Brüksel'de Bir Hafta..5 Eylül 2011..Tusiad Raporu.

BU SAYIDA:

AB - TÜRKİYE

AB - KIBRIS

AB - LİBYA

AB – AFRİKA

AB – SURİYE

AB – FİLİSTİN

EKONOMİ

AB - Türkiye

- Genişlemeden sorumlu AB Komiseri Stefan Füle Turkish Policy Quarterly 2011 Yaz Sayısı için kaleme aldığı makalede AB’ye tam üyelik müzakerelerine devam eden Türkiye ve AB’nin ortak komşu bölgelerinde birlikte çalışarak ortak fayda sağlayabileceklerini vurguladı.

Füle, AB’nin hedefinin Güney Akdeniz ve Orta Doğu’da kalıcı barış ve sürdürülebilir demokrasiyi desteklemek olduğunu belirtti ve Güney Akdeniz ülkeleriyle AB arasındaki iktisadi bağların da geliştirilerek Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Bölgeleri kurulması ile bu ülke pazarlarının AB tek pazarıyla bütünleşmelerinin sağlanacağını kaydetti.

Füle, Türkiye’nin bu anlamda bölgede devam etmekte olan değişim sürecinde önemli bir oyuncu olduğunu bildirdi ve Türkiye’nin bölgesinde sorunların çözümü için daha etkin rol üstlenmesini olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi. Füle Türkiye’nin sıklıkla “komşularla sıfır sorun” şeklinde ifade edilen dış politika ilkesinin AB’nin Komşu Ülkeler Politikası’nda olduğu gibi bölgenin istikrarı, refahı ve güvenliği için ortak güvenlik bölgesi oluşturulması, üst düzey siyasi diyalog, ekonomik dayanışma ve kültürel işbirliğine dayandığını belirtti.

Füle, Türkiye’nin Müslüman bir toplumun işler durumda bir demokrasi, hareketli bir siyasi tartışma ortamı, tam şeffaflık ve hesap verme yükümlülüğüne sahip olabileceğini göstererek Orta Doğu’nun tümü için bir ilham kaynağı olabileceğini kaydetti.

- Enerjiden sorumlu AB Komiseri Günther Oettinger, AP üyesi G. Kıbrıs’lı Takis Hagigeorgiou’nun soru önergesine verdiği yanıtta AB Komisyonu olarak Akkuyu’da yapılması öngörülen nükleer santralle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiklerini kaydetti.

AP üyesi Hagigeorgiou, soru önergesinde Türkiye’nin Akkuyu’da bir nükleer santral inşa etmesi öncesinde komşu ülkelerle temaslarda bulunmasının faydalı olduğunu ancak Türkiye’nin henüz böyle bir girişiminin olmadığını belirterek, bu konuda AB Komisyonu’nun değerlendirme yapmasını istemişti.

AB Komiseri Oettinger Türkiye’nin nükleer enerji ve güvenlikle ilgili mevzuatını AB müktesebatı ve normlarıyla uyumlu hale getirmesinin önemini de vurgularken, bu konuların AB – Türkiye Ortaklık Konseyi toplantılarında da masaya yatırıldığını iletti.

AB - Kıbrıs

- AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Avrupa Parlamentosu üyelerinin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Kıbrıs konusunda bir çözüm sağlanmadan G. Kıbrıs’ın AB Dönem Başkanı olması halinde Türkiye’nin AB ile ilişkilerini donduracağına dair açıklamalarıyla ilgili soru önergelerini yanıtladı. Stefan Füle, Kıbrıs sorununun çözümü için sürdürülen müzakereleri “Kıbrıslılar”ın yürüttüğünü, AB’nin bu süreci desteklediğini, aynı şekilde bölgesel ve uluslararası katılımcıların da çözüm sürecini desteklemesi gerektiğini söyledi.

Füle BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs müzakerelerinin durumunu değerlendirdiği 3 Mart 2011 tarihli raporunda bölgesel ve uluslararası katılımcılara Kıbrıs’ta bir çözüm aramaya odaklanma çağrısında bulunduğunu hatırlattı. Müzakerelerin önemli bir aşamaya girdiğine işaret eden Füle, BM Genel Sekreterinin iki liderin bir araya geleceği Ekim ayındaki toplantı öncesinde henüz tamamlanmamış bulunan konularda bir uzlaşıya varacakları umudunu paylaştığını ifade etti.

- Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu 1 Eylül tarihli oturumunda “Kıbrıs’ta Kayıp Kişiler Komitesi” ve K. Kıbrıs’taki dini ve tarihi eserlerin korunması için sağlanacak 4 milyon €’luk mali yardım için onay verdi. Bu mali yardım AB’nin 2012 bütçesinden sağlanacak.

AB - Libya

- Avrupa Birliği Libya’da çatışmalar sonrasında sosyal adalet, kapsayıcılık ve toprak bütünlüğü esaslarına göre gerçekleştirilmesi öngörülen demokrasiye geçiş ve ekonomik yeniden yapılanma sürecine destek vermek için geniş kapsamlı bir AB stratejisi oluşturma kararı aldı. Bu kapsamda kısadan uzun vadeye uzanan bir takım eylemler ve iki bölge arasında ticaret, iktisadi ilişkiler ve güvenlik sektörü reformu ile teknik işbirliği gibi konularda çalışmalar öngörülüyor. AB bugüne kadar AB sivil savunma ekipleri ve gereçleri eşliğinde Libya ve sınır bölgelerindeki sivil halkın güç durumunu hafifletmek için 80 milyon €’su AB bütçesinden olmak üzere 152 milyon € tutarında insani yardım sağladı.

Avrupa Birliği Libya Ulusal Geçiş Konseyi’nin kısa vadeli istikrar önceliklerini desteklemek için hazır bulunurken aynı zamanda uzun vadeli destek programlarının hazırlıklarını da gerçekleştiriyor. Ulusal Geçiş Konseyi’nin acil öncelikleri arasında adalet, polis ve güvenlik sektörü reformları, ülkenin mayınlardan temizlenmesi, kamu maliyesi yönetimi, medya reformu, kamu sektöründe kapasite geliştirilmesi, eğitim, sağlık ve sivil toplumun güçlendirilmesi yer alıyor.

AB, sağladığı insani yardımın yanı sıra bu acil istikrar ihtiyaçlarının karşılanması için toplam 25 milyon € tutarında bir ek fonu da AB Komisyonu aracılığıyla ülkeye sağlayabileceğini bildirdi. Bununla birlikte AB Komisyonu Libya için öngördüğü orta-vadeli fonlarının 60 milyon € tutarında olacağını belirtirken, bu fonların Libya’da yeni işbaşına gelen yetkililere demokratikleşme ve sivil toplum, kamu yönetimi kapasite geliştirmesi ve sosyoekonomik kalkınma alanlarında kullanılmak üzere sağlanacağını belirtti.

- AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton 28 Libya işletmesinin varlıklarının dondurulması kararının kaldırıldığını duyurdu. Libya ekonomisinin yeniden çalışır hale gelmesini sağlamak üzere bu kararın alındığını açıklayan Ashton Libya’daki limanlar, enerji ve bankacılık sektörlerindeki bazı işletmelerin bu karar içinde yer aldığını belirtti.

AB – Afrika

- AB Komisyonu Afrika’da barış ve güvenlik alanındaki bölgesel ve kıtasal çalışmaları desteklemek için Afrika Birliği ve Afrikalı bölgesel teşkilatlara 2011-2013 yılları arasında kullanılmak üzere 300 milyon € tutarında fon tahsis etti. Tahsis edilen fon Afrika içinde Afrikalı örgütler tarafından gerçekleştirilen barışa destek operasyonları ve bu örgütlerin kapasite artırımı için yapılacak çalışmalarda kullanılacak.

AB – Suriye

- Avrupa Birliği üye ülkeleri AB’nin Suriye’ye karşı uyguladığı yaptırımların sertleştirilmesi kararı aldı. Bu karar uyarınca AB üye ülkelerinin Suriye’den petrol ve petrol ürünlerinin satın alımı, ithali ve bu ürünlere ulaşım sağlanması yasaklandı. Bu tür işlemler için AB içerisinden mali hizmet ya da sigorta hizmeti sağlanması da yasak kapsamında bulunuyor.

AB liderleri ayrıca daha önce uygulamada olan malvarlığı dondurma ve seyahat yasağı işlemlerine tabi olan kişi ve kurumlar listesine 4 Suriyeli kişinin ve 3 kurumun daha dâhil edilmesini kararlaştırdı. Bununla birlikte tıbbi gereçler ve gıda yardımı ulaştırılması ve yabancı ülke vatandaşlarının Suriye’den tahliyesi gibi alanlarda gerektiğinde uygulanmak üzere malvarlığı dondurma kararına bir istisna getirildi. 9 Mayıs’ta yürürlüğe konan silah ambargosu ise aynen yürürlükte kalacak.

AB – Filistin

- AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ve genişlemeden sorumlu AB Komiseri Stefan Füle ortaklaşa yayımladıkları bir bildiri ile BM Filistinli Mülteciler için Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na 2011 – 2013 döneminde destek sağlanacağını duyurdu. Bu sefer yapılacak yardımın tutarı 40 milyon € olarak belirlendi.

BM Filistinli Mülteciler için Yardım ve Bayındırlık Ajansı AB’nin Filistinli mültecilere sağladığı yardımların yönetimini gerçekleştiriyor. Ancak ajansın çalışmalarını sağlıklı olarak sürdürebilmesi ve mültecilere temel ihtiyaçlarını sağlayabilmesi için düzenli bir kaynak akışına ihtiyacı bulunuyor. Ajansın genel fonuna yıllık 80 milyon € tutarında kaynak aktarılacak. Füle ve Ashton tarafından açıklanan yardım ise üzerinde anlaşılmış olan tutara ek olarak sağlanacak. AB ve üye ülkeler BM Filistinli Mülteciler için Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na en büyük mali desteği sağlayan taraflar durumunda. AB’nin 2000 – 2010 döneminde ajansa sağladığı kaynak 1,2 milyar € civarında.

Ekonomi

- AB Bakanlar Konseyi İrlanda ve Portekiz’e yönelik mali yardımların bir sonraki bölümünün aktarılması için onay verdi. Söz konusu onay her iki ülkenin geçtiğimiz üç aylık dönemde gösterdiği ekonomik performansın incelenmesi sonrasında verildi. Portekiz ve İrlanda’ya yönelik mali destek AB Komisyonu, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Avrupa Merkez Bankası ortaklığında gerçekleştiriliyor. Bu üç kurumun temsilcilerinden oluşan bir heyet Temmuz ayında Lizbon ve Dublin’de yaptıkları incelemelerde İrlanda ve Portekiz hükümetlerinin kamu maliyelerini güçlendirmek ve mali sektörü desteklemek amacıyla belirledikleri programları gerektiği gibi uyguladıklarını, programda belirlenen önemli adımların atılmış olduğunu tespit etmişlerdi. AB’nin İrlanda’ya yönelik mali yardımlarının üçüncü taksiti 5,5 milyar € tutarında olacak ve iki bölüm halinde aktarılacak. Bu çerçevede Eylül ayı sonunda 2,5 milyar € ve Ekim ayında 3 milyar €’luk fon İrlanda’ya verilmiş olacak. IMF ve İngiltere’nin de İrlanda’ya sırasıyla 1,5 milyar € ve 500 milyon €’luk kaynak aktarması bekleniyor. 7 Aralık 2010’da AB Bakanlar Konseyi İrlanda’ya AB ve AB ülkelerinden kredi yoluyla 45 milyar € sağlanmasına karar vermişti. İrlanda’ya IMF’den sağlanacak olan kaynak tutarı ise 22,5 milyar € civarında olacak.

Portekiz’e yönelik mali yardımın üçüncü taksiti 11,5 milyar € tutarında olacak; bunun 7,6 milyar €’su AB’den, 3,9 milyar €’su IMF’den sağlanacak. Portekiz için hazırlanan mali yardım paketi toplam 78 milyar €’ya ulaşacak; bunun 52 milyar €’su AB’den, 26 milyar €’su IMF’den sağlanacak.

- Haziran 2011’de %10 olan Euro Alanı (AB17) işsizlik oranı değişmeyerek Temmuz 2011’de de aynı seviyede seyretti. işsizlik oranı, geçtiğimiz yılın aynı döneminde %10,2 seviyesindeydi. AB27 işsizlik oranı da Temmuz 2011’de bir önceki aya göre değişmeyerek %9,5 olarak gerçekleşti. AB27 işsizlik oranı Temmuz 2010’da %9,7 seviyesindeydi. Eurostat tahminlerine göre, Temmuz 2011’de 15,8 milyonu Euro Alanı’nda olmak üzere AB genelinde yaklaşık 22,7 milyon kişi işsizdi. Bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, Euro Alanı’nda işsiz kişi sayısında yaklaşık 61 bin kişilik artış gerçekleşirken, AB27’deki toplam işsiz kişi sayısındaki artış 18 bin oldu. Üye ülkeler arasından işsizliğin en düşük olduğu ülkeler Avusturya (%3,7), Hollanda (%4,3) ve Lüksemburg (%4,6) iken, en yüksek olduğu ülkeler İspanya (%21,2), Letonya (2011’in ilk çeyreğinde %16,2) ve Lituanya (2011’in ikinci çeyreğinde %15,6) oldu.

Erkek nüfusta işsizlik Temmuz 2010 ile Temmuz 2011 arasında Euro Alanı’nda %10’dan %9,6’ya, AB27’de ise %9,6’dan %9,3’e geriledi. Kadın nüfusta işsizlik oranı ise Euro Alanı’nda %10,4’te, AB27’de %9,7’de sabit kaldı. Temmuz 2010’da Euro Alanı’nda ve AB27’de %20,9 olan 25 yaş altı gençlerin işsizlik oranı Temmuz 2011’de AB27’de %20,7 ve Euro Alanı’nda %20,5 olarak gerçekleşmişti.

Genç nüfusta işsizlik oranının en düşük olduğu ülkeler Hollanda (%7,5), Avusturya (%7,8) ve Almanya (%9,5) iken, en yüksek olduğu ülkeler İspanya (%46,2), Yunanistan (2011’in ilk çeyreğinde %38,5), Lituanya (2011’in ikinci çeyreğinde %33,1) ve Slovakya (%32,9) oldu.

- Perakende ticaret hacmi, Temmuz 2011’de bir önceki aya kıyasla Euro Alanı’nda (AB17) ve AB27’de %0,2 oranında arttı. Haziran 2011’de perakende ticaret Euro Alanı’nda %0,7, AB27’de ise %0,5 oranlarında artmıştı. Perakende satış endeksi Temmuz 2011’de bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında her iki alanda da %0,2 düşüş sergiledi.

Temmuz 2011’de “Yiyecek, içecek ve tütün” ticaret hacmi Euro Alanı’nda %0,4 ve AB27’de %0,3 azalırken, yiyecek dışındaki sektörlerde sırasıyla %0,5 ve %0,6 artış kaydedildi. Üye ülkeler arasında perakende ticaret hacmindeki en büyük artışlar Portekiz (%2,5), Romanya (2,2) ve Letonya’da (%1,8), en sert düşüşler ise Malta (%3,4), Finlandiya (%1,9), ve Danimarka’da (%1,7) kaydedildi.

*

BRÜKSEL’DE GELECEK AY

AB Kurumları

12 Eylül, Dışişleri Konseyi

12 Eylül, Genel İşler Konseyi

19-20 Eylül, Tarım ve Balıkçılık Konseyi

22-23 Eylül, Adalet ve İçişleri Konseyi

26 Eylül, Dışişleri Konseyi (Ticaret)

29-30 Eylül, Doğu Ortaklığı Zirvesi

3 Ekim, Eurogroup Toplantısı

3 Ekim, İstihdam, Sosyal, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi

4 Ekim, Ekonomi ve Mali İşler Konseyi