BU SAYIDA:
 
AB - TÜRKİYE
AB - GENİŞLEME
TELEKOMÜNİKASYON
EKONOMİK VE MALİ İŞLER
SOSYAL İŞLER
TÜKETİCİ HAKLARI
TERÖRLE MÜCADELE
EKONOMİ 
 
AB - Türkiye
 
- Prag, 21 Nisan'da bakanlar seviyesinde düzenlenen AB - Türkiye troyka toplantısına ev sahipliği yapacak. Toplantıya AB Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Karel Schwarzenberg, AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn ve bir sonraki AB dönem başkanı İsveç'in Dışişleri Bakanı Carl Bildt katılacak. Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın başkanlık edeceği Türkiye delegasyonunda Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış da hazır bulunacak.

Toplantıda AB-Türkiye ilişkileri, Türkiye'nin AB üyeliği sürecindeki gelişmeleri, enerji güvenliği ve Orta Doğu, Güney Kafkaslar, Hindistan ve Pakistan gibi diğer bölgesel ve uluslararası konular konuşulacak.

AB - Genişleme
 
- Çek Dönem Başkanlığı genişleme danışmanı Erhard Busek, AB'nin oylama sisteminin değişmesi gerektiğini ve veto sisteminin kaldırılmasının daha iyi olacağını söyledi.
Daha önce Güneydoğu Avrupa İstikrar Paktı özel koordinatörü olan Busek, birçok üye ülkede görülen genişleme isteksizliğinin, AB karar verme mekanizmasının gittikçe zorlaşmasından duyulan kaygıyla bağlantılı olduğunu sözlerine ekledi. Balkan ülkelerinin AB üyeliğinin Balkanlar'da yaşanan komşu sorunlarını ve savaşları ciddi şekilde azaltacağına inandığını söylerken, örnek olarak Slovenya-Hırvatistan sınır tartışmasını göstererek, sorunun aslında müzakerelerde kolayca çözülebileceğini belirtti ve esas tehlikenin bir ülkenin diğerini bloke etmesi olduğunu, sorunlara ortaklaşa çözümler aramak gerektiğini vurguladı.

Telekomünikasyon
 
- AB Komisyonu İtalyan telekom düzenleyicisine, (AGCOM) Telecom Italia'nın rekabetçilere adil davranılmasını sağlamak amacıyla İtalya telekom piyasasında değişiklikler getirecek proje teklifini kendilerine sunması çağrısında bulundu. Bu girişim, Telecom Italia'nın kendi içinde yeniden yapılanmasını ve ağına alternatif telekom operatörlerinin de yararlanmasını sağlayacak özel mekanizmalar getirmesini öngörüyor. AB'nin ortak telekom kuralları kapsamında AGCOM, AB'nin ortak telekom pazarını etkilemesi muhtemel bu tür değişiklikler planladığında Komisyon'a ve diğer ulusal düzenleyicilere danışmakla yükümlü.

Komisyon, Telecom Italia'nın taahhütlerinin ayrıntılı bir analizinin ve düzenleyici yükümlülüklerin dahil edilmemesi ile ilgili endişelerini dile getirdi. Telecom Italia'nın taahhütleri, kurum içi tekrar yapılanma ve şirketin diğer bölümlerinden bağımsız gönüllü olarak kurulacak "Açık Erişim" adlı bir iş birimi ile denetimli ürünlere alternatif operatörlerin ayrıma maruz kalmaksızın erişebilmelerinin özel bir mekanizma ile sağlanmasını kapsıyor. Telecom Italia, Nisan 2009'dan itibaren bu taahhütleri kademeli olarak uygulamaya koymayı planlıyor. Daha önce erişim imkanı sağlanması yönündeki bu tür düzenlemeler verimli olmamış ve alternatif operatörler Telecom Italia ile rekabet etmekte zorlanmışlardı.

Komisyon'un görüşüne göre taahhütler halihazırdaki düzenleyici yükümlülüklerle ilgili ve ulusal ve AB danışmanlığına tabi. AB telekom hükümlerinin tüm AB'de telekom düzenleyici taslağının uyumlu bir biçimde uygulanmasını sağlamak gibi bir misyonu var. Komisyon, sadece Telecom İtalia'nın taahhütlerinden ayrıntılı olarak bilgilendirilmesinin Komisyon ve diğer ulusal düzenleyicilerin yorumlarıyla uyumlu bir yaklaşım sağlayacağına inanıyor. Böyle bir bilgilendirme aynı zamanda bu tür taahhütlerden etkilenecek olan üçüncü taraflar ve alternatif operatörler için de önemli olacak.

- AB Komisyonu, ulusal telekom operatörlerinin bağımsızlığını garanti altına alan AB düzenlemelerine uyulmadığı sebebiyle Letonya'ya yürürlükte olan kovuşturmanın ikinci aşaması olarak bir gerekçeli görüş gönderdi. Komisyon, Letonya'nın telekom sektöründe denetim ve yönetim arasındaki ayrılık ilkesine saygı göstermesini istiyor. Komisyon'un Eylül 2008'de konuya ilişkin dile getirdiği endişelerine cevap verilmediği için Komisyon kovuşturmada ikinci aşamaya geçmiş bulunuyor. Letonya Ulaştırma Bakanlığı, hükümetin radyo frekansları ve ulusal numaralandırma planı yönetimi ile ilgili kararlarını hazırlıyor. AB telekom kurallarına göre bunlar düzenleyici işlevler olarak görülüyor. Ulaştırma Bakanlığı aynı zamanda, tamamen devlete ait iletişim ve şebeke sağlayıcısı iki kurumun mülkiyet ve kontrol mekanizmaları ile ilgili eylemlerini de icra etmekte. Avrupa Adalet Divanı'nın 6 Mart 2008 tarihli kararına göre, bakanlıklar tarafından kısmen dahi olsa denetleyici işlevlerin yürütüldüğü durumlarda, otoritelerin dolaylı ya da dolaysız şirketlerin mülkiyet veya kontrolleriyle ilişkide olmaması gerekiyor.

- İngiliz internet kullanıcılarından gelen şikayetler üzerine, İngiliz otoriteleri ile kapsamlı bilgi alışverişinde bulunan AB Komisyonu, İngiltere'ye karşı ihlal kovuşturması başlattı. "Phorm" adı altında da bilinen davranışsal reklam teknolojisinin internet sağlayıcıları tarafından kullanılmasına ilişkin kovuşturma, AB'nin elektronik gizlilik ve kişisel veri koruma düzenlemelerinin İngiltere'de uygulanmasına dair sorunlarını kapsıyor.

Phorm teknolojisi, kullanıcının düzenli olarak ziyaret ettiği web sitelerini analiz etmek yoluyla ilgi alanlarını saptayarak hedefi belli reklamlar yollamayı mümkün kılıyor. Nisan 2008'de İngiliz sabit operatörü BT, kullanıcılarının onayı olmadan 2006-2007 yıllarında Phorm teknolojisini denediğini itiraf etti. BT'nin Ekim 2008'de başlattığı üç aylık davetiye temelli deneme, İngiliz veri koruma otoritesinin polise şikayetlerde bulunmasına yol açtı. AB Komisyonu'nun konuyla ilgili Haziran 2008'de başlattığı araştırma süreci sonunda, İngiltere'de iletişimin gizliliğine dair AB kanunlarının uygulanmasında yapısal problemler olduğuna karar verildi. Komisyon ayrıca İngiltere'de bu tur durumları inceleyecek bağımsız bir organ olmamasından endişe duyuyor.

İngiltere, ihlal kovuşturmasının ilk aşamasına cevap vermek için iki ay süreye sahip. Bu süre sonunda cevap gelmemesi halinde Komisyon ikinci aşama olarak gerekçeli görüş bildirmeye karar verebilir. İngiltere'nin yükümlülüklerini yerine getirmemeye devam etmesi halinde ise Komisyon Avrupa Adalet Divanı'na başvurabilir.

Ekonomik ve Mali İşler
 
- Londra'da gerçekleşen G20 Zirvesi'nin ardından AB Komisyonu, AB'nin ekonomik krize rağmen gelişmekte olan ülkelere destek verme konusundakini eğilimini açıkladı. AB Komisyonu Başkanı José Manuel Barroso konuşmasında G20 Zirvesi'nde de belirtmiş olduğu gibi ekonomik krizin, gelişmekte olan ülkelere yapılacak yardımlara ilişkin sözlerden imtina edilmesi için bir mazeret olarak gösterilmesinin kabul edilebilir bir gerekçe olamayacağını yineledi. Barroso, krizin ortaya çıkmasından en az derecede sorumlu olanların krizden en fazla düzeyde etkilenenler olduğunu ve AB'nin iyileştirme planları çerçevesinde lider bir rol üstlenmekte olduğunun altını çizdi. Barroso konuşmasında ayrıca, AB'nin Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri kapsamında bugüne kadar gerçekleştirilen çalışmalarda önemli bir aşama kaydedildiğini belirtti.

AB Komisyonu tarafından bu konuda yayınlanan bildirge, AB'nin gelişmekte olan ülkelere krizle mücadele konusunda yapacağı desteğin ana hatlarını belirliyor. Bu çerçevede, G8 Zirvesi'nde belirtildiği üzere AB'nin yapmış olduğu yardımların 2010 yılı itibariyle 2008 yılında ulaşılan 49 milyar €'dan yaklaşık olarak 69 milyar €'ya çıkarılması ve böylelikle temsil edilen brüt milli gelirin %0,40'dan %0,56'ya ulaştırılması sağlanmış olacağı belirtiliyor. İkinci olarak, verilen taahhütlere ilişkin gerekli bütçelerin ayrılmasının önemi vurgulanmakta. Son olarak ise, 27 üye devlet ve AB Komisyonu'nun halihazırdaki yardım hedefleri üzerinde tüm dünyaya örnek olacak şekilde etkin bir çalışma sergilenmesinin gerekliliğine değiniliyor.

- İtalyan Temyiz Mahkemesi, alt derece mahkeme tarafından verilmiş olan süt kotası ödeme planında vergi kaçırma ile ilgili kararı onayladı. İlgili karar, Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Bürosu tarafınca desteklenen incelemelere dayanıyor. Verilen karar, İtalyan Temyiz Mahkemesi (Corte di Cassazione) tarafından Roma'da 12 Ocak 2009 tarihinde sonuçlandırıldı ve kararın temyiz yolunun kapalı olduğu belirtildi. Açılan davada, süt kotası ek vergi ödemelerinde vergi kaçırma amacı ile süt ürünleri üretiminde faaliyet veren şirketlerin muvazaalı alım satımlar gerçekleştirmek suretiyle bu konuda bir ağ oluşturduğu tespit edildi.

Savcılık ve ilgili Asliye Mahkemesi hakimi nihai karar öncesinde bu davanın dolandırıcılık vakası olduğunu belirtmiş ve 2008 yılının Nisan ayında haciz emri vermişti. Alınan kararın hukuki temeli İtalyan Ceza Kanunu'nun 640'ıncı maddesine dayandırılmakta. İlgili madde, AB ekonomik çıkarlarına karşı işlenen suçları konu almakta.

AB, Avrupa Ortak Tarım Politikası çerçevesinde süt üretiminin yönlendirilmesi ve idare edilmesini amacıyla süt kota rejimi uygulamakta. Buna göre gerekli miktardan fazla üretilen süt, piyasaya girdiğinde ek vergiye tabi olmakta.

- Çek Dönem Başkanlığı ve parlamenterler AB bütçesinden 5 milyar €'ya yakın katkı alacak olan Avrupa Ekonomik Kurtarma Planı kapsamındaki enerji projeleri taslağında uzlaştılar.

Anlaşma halen üye ülkelerce kanunlaştırılmayı ve Avrupa Parlamento'sunda oylanmayı bekliyor. Çek Başkanlığı'nın yeniden yapılanma planı kapsamında teklif ettiği enerji projeleri ise değişikliğe uğramadı.

Eğer paket kısa zamanda kanunlaştırılırsa AB Komisyonu yeniden yapılanma planı dahilindeki ilk plan seçim prosedürünü Mayıs ayında uygulamaya koyabilecek. Çek delegasyonu, üye ülkeler ve Avrupa Parlamentosu arasında paketin finansmanına dair bir anlaşmayı daha önceden sağlamıştı.

- 2008 yılında üye ülkelerin Avrupa Birliği bütçesine olan katkıları 2008 için üzerinde anlaşılmış olan harcamalarla neredeyse uyumlu oldu. Fon kullanımı, harcanmayan AB bütçesinin %1,5 üstünde kalarak, üye ülkeleri sadece gerekli durumlarda harcama yapmaya yönlendirme çalışmalarının ve bütçe yönetiminin etkililiğini gözler önüne serdi ve en düşük bütçe fazlası rekoru kırılmış oldu.

Yıl sonu bütçe fazlası (AB bütçe gelirleri ile harcamaları arasındaki fark) 2008 yılında 115.771 milyar €'luk bütçenin 1,79 milyar €'luk kısmına denk geliyor ve bu miktarın üye ülkelere geri ödenmesi öngörülüyor.

Sosyal İşler 

- Avrupa Parlamentosu (AP) Kadın Hakları Komitesi, Edite Estrela (Avrupa Sosyalist Partisi, PT) tarafından hazırlanan doğum iznine ilişkin raporu 16 Nisan'da 6 ret ve 5 çekimser oya karşı 18 oyla kabul etti. 5 Mayıs'ta AP genel kurulunda oylamaya sunulacak raporun önerdiği değişiklikler şunlardır:

• Doğum izninin 20 haftaya çıkarılması,
• Doğumdan sonra en az altı hafta zorunlu izin ve bu süre boyunca maaşın %100'ünün ödenmesi,
• İzin döneminin geri kalan kısmında maaşının en az %85'inin ödenmesi,
• Doğumdan sonra verilecek babalık izninin en az iki haftaya çıkarılması,
• Doğum izni boyunca işten çıkarmanın yasaklanması,
• Doğumdan sonraki 12 ay içinde yapılan işten çıkarmalarda işverenin yazılı açıklamada bulunmasının zorunlu hale getirilmesi.
 
AB Komisyonu, 3 Ekim 2008'de 6 haftası doğumdan hemen sonra alınmak üzere doğum izninin 18 haftaya çıkarılması için bir önerge sunmuştu. Kadın Hakları Komitesi, işyerinde sağlık ve güvenlik kanuni gerekçesine göre hazırlanmış olan 92/85/AK sayılı mevcut yönergeye ek olarak eşit muamele' gerekçesiyle babalık iznine ilişkin hükümler yürürlüğe koymak için yeni bir yasal dayanağa ulaşmayı istiyor.

Tüketici Hakları
 
- Piyasadan çekilen gıda dışı tehlikeli ürünlerin sayısı 2008 yılında önceki yıla oranla %16 arttı. Gıda dışı tehlikeli ürünlerde hızlı uyarı mekanizması "RAPEX" raporuna göre, AB Komisyonu ve üye ülkeler tarafından yapılan kaynak yatırımları sonucunda mekanizmanın kapasitesi genişletilerek, 2007 yılında kaydedilen 1605 ihbar, 2008'de ise 1866 ihbara yükseltilmiş. Raporda, Avrupalı şirketlerin tüketim ürünleri güvenliği alanında daha hassas davrandıkları da göze çarpıyor. İhbar edilen ürünler arasında özellikle oyuncak, bebek ve çocuk eşyaları, elektrikli ve motorlu ürünler bulunurken, Çin menşeli ürünlerin oranının 2007'de %52'den, 2008'de %59'a yükseldiği gözlemlendi.

RAPEX sistemine bütün AB üyesi ülkeler, pazara yeni giren ürünleri tarama ve elde edilen bilgileri güncelleme yoluyla katkıda bulundular. En çok ürün ihbarında bulunan ülkeler Almanya (205 ihbar), İspanya (163 ihbar), Slovakya (140 ihbar), Yunanistan (132 ihbar) ve Macaristan (129 ihbar) olarak kaydedildi.

Terörle Mücadele
 
- Pakistan için yapılacak bağış konferansının arifesinde AB Komisyonu, terörizm, kaçakçılık ve nükleer silahların yayılmasını önlemek için üç yıllık bir program hazırladı. İstikrar Aracı çerçevesinde hazırlanan "2009-2011 Hedef Programı", küresel terörizme karşı Komisyon ve üye ülke uzmanları tarafından hazırlanan önlemleri kapsıyor. Öncelikli olarak Pakistan, Afganistan ve Afrika'nın Sahel bölgesi ele alınacak.

Program, Aden Körfezi gibi önemli denizcilik güzergahlarında korsanlığı önlemek üzere üye ülkeleri deniz güvenliği konusunda karşılıklı bilgi alışverişinde bulunmaya ve kendi kıyılarının güvenliğini sağlama çağrısında bulunuyor. Terörizm ve organize suçlar aynı zamanda Latin Amerika ve Batı Afrika'dan uyuşturucu madde kaçakçılığı, küçük ve hafif silah kaçakçılığı, gayri meşru kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer madde kaçakçılığını kapsıyor.

225 milyon € bütçeli üç yıllık program, Avrupa Güvenlik Stratejisi tarafından belirlenen tehditlere karşı mücadelede edecek.

Ekonomi
 
- Euro Alanı'nda (AB16) Şubat 2009'da ayında %1,2 olan yıllık enflasyon, Mart 2009'da azalarak %0,6 olarak gerçekleşti. Bir sene önce ise bu oran %3,6 olarak gerçekleşmişti. Mart 2009'da aylık enflasyon ise %0,4 olarak geçekleşti.

AB27'de ise Şubat ayında %1,8 olan yıllık enflasyon Mart 2009'da azalarak %1,3 olarak hesaplandı. Bir sene önce bu oran %3,8 olmuştu. Mart 2009'da aylık enflasyon ise %0,3 olarak gerçekleşti.

Mart 2009'a kadar en düşük 12 aylık ortalamalar Portekiz (%1,9), Almanya ve Hollanda'da (%2,2); en yüksek ortalamalar ise Letonya (%13,4), Litvanya (%10,5) ve Bulgaristan'da (%10,1) kaydedildi.

- Eurostat tarafından yapılan son tahminlerde Euro Alanı'nın (AB16) dünyanın geri kalan kısmı ile ticaret dengesi Şubat 2009 itibariyle 2 milyar € açık verdi. Bir yıl once Şubat 2008'de ise bu tutar 1,7 milyar € olarak gerçekleşmişti. Ocak 2009 ile karşılaştırıldığında dönemsel güncellenen ihracat Şubat ayında %0,5 artarken ithalat ise %0,8 düşüş gösterdi.
Şubat 2009'da AB 27'nin ticaret dengesi ise ilk tahminlere göre Şubat 2008'deki 13,3 milyar €'luk açığa karşın 10,6 milyar €'luk bir açık gösteriyor. Ocak 2009 ile karşılaştırıldığında Şubat ayında dönemsel güncellenen ihracat %8,0 artarken ithalat ise %1,9 azaldı.

AB'nin tüm büyük ticaret ortakları ile ticaret hacmi ise azaldı, ihracatta en yüksek azalışlar sırasıyla Türkiye (-%44), Rusya (-%36) ve Hindistan (-%32) olarak gerçekleşirken, ithalatta en yüksek azalış sırasıyla Rusya (-%37), Türkiye (-%33), Güney Kore ve Brezilya (-%31) olarak gerçekleşti.

- Eurostat verilerine göre dönemsel güncellenen sanayi üretimi Ocak 2009 ile karşılaştırıldığında Şubat 2009'da AB16'da %2,3 ve AB27'de ise %1,9 azaldı. Bu değerler sırasıyla Ocak ayında da önceki döneme göre %2,4 ve %2,3 azalmıştı. Yıllık bazda karşılaştırıldığında Şubat 2009 sanayi üretimi Şubat 2008'e göre AB16'da %18,4 ve AB27'de %17,5 azalış göstedi.

Bir önceki ay ile karşılaştırıldığında Şubat 2009'da enerji üretimi AB16'da %1,0 ve AB27'de %1,3 düştü. Aynı sıralama ile dayanıksız tüketici ürünleri %1,4 ve %1,1 azaldı. Ara ürünler AB16'da %2,4 ve AB27'de %2,0 azaldı. Sermaye ürünleri AB16'da %4,3 ve AB27'de %2,9 azaldı. Yıllık değerlendirmede, Şubat 2009 bir önceki yıl Şubat 2008 ile karşılaştırıldığında üretim AB16'da %3,6 ve AB27'de %3,5 düştü. Aynı sıralama ile dayanıksız tüketici ürünleri AB16'da %22,1 ve AB27'de %21 azaldı. Ara ürünler de aynı sıralama ile %24,2 ve %23,7 düştü. Sermaye ürünleri AB16'da %24,7 ve AB27'de %23,7 düştü.

Böylelikle, verileri mevcut olan tüm üye ülkelerde sanayi üretiminde düşüş yaşanmış oldu. En büyük düşüş Estonya (-%30,2), Letonya (-%24,2) ve İspanya'da (-%22); en az azalış ise Yunanistan (-%4,9), Hollanda (-%5,9) ve Danimarka'da (-%11,8) olarak gerçekleşti.
*
BRÜKSEL'DE GELECEK AY

AB Kurumları
 
• 23-24 Nisan, Tarım ve Balıkçılık Bakanları Konseyi
• 27-28 Nisan, Genel İşler ve Dış İlişkiler Bakanları Konseyi
• 4-7 Mayıs, Avrupa Parlamentosu Genel Kurul Toplantısı
• 5 Mayıs, Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi
• 4-7 Haziran, Avrupa Parlamentosu Seçimleri
 
Konferanslar-Seminerler

• 24 Nisan, "Safeguarding the Rule of Law in an Enlarged EU: The Cases of Bulgaria and Romania", CEPS,
www.ceps.be 
• 30 Nisan, The European Parliament Election: What is at Stake?", Heinrich Böll Foundation,
www.boell.be 
• 7 Mayıs, "How are you doing? - SMEs in a Larger Europe", BUSINESSEUROPE,
www.businesseurope.eu 
• 19 Mayıs, "LSE Türkiye Kürsüsü ile TR PLUS ortaklığıyla Türkiye-AB ilişkileri Semineri",
 www.centreforturkeyineurope.eu 

Dr Bahadir Kaleagasi

International Coordinator
TUSIAD - Turkish Industry & Business Association
 
BRUSSELS :
Representation to the EU and BUSINESSEUROPE
(The Confederation of European Business)
T: +32 2 7364047    F: +32 2 7363993
kaleagasi@tusiad.org      
www.tusiad.org 

HAZIRLAYANLAR :
Suna Orçun – Serhan Salman
bxloffice@tusiad.org 
www.tusiad.org