BU SAYIDA:
 
AB - TÜRKİYE
AB - ABD
AB - ACP ÜLKELERİ
AB - HINDİSTAN
AB - GENİŞLEME
ENERJİ
TİCARET
ÇEVRE
EKONOMİ

-AB - Türkiye

- Türkiye'nin AB Nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Selim Kuneralp, 3 Kasım'da görevine başladı. Büyükelçi Kuneralp 12 Kasım'da Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barosso'ya güven mektubunu sunduktan sonra 12 Kasım tarihi itibariyle görevine resmen başlamış olacak. Daha önce Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı olarak görev yapan Selim Kuneralp'dan önce Türkiye'yi AB Nezdinde Büyükelçi Volkan Bozkır temsil etmekteydi.

- AB Komisyonu Türkiye'den Almanya'ya ihraç edilen armutlarda kabul edilebilir seviyenin üstünde "amitraz" (pestisit) bulunduğunu tespit etti. Komisyon Türk ürünlerinin AB piyasasına girmeden önce denetlenmesi çağrısında bulundu. AB üyeleri Besin Zinciri ve Hayvan Sağlığı Komitesi'nin toplantısında AB Komisyonu'na çağrıda bulunarak, Türkiye'den yapılan ithalatlara denetim getirilmesini istedi. Yapılan denetimler sonucu ortaya çıkacak amitraz seviyesine bağlı olarak alınan karar güncellenebilecek. 

- Avrupa Parlamentosu'nda 10 Kasım'da gerçekleştirilecek olan LUX 2009 Sinema Ödül töreninde Avrupa'nın önde gelen film yapımcıları, yönetmenleri ve oyuncuları bir araya gelecek. Bu yılki ödül "Eastern Plays", "Sturm" ve "Welcome" isimli filmlere verilecek. Ödül törenine katılacaklar arasında 2007 yılında "Auf der anderen Seite" (Yaşamın Kıyısında) isimli filmiyle Lux Ödülü'nü alan Fatih Akın da yer alıyor.

AB - ABD

- ABD, AB üye ülkelerine yönelik vize uygulamasını ikili düzeyde düzenlemeye devam etmeye ancak, yolcu bilgileriyle ilgili politikasını gözden geçirerek bazı değişiklikler yapma kararı aldı. Mevcut yasalar ABD'nin halihazırda vize istisnası programı dışında kalan beş AB ülkesini de bu kapsama almasına izin vermiyor. Polonya, G. Kıbrıs, Bulgaristan, Romanya ve Yunanistan vatandaşlarının ABD'ye seyahatlerinde vize almaları gerekiyor; diğer AB ülkeleri ise vize almadan ABD'ye seyahat edebiliyor. ABD'de ise çıkış denetimi (ülkeye gelen turistlerin ülkeden çıkışları sırasında parmak izlerinin alınması) tasarısı bütçe onayı alamazsa vize muafiyeti programının tamamen ortadan kaldırılması gündeme gelebilecek.

2010 yılından itibaren ülkeye giren her turistten ABD'nin 10 USD tahsil etmek üzere bir yasa tasarısını inceliyor olması da AB ve ABD arasında başka bir anlaşmazlık konusu. Turistlerden alınacak bu parayla turizm tanıtımı yapılacağı öne sürülüyor. İnternet bağlantısı için

- İklim değişikliğiyle mücadele ve 12 Aralık'ta Kopenhag'da gerçekleşecek olan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı 3 Kasım'da Beyaz Saray'da gerçekleşen AB-ABD zirvesi gündemine ağırlığını koydu. AB'yi temsil eden İsveç Başbakanı Reinfeldt iklim değişikliğini önleme konusunda AB'nin hedeflerinin çok açık ve kararlılığının çok net olduğunu belirtirken diğer ülkelerin de aynı derecede kararlı davranmasının önemine dikkat çekti. AB Komisyonu Başkanı Barroso ise ABD Başkanı Obama'nın yaklaşımının Aralık ayındaki zirvede bir sonuç alınması yönünde umut verici olduğunu belirtti. Halihazırda AB Kongresi'nden incelenmekte olan bir yasa taslağı 2020 yılına kadar sera gazı salınımlarının 2005 yılı seviyesinin %20 altına düşürülmesini öngörüyor. Sera gazı salınımında dünyanın önde gelen diğer ülkeleri de AB gibi 1990 yılını esas alırken, ABD'nin 2005 yılını başlangıç noktası olarak alması ABD'ye diğer ülkelerle kıyaslandığında yalnızca %7 oranında azaltma olanağını sağlayacak.

AB - ACP Ülkeleri

- AB Komisyonu, Afrika-Karayip-Pasifik (ACP) ülkeleriyle yeni bir Enerji Programı'nı hayata geçireceğini açıkladı. 10. Avrupa Kalkınma Fonu'nun 2009-2013 döneminden faydalanılarak gerçekleştirilecek programa iki taraf toplam 200 milyon € kaynak ayıracak. Programın amacı, yoksulların sürdürülebilir ve uygun fiyatlı enerji hizmetlerine erişimini sağlamanın yanı sıra söz konusu ülkelerde iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunmak üzere yenilenebilir enerji çözümleri ve enerji verimliliğini artırıcı önlemlerin geliştirilmesi olarak gösteriliyor.

AB - Hindistan

- Yeni Delhi'de gerçekleştirilen AB-Hindistan zirvesinde iklim değişikliği konusu ele alındı ve çevre koruması teknolojileriyle ilgili ortak yatırımlar gerçekleştirilmesine karar verildi. Bu projeler arasında çevre dostu taşıt aracı üretecek olan bir fabrika yatırımının bir kısmının finanse edilmesi ve güneş enerjisi projeleri de yer alıyor. Zirvede ayrıca AB ve Hindistan arasında nükleer enerji konusunda da bir işbirliği anlaşması imzalandı.

Bilim adamları tarafından önerilen küresel sıcaklık ortalamasının sanayi öncesi çağın ortalamasının 2 derece üstünü aşmaması hedefi üzerinde uzlaşıya varan AB ve Hindistan uluslararası örgütlü suçlarla mücadele için de işbirliği yapacak.

Lizbon Antlaşması

- Lizbon Antlaşması'nın 27 AB ülkesinde onay süreci Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vaclav Kalus'un imzasıyla tamamlanmış oldu. Çek Anayasa Mahkemesi'nin aldığı kararın Lizbon Antlaşması'nın onayına yeşil ışık yakması ve Çek Cumhuriyeti'nin AB'den istediği tavizleri elde etmesi sonucunda Cumhurbaşkanı Klaus Antlaşma'yı imzalayarak sürece son noktayı koymuş oldu. Antlaşma'nın 1 Aralık'ta yürürlüğe girmesi öngörülüyor. İnternet bağlantısı için
AB - Genişleme

- Hırvatistan ve Slovenya arasındaki sınır anlaşmazlığının çözümü için her iki ülkenin Başbakanı bir araya gelerek bir anlaşma imzaladı. AB İsveç Dönem Başkanlığı'nın girişimiyle imzalanan anlaşma sayesinde Hırvatistan'ın AB üyelik müzakerelerine kalınan yerden devam edilecek. 20 km. uzunluğundaki deniz kıyı şeridi Yugoslavya dağıldıktan sonra Slovenya ve Hırvatistan arasında anlaşmazlığa sebep olmuştu.

Slovenya aradaki anlaşmazlığı sebep göstererek Hırvatistan'ın müzakere sürecinin ilerlemesini engellemişti. AB üyelerinin bu sorunu iki ülke arasında çözümlenmesi gereken bir sorun olarak değerlendirmesi üzerine iki ülke görüşerek sorunun çözümü için uzlaşıya vardı. Eylül 2009'da Slovenya'nın Hırvatistan üzerindeki vetosunu kaldırdığını açıklaması üzerine Hırvatistan da tahkim anlaşmasını imzalamayı kabul etti.

- İzlanda AB ile müzakereleri sürdürecek başmüzakerecinin atamasını gerçekleştirdi. AB nezdinde İzlanda Büyükelçisi Stefan Haukur Johannesson Başmüzakereci olarak atandı.

Ancak AB çevreleri Norveç örneğinde olduğu gibi AB'ye üyelik konusunda İzlanda hükümetinin istekli, halkın ise isteksiz olabileceğini düşünüyor. 1 Kasım'da ülkenin Dışişleri Eski Bakanı ve ülkenin AB'ye üyeliğinin savunucularından olan Jon Baldvin Reykjavik Üniversitesi'nde yaptığı bir konuşmada üyeliğin halkoylamasında reddedilebileceğini söyleyerek İzlanda hükümetini bu konuda izlediği zayıf politikalar nedeniyle sert bir dille eleştirdi.

Halihazırda AB Komisyonu görevlileri İzlanda'da medya ve hükümetin politikalarını izleyerek ülkenin AB üyeliğine yaklaşımı konusunda değerlendirmede bulunuyor. Bu çalışmaların ortaya koyduğu sonuç ise halkın AB üyeliği sürecine başlanmasını istemediği yönünde. Ülkede devam eden tartışmalar da hükümetin bu süreci noktalamasına yoğunlaşıyor.

Diğer taraftan İzlanda ile resmi müzakerelerin başlaması için Aralık ayında gerçekleşecek olan AB Konseyi zirvesinde liderlerin karara varması gerekiyor.

- Avrupa Parlamentosu (AP) Dış İlişkiler Komitesi'nin 5 Kasım'da gerçekleşen toplantısına katılan Sırbistan Dış İşleri Bakanı Vuk Jeremic, Sırbistan'ın AB'ye üyelik başvurusunu bu yıl sonunda yapmayı planladığını açıkladı. Bakan diğer yandan, Sırbistan'ın hiçbir koşulda Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık bildirisini tanımayacağını ve AP üyelerinin Sırbistan vatandaşı Kosovalıları Kosova'da gerçekleşecek yerel seçimlere katılma çağrısını desteklemeyeceğini bildirdi.

AP Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Gabriele Albertini, AB Komisyonu'nun son ilerleme raporundaki olumlu yorumlara da dikkat çekerek son seçimlerden sonra oluşturulan AB yanlısı koalisyonun ve Radovan Karadzic'in Lahey Adalet Divanı'na teslim edilmesinin Sırbistan'la ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunduğunu belirtti.

Enerji

- AB-ABD Enerji Konseyi 4 Kasım'da Washington'da kuruldu. Stratejik enerji konularında transatlantik diyaloğu güçlendirmek üzere yeni bir çerçeve oluşturmayı amaçlayan girişim, enerji arzı güvenliği, düşük karbonlu enerji kaynakları ve enerji teknolojilerinde bilimsel işbirliği alanlarında etkin olacak.

AB-ABD Enerji Konseyi'nin Avrupalı temsilcileri AB Komisyonu'nun dış ilişkiler, enerji, bilim ve araştırmadan sorumlu birimleri ile AB Dönem Başkanlığı'ndan oluşurken, ABD tarafını Dışişleri Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı temsil edecek. Yıllık toplantılar gerçekleştirecek olan Enerji Konseyi AB-ABD Zirvesi'ne rapor verme yükümlülüğünde olacak.

AB ile ABD, enerji ve enerji güvenliği alanlarındaki stratejik ortaklığı geliştirme kararını Haziran 2006'da AB-ABD Viyana Başkanlar Zirvesi'nde vermişlerdi. Söz konusu Konsey'in kurulması bu doğrultuda ikili ilişkilerin gelişmesinde önemli bir adım olarak kabul ediliyor.

- Avrupa Politika Etütleri Merkezi (CEPS) Brüksel'de "2020 Yılı için AB Yenilenebilir Enerji Hedefinin Uygulanması" başlıklı bir konferans gerçekleştirdi. AB kurumlarından ve enerji alanında faaliyet gösteren şirketlerden üst düzey katılımcıların konuşmacı olarak yer aldığı konferansta AB'nin 2020 yılına kadar ulaşmayı amaçladığı "20-20-20 Hedefi" kapsamındaki enerji karmasının %20'sinin yenilenebilir enerjiden kaynaklanması hedefinin ulaşılabilir olup olmadığı tartışıldı.

Avrupa Fotovoltaik Endüstri Derneği (EPIA) Genel Sekreteri Adel El Gammal güneş enerjisinin potansiyel ve fizibilite açısından yeryüzündeki en önemli enerji kaynağı olduğunu belirtirken, güneş enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürülmesinin söz konusu olduğunu, hatta toplam enerji ihtiyacını karşılamasının da mümkün olduğunu söyledi. Bu alandaki son gelişmelerin %20 hedefine ulaşmada umut verici olduğunu vurgulayan El Gammal, 2009 itibarıyla 20 MW enerji üretimi hedeflendiğini belirtti.

Rüzgar enerjisiyle ilgili olarak ise şebeke bağlantılarının iyi kurgulanması gereği katılımcılar tarafından öne çıkarılan konular arasında yer alıyor. Rüzgar enerjisi alanında Avrupa'da birinci sırada Danimarka, ikinci sırada İspanya ve üçüncü sırada ise Almanya yer alıyor.

Ticaret

- AB Komisyonu, AB'nin önde gelen ticaret ortakları tarafından alınan ticaret önlemleriyle ilgili bir rapor yayınladı. Rapor Ekim 2008 - Ekim 2009 döneminde ticaret önünde engel olma özelliği taşıma potansiyeli sahip 220 önlemin uygulamaya konulduğunu belirliyor. Önlemler geleneksel ticaret engelleri olarak bilinen ithalat yasakları ve gümrük tarifesi artışlarından "yerli malı kullanmalı" gibi politikalara varan bir yelpaze içinde değişiyor. Ticaret önlemleri AB'nin ihracatının yaklaşık %5'ini doğrudan etkiliyor.

Çevre

- AB Komisyonu ile Avrupa Çevre Ajansı, yeni ve kapsamlı bir kirlilik yayım ve aktarım kayıt sistemini hayata geçirdi. Avrupa'da bulunan sanayi tesislerinin hava, su ve kara kirliliğine sebep olan salınımlarını kayıt altına alan sistem, 91 madde, 24 bin tesis ve 65 ekonomik faaliyet alanıyla ilgili bilginin yanı sıra, tesislerden atık işleyicilerine aktarılan atıkların tip ve miktarına ilişkin de veri sağlıyor.

Çevre ile ilgili bilgilere erişimi kolaylaştırmayı hedefleyen sistem tesislerin kendi verdikleri bilgilere dayanıyor. Kayıt altındaki bilgiler AB27 ve Norveç çapındaki toplam NOx (nitrojen oksit) salınımının yüzde 30'unu ve toplam SOx (sülfür oksit) salınımının yüzde 76'sını oluşturuyor. Kayıt sistemine http://prtr.ec.europa.eu/ adresinden ulaşılabiliyor.

Ekonomi

- AB Komisyonu'nun sonbahar tahminlerine göre, ekonomik küçülme yıl ortasından itibaren durmuş olmasına rağmen, 2009 yılında GSYİH toplamda %4 küçülmüş olacak. Ekonominin 2010 yılında %0,75 oranında, 2011'de ise %1,5 oranında büyümesi bekleniyor. Kısa dönemde, dış şartlar, mali durumun gelişimi ile maliye ve para politikalarında alınan önlemler sayesinde iyileşme beklenirken, özellikle istihdam piyasalarındaki olumsuz gidişatın sürmesi nedeniyle özel talepteki durgunluğun süreceği tahmin ediliyor. 2010 yılında işsizlik oranının AB genelinde %10,25, kamu açığının ise %7,5 (GSYİH'ya oranlar) düzeyine ulaşacağı hesaplanıyor.

Kısa vadeli görünümde AB ihracatının dereceli olarak artması beklenirken, iç talepteki sıkıntıların da devam etmesi bekleniyor. Kapasitelerin tam kullanılamaması, talep yetersizliği, verimlilikteki durgunluk ve kredi piyasalarındaki yavaşlık, yatırımlarda 2011 yılına kadar fazla artış görülmeyeceğini gösteriyor.

Krizden çıkmakta olan AB ekonomisinin genel görünümü önümüzdeki dönemde belirsizlikler içeriyor ve göz ardı edilemeyecek fakat büyük ölçüde dengeli riskler barındırıyor. Raporda, alınan mali önlemlerin beklenenden daha etkili olması veya küresel talebin belirgin yükselişi durumunda ekonomideki iyileşmenin daha hızlı gerçekleşebileceği, diğer yandan istihdam piyasalarındaki zayıflık ve yatırım ortamındaki sıkıntılar tahmin edilenden daha kötü sonuçlar doğurabileceği belirtiliyor.

- Sanayi üretim endeksi Eylül 2009'da bir ay öncesine göre Euro Alanı'nda (AB16) %0,4, AB27'de ise %0,7 düştü. Endeks, bir yıl öncesine göre sırasıyla %7,7 ve%7,3 geriledi.
Enerji dışı sektörlerde fiyatlar bir önceki aya göre her iki alanda da sabit kalırken, enerji sektöründe Euro Alanı'nda %1,9, AB27'de ise %2,6 düşüş gözlendi. Toplam endekste üye ülkeler arasında en yüksek artışlar Bulgaristan (%1,2), Estonya (%0,4), G. Kıbrıs ve Slovenya'da (%0,3) ölçülürken, Yunanistan, Finlandiya, İngiltere ve Litvanya'da %0,7 oranında düşüş kaydedildi.

- Perakende ticaret rakamları Eylül 2009'da bir ay öncesine göre Euro Alanı'nda %0,7, AB27'de ise %0,4 düşüş gösterdi. Bir yıl öncesine göre endekste sırasıyla %3,6 ve %2,5 düşüş kaydedildi.

Ağustos 2009 ile karşılaştırmada "gıda, içecek ve tütün" alım satımı Euro Alanı'nda %0,9 ve AB27'de %0,5 azalırken, gıda dışı sektörlerde düşüşler sırasıyla %0,6 ve%0,3 olarak gerçekleşti.

Verilerine ulaşılabilen üye ülkeler arasında toplam perakende ticaret altı ülkede büyürken on bir ülkede küçüldü. En yüksek artışlar Avusturya (%2,5) ve Slovakya'da (%1,1), en önemli düşüşler ise Litvanya (%7,6), Estonya (%2,4) ve Portekiz'de (%2,0) kaydedildi.

BRÜKSEL'DE GELECEK AY

AB Kurumları
 
• 10 Kasım, Ekonomik Mali İşler Konseyi
 
• 16-17 Kasım,Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi
 
• 19-20 Kasım, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
 
• 19 Kasım, Ekonomi Bakanları Konseyi (Bütçe)
 
• 23-26 Kasım, AP Genel Kurulu
 
• 1 Aralık, Adalet ve İçişleri Konseyi
 
• 2 Aralık, Ekonomik Mali İşler Konseyi
 
Konferanslar
 
• 3 Kasım, "The Cyprus Peace Process: State of Play", www.ceps.eu  
 
• 6 Kasım, "Democracy and Human Rights Promotion Under Obama", www.carnegieeurope.eu/events 

• 19 Kasım, "Towards a creative Europe", EPC, www.epc.eu  

HAZIRLAYANLAR :

Dilek İştar Ateş - Suna Orçun
bxloffice@tusiad.org
www.tusiad.org