Değerli basın üyeleri,
Ekte bu hafta Belçika Meclisinde, Dışişleri Bakanına sormak üzere içeriye verdiğim soru önergemi bulabilirsiniz.
Sincan Özerk Bölgesinde yaşananların kabul edilmez olduğunu vurgulayan bu soru önergesinde, Belçika'nın ve Avrupa Birliğini'nin konuyla ilgili duruşunu sorguluyorum.
Avrupa'nın Başkenti Brüksel'de, Belçika Meclisinde"de bu olayların unutulaması için bu konuya edeceğim.
İyi çalışmalar dileklerimle,
Hilal Yalçın | Federaal Volksvertegenwoordiger CD&V
Mondelinge vraag van Kamerlid Hilâl Yalçin aan de Minister van Buitenlandse Zaken, Karel De Gucht.
Geachte Mijnheer de minister,
Zoals u weet, braken er tijdens het weekend van 4 en 5 juli (2009) rellen uit in China in de autonome regio Xinjiang.
De onlusten begonnen op zondag toen enkele duizenden demonstranten op het Volksplein bijeenkwamen om te protesteren tegen de dood van Oeigoerse fabrieksarbeiders bij een oproer in Zuid-China op 25 juni 2009.
Door de beperkte bewegingsvrijheid van de internationale pers, de opgeworpen barricades van het Chinese leger en de veiligheidsdiensten, en het stilleggen van gsm- en internetverkeer, is de berichtgeving vanuit Xinjian momenteel "fragmentair" en erg beperkt. De weinige bronnen melden echter duidelijk dat er bij het geweld tussen de Oeigoeren, de politie en de Han-Chinezen tot nu toe zeker 156 doden vielen en minstens 1080 gewonden, en dat er niet minder dan 1434 arrestaties werden verricht. Officiële woordvoerders verwachten bovendien dat het dodental nog zal oplopen.
Xinjiang is het thuisland van de Oeigoeren die als de oorspronkelijke bewoners kunnen beschouwd worden. In 1949 is deze – voorheen onafhankelijke staat – geannexeerd door de Chinese Volksrepubliek. De Oeigoeren zijn een etnische minderheid, verwant aan de Turken en islamitisch.
De rellen van de afgelopen dagen hebben duidelijk verschillende oorzaken die echter allen etnisch geïnspireerd zijn. Er is de toegenomen controle vanwege de Chinese overheid op culturele en religieuze activiteiten (van etnische minderheden zoals de Oeigoeren), maar ook de aangemoedigde immigratie van Han-Chinezen naar de provincie en de economische marginalisatie van de Oeigoerse bevolking die sterk het gevoel heeft niet de vruchten te kunnen plukken van de economische boom die China het afgelopen decennium heeft doorgemaakt. Net zoals in Tibet wordt de bevolkingbalans in Xinjiang bewust verstoord door de centrale regering in Peking door Han-Chinezen te laten emigreren naar deze regio en de Oeigoeren te weren uit de belangrijkste politieke, administratieve en economische functies. Zo is het aandeel van Han-Chinezen binnen de bevolking van Xinjiang gestegen van 6% in 1949 tot 40% in 2000.
De regio Xinjiang is uiterst strategisch gelegen en herbergt ook enorme bodemrijkdommen, waaronder aardgas. Dit doet enkel maar vermoeden dat het communistisch regime zijn harde greep op de regio zal willen behouden.
Momenteel lijkt de rust tijdelijk te zijn weergekeerd maar de weinige beelden en het beperkte nieuws dat ons bereikt, blijft verontrustend. Na het geweld van zondag en maandag tegen Han-Chinezen volgden immers geweldadige acties vanwege Han-Chinese knokploegen gericht tegen Oeigoerse doelwitten. Bovendien is het Chinese leger alom aanwezig op de straat, blijkbaar niet enkel gewapend met wapenstok en knuppel maar ook met machinegeweren en zelfs kruisbogen. Samen met de hardhandige arrestaties, toont dit aan op welke repressieve en gewelddadige manier de Chinese regering plant te blijven optreden tegen de Oeigoeren. Zowel in de hoofdstad Urumqi als in de tweede stad Kashgar wordt immers melding gemaakt van verschillende incidenten, en er werd reeds gedreigd met executies door het lokale hoofd van de communistische partij.
Wij willen daarom graag de volgende vragen stellen aan de Minister van Buitenlandse Zaken :
Kan de Minister van Buitenlandse Zaken ons meedelen wat het officiële Belgisch standpunt is wat betreft de recente uitbarsting van geweld in de Chinese Xinjiang-provincie? En heeft de Belgische regering via de bestaande diplomatieke kanalen haar bezorgdheid uitgedrukt tegenover de vertegenwoordigers van de Chinese Volksrepubliek hier in België?
Wat is het officiële standpunt van de Europese Unie ter zake en was hierover reeds overleg tussen de Ministers van Buitenlandse Zaken en/of de regeringsleiders?
Kan de Minister ons ook informeren of er tijdens de bijeenkomst van de G8 in Italië deze week overleg is geweest tussen de regeringsleiders en de vertegenwoordigers van de Europese Commissie over de onlusten in Xinjang? De Chinese president heeft deze vergadering immers verlaten naar aanleiding van de recente incidenten.
Kan de Minister ons tenslotte schetsen wat het beleid is van de Europese Unie ten aanzien van het mensenrechtendebat in China, en of deze visie aandacht heeft voor het lot van de etnische minderheden die leven binnen de Chinese Volksrepubliek.
Hilâl Yalçin
CD&V Kamerfractie