BU SAYIDA:
AB - TÜRKİYE
AB - GENİŞLEME
KOMŞU ÜLKELER POLİTİKASI
AB İÇİŞLERİ - YASAL REFORM
TELEKOMÜNİKASYON
ENERJİ
BİLGİ TOPLUMU
FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI
EKONOMİ
AB - Türkiye
- Türkiye - AB Karma İstişare Komitesi 26. toplantısı bugün İstanbul'da başlıyor. Toplantıda, Türkiye-AB Karma İstişare Komitesi Eş- Başkanı ve TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Kudatgobilik ve Türkiye - AB KİK Eş-Başkanı Sandy Boyle'un yanı sıra, Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, TBMM AB Uyum Komisyonu Üyesi ve Siirt Milletvekili Afif Demirkıran, ABGS Genel Sekreteri Büyükelçi Oğuz Demiralp, AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu František Štěpánek ve Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü Türkiye Masası Şefi Jean-Christophe Filori de birer konuşma yapacaklar.
İki gün sürecek toplantıda, "Türkiye ve AB Arasında Araştırma - Geliştirme Konusunda İşbirliği", "Türkiye-AB İlişkileri Bağlamında Enerji Arz Politikaları" ve "AB'nin Üçüncü Ülkelerle Yaptığı Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türkiye - AB Ekonomik İlişkilerine Etkisi" konuları ele alınacak. Ayrıca, 28 Nisan 2009 Salı günü saat 14.30'da sivil toplum ve medya temsilcilerinin katılımıyla "Türkiye-AB İletişimi" konulu bir seminer düzenlenecek.
AB – Genişleme
- Arnavutluk Başbakanı Sali Berisha, ülkesinin 28 Nisan tarihinde AB'ye resmi üyelik başvurusunda bulunacağını açıkladı. Bersiha, kabine toplantısında yaptığı açıklamada söz konusu sürecin yakın bir zamanda sonlanamayacağını, ancak önemli olanın resmi üyelik başvurusunda bulunma kararının alınması olduğunu hatırlattı. Ayrıca Berisha, Arnavutluk'un üyelik başvurusu için lider üye devletlerin desteklerinin de sağlanmış olduğunu belirtti. Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy ve Arnavutluk Cumhurbaşkanı Berisha'nın gerçekleştirdikleri toplantıda Sarkozy, Fransa'nın, Arnavutluk'un AB üyeliği hususuna sıcak baktığını ve Arnavutluk'a bu yolda sonuna kadar destek vereceklerini açıkladı. Arnavutluk'un önceki yıllarda yüksek suç oranları ve yolsuzluklarla gündemde olduğu ancak halihazırda yatırımcılar ve yabancı turistler için gözde bir merkez olduğunun altı çiziliyor.
Arnavutluk ve AB, Haziran 2006'da bir ön ortaklık anlaşmasına imza atmışlardı. Bu anlaşmanın onaylanma süreci Yunanistan'ın da onay vermesiyle bu yılın Ocak ayında tamamlanmıştı. Arnavutluk'un tam üyelik için yerine getirmesi gereken şartlar için uzun bir süreç gerektiği ve bunların başında yolsuzlukla mücadele, kara para aklama ve uyuşturucu ticaretinin önlenmesi konularının yer aldığı belirtiliyor.
Komşu Ülkeler Politikası
- AB Komisyonu, 23 Nisan'da yayımladığı Komşu Ülkeler Politikası yıllık ilerleme raporlarında, 2008 yılında program dahilindeki ülkelerde yapılan reformlar, ulaştıkları somut sonuçlar ve gelecekte yapılması gereken çalışmalar ile ilgili değerlendirmelerini özetledi.
Raporda, küresel ekonomik krizin bu ülkeler üzerindeki etkisi ve AB'nin bu ülkelerin zararlarını iyileştirme çabalarına nasıl katılabileceği ile ilgili çeşitli önerilere değiniliyor. 2008 yılında yaşanan politik ve ekonomik zorluklara ve hükümetlerin reformları yavaşlatmasına rağmen yakın politik ilişkiler kurulmuş olması, ticaret ve Ar-Ge konularında sıkı işbirlikleri ile gençlerin hareketliliği gibi alanlarda ulaşılan başarılardan raporda övgüyle söz ediliyor. Rapora göre yeni bölgesel çerçeveler (Akdeniz İçin Birlik ve Doğu Ortaklığı) sayesinde ortaklar arasındaki bağlar güçleniyor ve ikili ilişkiler iyileşiyor.
AB İçişleri - Yasal Reform
- AB Parlamentosu Anayasa Kurulu, siyasi partiler tarafından kararlaştırılan usul kurallarına ilişkin yasa değişikliklerini kapsayan üçüncü reform paketini kabul etti. Komite ayrıca, Lizbon Antlaşması'nın tüm üye ülkeler tarafından onaylanmasıyla devreye girecek olan ve Parlamento'nun usul kararlarına ilişkin değişiklikler getiren raporu da onayladı.
Kabul edilen değişiklikler şu reformları içermektedir:
• Komite sınırlarını aşan karmaşık hukuk dosyaları için ortak komite toplantıları düzenlenmesi.
• Komite Başkanları Konferansı'nın, komiteler arasındaki yetkilerle ilgili herhangi bir anlaşmazlığı çözme konusunda Başkanlar Konferansı'na tavsiyede bulunması zorunluluğunun getirilmesi.
• Özellikle komitelerin fikir verme rolünün arttırılması yoluyla, komiteler arasındaki işbirliğinin arttırılması.
• AP'nin Avrupa sivil toplumuyla görüşmelerinin resmileştirilmesi.
• Komisyon'un önerisinin ilk okumada reddedilmesine dair önerge çıkarılması.
• Diğer AB kurumlarıyla gerçekleştirilen müzakere işlemlerinin resmileştirilmesi.
Lizbon Antlaşması'nın onaylanma süreci başarıyla tamamlanmadan yürürlüğe giremeyecek olan söz konusu onaylanmış yasa değişiklikleri şu reformları içermektedir:
• Aday ülkelerden gözlemcilerin görevlerinin düzenlenmesi.
• Yerinde hizmet ve orantılılık prensiplerine saygı duyulmasına ilişkin usulün belirlenmesi.
• Sözleşme de dahil olmak üzere, Antlaşma değişikliklerine ilişkin usul oluşturulması.
• Komisyon başkanının seçim usulünün belirlenmesi ve gizli referandum oluşturulması.
• Üye bir devletin birlikten ayrılmasının onaylanmasına ilişkin usulün belirlenmesi.
Telekomünikasyon
- Avrupa Parlamentosu Sanayi Komitesi'nin 21 Nisan'daki oturumunda yapılan oylamada, 27 ulusal telekomünikasyon denetleyicisini bir çatıda birleştirecek Avrupa Elektronik İletişim Düzenleyicileri Kurumu'nun (BEREC) kurulması ve radyo frekansı stratejik planlamalarının yenilenmesi yönünde alınan kararları onayladı. Komite aynı zamanda, internet kullanıcılarının erişimine getirilecek kısıtlamaların, bu doğrultuda yargı otoritelerinden herhangi bir karar çıkmadan uygulanmasını öngören Konsey kararının değiştirilmesi için oy kullandı.
Sanayi Komitesi'nde görüşülen konular ve alınan kararlar şunlardır:
• Sanayi Komitesi ve AB Konseyi, kullanıcıların internet erişimlerine kısıtlama getirilmesine dair yönetmelikler üzerinde anlaşmaya varamadı. Ancak Komite, kamu güvenliğini tehdit ettiğine dair hukuki bir karar olmadıktan sonra kullanıcıların temel hak ve özgürlüklerine kısıtlama getirilemeyeceğine dair Parlamento tarafından getirilen değişiklik teklifine destek çıktı. Parlamenterler ve Çek Başkanlığı bu konu üzerinde görüşmelerine devam edecekler.
• Ulusal düzenleyiciler herhangi bir düzenleyici karar almadan önce Komisyon ve yeni kurulacak olan BEREC'e danışmak zorunda olacaklar. BEREC bu tur durumlarda 27 üyenin mutlak çoğunluk ilkesine göre vardıkları karar uyarınca tavsiyede bulunacak.
• Ulusal düzenleyiciler ağ altyapısını ve bu altyapıyı kullanarak hizmet veren birimleri bir çatı altında tutan operatörlerin bunları birbirlerinden ayırmaları zorunluluğu getirecek.
• Üye ülkeler arasındaki işbirliği, stratejik planlama ve uyum yelpazesini geliştirmek adına Komisyon, uzun vadeli bir radyo frekans spektrumu eylem planı için yasa teklifi getirecek.
• Baskın bir operatör, anten, kule, şebeke binaları, direk gibi ağ unsurlarını ve ilgili tesislerini rakip operatörlere açma zorunluluğuna tabi olabilecek.
• Yeni oluşturulacak BEREC, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi'nin talebi üzerine Komisyon'a tavsiye verebilecek. Kurum tavsiye kararlarını üçte iki çoğunluk kararı ile alabilecek.
Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu, Eylül 2008'de AB Komisyonu tarafından teklif edilen, yurtdışında kısa mesaj ve veri kullanımı ile ilgili yeni AB kanunlarını onayladı. Parlamento ayrıca mobil telefon görüşmelerine uygulanan yurtdışı kullanım ücretlerinin daha da düşürülmesi lehine oy kullandı.
AP tarafından kabul edilen yeni AB yurtdışı kullanım kurallarının getirdiği yenilikler şunlardır:
• Yurtdışından kısa mesaj gönderimi tavan fiyatı 0,11 € (KDV hariç) düzeyine düşürülecek.
• Halihazırdaki yurtdışından kısa mesaj gönderim ücreti AB ortalaması 0,28 € (Hollanda ve Portekiz'de kısa mesaj başına 0,35 €'dan fazla).
• Kademeli olarak yurtdışında veri kullanımı fiyatlandırması toptan tavan fiyatı megabayt başına 1 €'dan başlayarak düşürülecek. Bu tavan fiyat 2010'da 0,80 €, 2011'de ise 0,50 € olacak.
Tüketicilere, daha yüksek bir limit seçmedikleri sürece, faturaları 50 €'yu aştıktan sonra kullanımı kesme seçeneği verilecek. Operatörler 2010 yılına kadar bu şeffaflık mekanizmasını devreye sokmakla yükümlüler.
Yurtdışından yapılan aramalarda da tavan fiyatlar düşürülecek. Şu anda sırasıyla 0,46 € ve 0,22 € olan yurtdışından yapılan arama ve yurtdışındayken aranma ücretleri 1 Temmuz 2009'dan itibaren sırasıyla 0,43 € ve 0,19 €, 1 Temmuz 2010'dan itibaren 0,39 € ve 0,15 €, 1 Temmuz 2011'den itibaren 0,35 € ve 0,11 € olmak üzere indirilecek (dakika başına ve KDV hariç).
Yurtdışından yapılan konuşmaların ilk 30 saniyesinden sonra saniye başına fiyatlandırma uygulanacak. Tüketiciler mevcut durumda yaptıkları telefon görüşmelerinde normal ödemeleri gerekenden %20 daha yüksek bir ücret ödüyorlar. Yeni yurtdışı kullanım düzenlemeleri 2012 yazına kadar geçerli olacak.
Avrupa Parlamentosu, Komisyon'dan 2010 yazında yeni kuralların işlerliğine dair bir rapor hazırlanmasını talep etti. Komisyon, 2011 yılının sonunda gerekli görüldüğü takdirde yeni kurallar teklif edebilecek.
Enerji
AB Komisyonu,iklim ve enerji paketi ile yeni arabalar ve araç yakıtlarından karbondioksit salınımını azaltan yasanın resmi olarak kabul edilmesinden memnuniyet duyduğunu açıkladı. Kasım ayında kabul edilen önlemlerin, Avrupa'yı düşük karbon ekonomisi yolundaki hedefine yaklaştırırken, enerji güvenliğini de arttırması amaçlanıyor. Söz konusu paket, 2020 yılına kadar sera gazı salınımının 1990 yılına göre %20 azaltılması ve yenilenebilir enerji miktarının %20 arttırılması konusunda kanunen bağlayıcılığı olan hedefler ortaya koyuyor. Bunun yanı sıra, AB'nin enerji verimliliğini %20 oranında arttırma hedefinin aynı zaman diliminde gerçekleşmesi amaçlanıyor. Enerji ve İklim Paketi ile Avrupa, dünyada bu tür geniş kapsamlı ve kanunen bağlayıcı iklim ve enerji hedefleri gerçekleştiren ilk bölge haline gelmekte ve Aralık 2008'de gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler iklim konferansında ortaya konan uluslararası iklim antlaşmasının gerçekleştirilmesine önemli bir katkı sağlamakta.
Söz konusu paket, diğer gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin küresel emisyonların sınırlandırılmasına yönelik eşit dağılımla katkıda bulundukları, emisyon azalımının %20'den %30 oranına çıkarılmasına yönelik bir uluslararası iklim antlaşmasının temelini oluşturuyor. Bahsi geçen antlaşmanın Aralık ayında Kopenhag'da gerçekleştirilecek olan BM iklim konferansında sonuca bağlanması öngörülüyor.
İklim ve enerji paketi dört yasal metinden oluşuyor:
Avrupa sera gazı emisyonunun yaklaşık %40'ını oluşturan AB Emisyon Ticaret Sistemi'nin (AB ETS) gözden geçirilmesine dair yönerge.
AB ETS'nin kapsamında yer almayan sektörlere bağlayıcı ulusal hedefler koyan bir 'çaba paylaşımı' kararı.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının payının arttırılması için bağlayıcı ulusal hedefler ortaya koyan bir yönerge.
Karbon yakalama ve depolama teknolojisinin güvenilir ve çevre dostu bir şekilde kullanılmasına yönelik yasal çerçeve oluşturacak yönerge.
AB Komisyonu, yenilenebilir enerji alanında şimdiye kadar devam eden düzensiz ilerlemeyi ve AB'nin 2010 hedeflerine muhtemelen ulaşamayacak olmasını gösteren ilerleme raporunu kabul etti. Rapor, bu başarısızlığın ardındaki nedenleri ve Mayıs ayında enerji ve iklim paketinin bir parçası olarak yürürlüğe girecek olan yeni yenilenebilir enerji yönergesinin belirlenen tüm sorunları kapsadığını ve engelleri kaldırmak için dayanak sağladığını belirtirken, ayrıca önümüzdeki on yıl için yenilenebilir enerjide nasıl büyüme sağlanabileceğine değiniyor.
Gerek elektrik, gerekse ulaşım sektörünü ele alan rapor, bazı ülkelerde hedeflere ulaşılırken bazı ülkelerde ise hedeflerin çok gerisinde kalınmış olan son iki yıldaki dengesiz gelişimin altını çiziyor. Her iki sektörde de 2010 yılı hedeflerine ulaşılamayacağına dair analizler doğrulanırken, elektrikte %21 yerine %19 yenilenebilir enerji payına, ulaşımda ise %5,75 yerine %4 oranına ulaşabileceği belirtiliyor.
Bilgi Toplumu
AB Komisyonu tarafından yapılan açıklamaya göre, sınırsız bilgisayar gücü, beyni taklit eden bilgisayarlar, akılla kontrol edilebilen tekerlekli sandalyeler ve arkadaş robotlar, geleceğe yönelik araştırmalar gerçekleştirmek için geliştirilen yeni Avrupa planının birer parçasını oluşturuyor.
AB Komisyonu, 2015 yılına kadar ulusal ve AB seviyesinde araştırma yatırımlarını iki katına çıkararak Avrupa'nın gelecek teknolojilere odaklı yüksek riskli araştırma sayısının arttırılması teklifinde bulundu. Komisyon bu amacı gerçekleştirmek için ilk adım olarak 100 milyon €'luk mevcut araştırma bütçesini 2013 yılına kadar %70 arttırmayı planlıyor.
Avrupa'nın bilgi ve iletişim teknolojilerine (BIT) yaptığı yatırım diğer bölgelerin gerisinde kalıyor. AB, dünyadaki toplam bilimsel bilginin neredeyse üçte birine sahip olmasına rağmen, söz konusu sektördeki araştırma oranı genel araştırma çalışmalarının yalnızca çeyreğini oluşturuyor.
Komisyon bu doğrultuda, AB ülkelerinin ABD, Çin ve Japonya seviyesini yakalaması için ulusal ve Avrupa programları arasında araştırma işbirlikleri oluşturarak, büyük çaplı ve sürdürülebilir çalışmalara imkan veren yeni araştırma teşebbüsleri yaratarak, 2015 yılına kadar bilgi ve iletişim teknolojileri konulu yüksek riskli araştırmaların iki katına çıkartılması çağrısında bulundu.
Avrupa Gelecek Araştırmaları şu örnekleri içermektedir:
• Düşünce ile yönlendirilen tekerlekli sandalye: Hareket yetisini beyin sinyallerinden alarak, Avrupa'da omurilik zedelenmesi sonucu sakat kalmış 300.000 insana ve engelli kişiler için diğer sinir ameliyatlarına yardımcı olmaktadır.
• Bilgisayar teknolojisi: Beynin bilgiyi işlemesini taklit ederek, donanımındaki parçalar devre dışı kaldığında bile çalışmaya devam edebilmektedir.
• Avrupa'nın hali hazırda lider pozisyonda olduğu kuantum teknoloji araştırması alanındaki ilk başarı sayesinde ışık hızından daha hızlı çalışabilen ve sınırsız bilgi işleyebilen daha güvenilir bilgisayarlar
Fikri Mülkiyet Hakları
AB Komisyonu, Avrupa Parlamentosu'nun sanatçıların ve plak yapımcılarının telif hakkı koruma sürelerinin 50 yıldan 70 yıla uzatılmasına yönelik teklifi desteklemesini memnuniyetle karşıladı.
Parlamentoda oylanan teklif, uzatma dışında aşağıdaki yenilikleri de içeriyor:
• Eser için enstrüman çalanların veya vokalistlerin, plak bandrollerinden elde edilen, normal veya internet üzerinden satış gelirlerinin %20'si oranında pay almaları,
• "kullan ya da kaybet" prensibi ile yapımcıların eserleri pazara sunmayı başaramamaları durumunda sanatçıların haklarını 50 yıl süresince koruyabilmeleri,
• "clean slate" olarak adlandırılan bir tanımla plak yapımcılarının sanatçılara yapacakları ödemelerde kısıtlamaya gitmelerinin önüne geçilmesi.
Ekonomi
Endüstriyel yeni siparişler endeksi Şubat 2009'da bir ay öncesine göre Euro Alanı'nda B16) %0,6 oranında düştü. Endeks ocak ayında %2 oranında düşüş göstermişti. AB27'de yeni siparişler Ocak ayında %3,5, Şubat ayında ise %1,4 azaldı. Talep dalgalanmalarının daha kuvvetli olduğu gemi, demiryolu ve havacılık ekipmanları hariç, endüstriyel yeni siparişler endeksi Euro Alanı'nda %1,3 ve AB27'de %0,7 düştü.
Bir sene öncesi ile karşılaştırıldığında endeks Şubat 2009'da Euro Alanı'nda %34,5 ve AB 27'de 33,3 düştü. Gemi, demiryolu ve havacılık ekipmanları hariç, toplam sanayi Euro Alanı'nda %34,1 ve AB27'de %32,2 düşüş gösterdi.
Aylık olarak, bir önceki ay ile karşılaştırıldığında Şubat 2009'da sermaye ürünleri için siparişler Euro Alanı'nda %2,9 artarken, AB27'de %3,2 düştü. Basit ürünler sırasıyla %1,3 ve %0,8 arttı.
Dayanıklı ürünler Euro Alanı'nda %0,6 ve AB 27'de %2,0 azaldı. Ara mallar sırasıyla %3,2 ve %2,2 düştü
En büyük artış Romanya (%8,7), Litvanya (%6,3) ve Fransa'da (%4,8), en büyük düşüşler ise Letonya(%28,7), Bulgaristan (%11,9) ve Macaristan'da (%5,2) gözlemlendi.
B R Ü K S E L ' D E G E L E C E K A Y
AB Kurumları
• 29 Nisan, COREPER I ve II (Daimi Temsilciler Komitesi)
• 4-7 Mayıs, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu
• 5 Mayıs, Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi
• 4-7 Haziran, Avrupa Parlamentosu Seçimleri
Konferanslar-Seminerler
• 30 Nisan, "Energy Cooperatives Seminar", Cooperatives Europe,
www.coopseurope.coop
• 30 Nisan, "The European Parliament Election: What is at Stake?", Heinrich Böll ng?Foundation,
www.boell.be
• 7 Mayıs, "How are you doing?- SMEs in a Larger Europe", BUSINESSEUROPE,
www.businesseurope.eu
• 19 Mayıs, "LSE Türkiye Kürsüsü ile TR PLUS ortaklığıyla Türkiye-AB ilişkileri Semineri",
www.centreforturkeyineurope.eu
HAZIRLAYANLAR :
Suna Orçun – Serhan Salman
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org