konularda olduğunu belirlemek üzere bir anket gerçekleştirdi. Bu ankete göre Türklerin %48'i, Türkiye'deki ayrımcılıkta etnik kökene dayalı ayrımcılığın ön planda olduğunu düşünüyor. Aynı şekilde ülkelerindeki ayrımcılığın etnik kökene dayalı olduğunu düşünen AB'lilerin oranı ise %61.
Türklerin %33'ü yaş, %34'ü engellilik, %37'si cinsel tercih, %41'i cinsiyet ve %41'i din ve inanç konularında ayrımcılık olduğunu düşünüyor.

AB'de ise bu oranlar sırasıyla %58, %53, %47, %40 ve %39 olarak görülüyor.

- Fransa'nın AB Eski Bakanı ve Sosyalist Parti üyesi Pierre Moscovici, Fransız gazetesi Liberation'da yayınlanan makalesinde Türkiye'nin AB üyeliği için anahtarın Kıbrıs sorunu olduğunu belirtti. Moscovici,Türkiye'nin Rum gemilerine limanlarını açması ve aynı zamanda da Kıbrıslı Türklere yönelik tecritin kaldırılması gerektiğini belirtti. Makalesinde AB'nin Türkiye'yi kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısını yapan Moscovici AB'nin de artık bu konuda harekete geçmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Moscovici, Türkiye ile AB'ye tam üyelik müzakerelerinin devam etmesi gerektiğine inandığını, AB'nin Türkiye'ye iyi niyetle davranması ve sözlerini tutması gerektiğini belirtiyor.

AB - Irak

- AB Komisyonu ve Irak hükümeti Kasım 2006'da başlayan ortaklık ve İşbirliği Anlaşması müzakerelerini başarılı bir şekilde sonuçlandırarak, anlaşma metni üzerinde uzlaşıya vardı. Anlaşma Irak ve AB arasındaki ilişkilerin ve işbirliğinin güçlendirilmesini amaçlıyor. İşbirliği alanları arasında terörle ve kitle imha silahlarının yayılmasıyla mücadele, insan haklarının yüceltilmesi, özellikle enerji ve hizmetler alanında ticaret ve yatırım faaliyetlerinin geliştirilmesi yer alıyor.

Bu anlaşma sayesinde AB ve Irak arasındaki ticaretin çerçevesi belirlenecek ve Irak'ın uluslararası ekonomiyle bağlantılarının bir bölümü oluşturulacak. Ayrıca sağlık, eğitim ve çevre gibi alanlarda da işbirliğiyle AB'den Irak'a bilgi ve deneyim aktarımı gerçekleştirilecek. Anlaşma metninin yürürlüğe girmesi için AB üyeleri tarafından da imzalanması gerekiyor.

AB - Mısır

- Sosyal işler ve fırsat eşitliğinden sorumlu AB Komiseri Vladimir Spidla Mısır'a yaptığı bir ziyaretle AB ve Mısır arasında istihdam ve sosyal konular hakkındaki işbirliğini güçlendirecek adımlar attı. Özellikle küresel ekonomik krizin sosyal boyutu konusunda deneyim paylaşımını hedefleyen Spidla, AB Komşu Ülkeler Politikası kapsamında istihdam ve sosyal alanlardaki hedeflere 2010 yılına kadar ulaşılması için Mısır'a ne şekilde destek olunabileceğini Mısırlı meslektaşıyla tartıştı.

AB - Doğu Ortaklığı

- Doğu Ortaklığı Sivil Toplum Forumu, AB Doğu Ortaklığı politikasına dahil olan Azerbaycan, Belarus, Ermenistan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna ile AB üye ülkeleri, uluslararası kuruluşlar ve üçüncü ülkelerin katılımıyla 16-17 Kasım tarihlerinde ilk defa olarak Brüksel'de gerçekleştiriliyor. Doğu Ortaklığı sürecinde AB'nin söz konusu ülkelerin halklarının da görüş ve fikirlerini göz önünde bulundurmak niyeti ışığında düzenlenen Forum, 8 Aralık'ta ilk defa düzenlenecek bakanlar düzeyindeki çalışma toplantısı için tavsiyeler hazırlayacak.

Ev sahipliğini AB Komisyonu, AB Konseyi ve Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi'nin üstlendiği Forum'un kurulma sürecinde şeffaflığın korunabilmesi için ilgililerin katılım başvuruları ve görüşleri Doğu Ortaklığı web sitesi üzeri aracılığı ile toplandı. İşçi ve işveren kuruluşları, STK'lar, düşünce kuruluşları, ulusal ve uluslararası sivil toplum ağlarından toplam 450 katılım başvurusu yapılırken, Forum'u düzenlemekle sorumlu yönetim kurulu, ilk toplantı için 141'i Doğu Ortaklığı ülkelerinden, 79'u AB üye ülkelerinden olmak üzere toplam 220 kuruluş belirledi.

AB Kurumları

- 1 Aralık'ta yürürlüğe girecek olan Lizbon Antlaşması'nın öngördüğü üç üst düzey görevin belirlenmesi için AB devlet başkanları ve başbakanları 19 Kasım'da bir araya gelecek. Lizbon Antlaşması'na göre AB Konseyi Genel Sekreterliği, AB Konseyi Başkanlığı ve AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi görevlerine atamalar yapılması gerekiyor.

AB Konseyi Genel Sekreteri aynı zamanda AB Komisyonu Başkan Yardımcısı olarak görev yapacak. AB Konseyi Başkanı ise halihazırda her altı ayda bir değişen AB Dönem Başkanlığı'nın görevlerini üstlenerek üye ülkelerin AB'yle ilgili günlük çalışmalarını düzenleyecek. Bu göreve getirilecek kişi 2,5 yıl süresince görevde kalacak; bu sürenin bitiminde görev süresi bir defa daha 2,5 yıl için uzatılabilecek.

Söz konusu üç göreve atanacak isimleri belirlemek için AB Dönem Başkanı İsveç Başbakanı Fredrik Reinfeldt AB devlet başkanları ve başbakanlar ile görüşmelerde bulundu. İsimleri kesinleştirmek için 19 Kasım'da gerçekleşecek olan olağanüstü zirvede AB devlet başkanları ve başbakanları bir araya gelecek.

Enerji

- Uluslararası Enerji Ajansı'nın yayınladığı Enerji'ye Bakış Raporu'na göre AB'nin izlediği enerji politikasının iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunacağını ancak, küresel sıcaklık ortalamasının 2 derece düşürülmesi hedefleniyorsa daha fazla çaba gösterilmesi gerekiyor. Rapor sadece Avrupa'da değil, tüm dünyada düşük karbonlu ekonomi modeline bir an önce geçilmesi gerektiğini vurguluyor.

Hükümet politikaları ve ekonomik kriz nedeniyle bu yıl tüm dünyada enerji tüketiminin azalacağını ancak, 2030 yılına ulaşıldığında mevcut düzeyin %40 üstüne çıkacağını bildiren rapor, enerji talebin azalması fırsatının iyi kullanılarak önlemler alınmasını tavsiye ediyor.

- 16-17 Kasım'da gerçekleşecek olan AB Genel İşler ve Dışişleri Bakanlar Konseyi'nde bir araya gelecek olan bakanlar savunma, kalkınma işbirliği, dış politika konularında görüşecek. Ayrıca ekonomik büyüme ve istihdam için Lizbon Stratejisi'nin 2010 yılından sonra ne şekilde ve hangi hedeflerle devam edeceği konusu da bakanların toplantı gündeminde yer alıyor.
Gündemdeki diğer konular arasında 10-11 Aralık'ta gerçekleşecek olan AB liderler zirvesinde tartışılacak konular için ön hazırlık çalışmaları, Rusya, Ukrayna zirveleri, Bosna, Orta Doğu ve AB'nin Althea'daki askeri operasyonları yer alıyor.

Ticaret

- Avrupa Birliği, 2006 ve 2008 yılları arasında ticaretin kolaylaştırılması için finanse ettiği projeleri Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) sundu. Buna göre, AB'nin kapasite yapılandırması ve teknik yardım konulu 95 proje için toplam 1,01 milyar € harcandığı görülüyor. İthalat ve ihracat prosedürlerini basitleştirmek ve gelişmekte olan ülkelerin ticaret ve küresel piyasalardan faydalanmasını teşvik etmek amaçlı bu projeler, AB'nin ticaret yardımları konusundaki kararlılığının bir parçası ve yılda 7 milyar € üzerinde bir bütçeye sahip.

DTÖ'ye sunulan projeler ayrıca AB üyesi on dört ülkenin ticaretin kolaylaştırılması alanında dünya genelinde desteklediği proje örneklerini de içeriyor (Finlandiya, Almanya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Letonya, İsveç, Slovenya, Litvanya, İngiltere, Belçika, Hollanda, İspanya, İrlanda ve Fransa).

AB'nin söz konusu fonlardan ağırlıklı olarak Asya (21%), Afrika(18%), Latin Amerika ve Karayipler (18%), Orta Doğu (4%) ve Okyanusya (2%) ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri (%37) destek görmüş.

Bu kapsamda desteklenen başarılı proje örnekleri şunlardır:
 
• Tunus'a sağlanan 50 milyon € değerindeki destek ile hizmet verimliliğini artırma, maliyetleri azaltma, liman ve gümrük işlemlerinin lojistiğinin güçlendirilmesi,
 
• Çad'da 2 milyon € değerindeki proje ile kurumsal kapasite artırımı ve ticaret alanının geliştirilmesi,
 
• Paraguay'da 6 milyon €'luk proje ile gümrük kapasitelerinin yeniden yapılandırılması yoluyla bölgesel ve uluslararası düzeyde ekonomik bütünleşmenin teşvik edilmesi. 
 
Ar-Ge

- 16 Kasım'da yayımlanan 2009 AB Sanayi Ar-Ge Yatırım Sıralaması, kurumsal ar-ge yatırımlarının dünya çapında 2008 yılında küresel ekonomik krize rağmen %6,9 oranında yükseldiğini gösteriyor. AB'li şirketlerin (şirket merkezi AB içinde bulunanlar) bu alanda yaptıkları yatırımlardaki artış %8,1 ile ABD (%5,7) ve Japonya'nın (%4,4) önünde bulunuyor.
Sıralamada ilk ondaki şirketler arasında Volkswagen üçüncü sırada, Nokia ise sekizinci sırada AB şirketlerini temsil ediyorlar.

AB'li şirketlerin ar-ge yatırımlarındaki artış 2007'deki %8,8 oranına göre önemli bir azalma göstermedi. Buna karşılık ABD'de 2007 yılında %8,6 olarak kaydedilen artış bir sonraki yıl %5,7'ye düştü. Gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek yatırım artışları Çin (%40), Hindistan (%27,3), Tayvan (%25,1%) ve Brezilya'da (%18,6) kaydedildi.

Ar-ge yatırımları ABD'de eczacılık ve biyoteknoloji gibi ar-ge yoğunluklu sektörlerde ağırlık gösterirken, AB'de yatırımlar bütün sektörlere eşit olarak dağılmakta. ABD'li şirketler son dört yılda ar-ge yoğunluklu sektörlerde %35 oranında artırırken, AB'de bu oran %13,6 düzeyinde. Buna karşılık AB'li şirketler otomobil ve yedek parça, elektronik ve kimya gibi orta dereceli ar-ge yoğunluğuna sahip sektörlerde başı çekiyor.

Ekonomi

- 18 Kasım'da yapılacak AB-Rusya Zirvesi öncesinde Eurostat taraflar arasındaki güncel ticari rakamları yayınladı. 2009 yılının ilk yarısında AB27'nin Rusya'ya yaptığı ihracat bir yıl öncesinin aynı dönemine göre 51 milyar €'dan 31 milyar €'ya, ithalat ise 91 milyar €'dan 52 milyar €'ya düştü. Bu düşüşün nedeni, enerji açığındaki azalma (-62 milyar €'dan -37 milyar €'ya) ve makine ve motorlu araçlardaki ticaret fazlasının azalması olarak (+25 milyar €'dan +13 milyar €'ya) gösterildi.

AB ile Rusya arasındaki ticaretteki azalma sonucunda Rusya'nın AB27 toplam dış ticaretindeki payı emtia ihracatında %6, ithalatta ise %9'a düştü, ancak Rusya ABD ve Çin'den sonra AB'nin üçüncü en büyük ticaret ortağı olmaya devam etti. 2000 ile 2008 yılları arasında iki taraf arasındaki ticaret hacmi üç kattan fazla artmış, Rusya'nın AB27 toplam dış ticaretindeki oranı iki katına çıkmıştı.

- Euro Alanı yıllık enflasyonu Ekim 2009 itibarıyla eksi %0,1 olarak hesaplandı. Eylül ayında eksi %0,3 olan enflasyon bir yıl önce ise %3,2 oranındaydı. Ekim ayında aylık enflasyon ise %0,2 olarak kaydedildi.

Ekim 2009'da AB genelinde yıllık enflasyon %0,5 olarak hesaplandı. Bir önceki yılın aynı döneminde enflasyon %3,7 oranındaydı.

En düşük yıllık enflasyon oranları İrlanda (-%2,8), Estonya (-%2,1) ve Portekiz'de (-%1,6), en yüksek oranlar ise Romanya (%4,3), Macaristan (%4,2) ve Polonya'da (%3,8) kaydedildi.
- Sanayi üretim endeksi Eylül 2009'da Euro Alanı'nda %0,3, AB27'de ise %0,2 artış gösterdi. Endeks, Eylül 2008 rakamları ile karşılaştırıldığında sırasıyla %12,9 ve %12,1 düştü.

Ağustos 2009 ile aylık karşılaştırmada üretim artışı sermaye mallarında Euro Alanı'nda %1,7 ve AB27'de %0,4, dayanıksız tüketim mallarında sırasıyla %1,1 ve %0,6; ara mallarda %0,6 ve %0,1 olarak gözlemlenirken, enerji üretiminde sırasıyla %2,1 ve %1,4 düşüş kaydedildi. Dayanıklı tüketim malları üretimindeki düşüş ise sırasıyla %6,0 ve %4,8 olarak hesaplandı.

AB üyesi ülkelerden aylık bazda en büyük üretim artışları İrlanda (%11,2), Almanya (%3,0) ve İsveç'te (%1,6), en kuvvetli düşüşler ise İtalya (%5,3), Portekiz (%3,3) ve Bulgaristan'da (%2,6) kaydedildi.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY

AB Kurumları
 
• 18 Kasım, Ekonomi Bakanları Konseyi (Bütçe)
 
• 19 Kasım, Olağanüstü AB Liderler Zirvesi
 
• 19-20 Kasım, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
 
• 23-26 Kasım, AP Genel Kurulu
 
• 1 Aralık, Adalet ve İçişleri Konseyi
 
• 2 Aralık, Ekonomik Mali İşler Konseyi
 
Konferanslar
 
• 19 Kasım, "Towards a creative Europe", EPC, www.epc.eu  
 
• 25 Kasım, "The EU's strategic partnerships with China and India: the way forward", EPC, www.epc.eu  
 
• 30 Kasım, "Migration, Borders and Asylum: What Role for the European Parliament after the Stockholm Programme?", www.ceps.be

HAZIRLAYANLAR : Dilek İştar Ateş - Suna Orçun

bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org