25 Mayıs 2014 tarihinde Belçika’da seçimler yapılacak.
Fedaral Başbakan Elio Di Rupo müthiş bir baskı altında.
541 gün süren bir siyasi krizden sonra kurulan mevcut hükûmet 6.cı Devlet reformu paketinin en hassas bölümünü sonuçlandırması gerekiyor.
Yani finansman yasasını yeniden şekillendirmek kendisine tevdi edilen en zor görev...
Bir yandan Avrupa Birliği, diğer yandan ulusal liberal partilerin baskısı!
Sadece şimdi değil, Başbakan olduğu andan itibaren...
O ise sessiz sedasız elinden geleni yapıyor, veya tabiri caizse yapar gibi görünüyor...
Hem de pusulasını şasırmış solu temsil eden kendi partisinin baskısı altında.
***
Sosyalist parti içinde sol kanadın sözcüsü konumunda olan Başbakan yardımcısı bakan bayan Laurette Onkelinx ilk kez böylesine çalkantılı bir hükûmete katıldığını itiraf ediyor...
Başlangıçta hükûmet üç amacı gerçekleştirmek için kuruldu.
Devlet reformu, denk bütçe ve yapısal reformlar...
Diğer Başbakan yardımcısı MR’li bakan bay Didier Reynders’e göre beklenen cevap Flaman Bölgesinden gelecek.
Son kamuoyu araştırması sonucuna göre ise Flaman milliyetçisi N-VA’nın oy oranı % 35 civarında ; halbuki PS’in oyları Valon Bölgesinde düşüşte...
***
Gemi fırtınalı denizde yol almaya çalışırken, herkes kaptanın kapasitesini tartışıyor.
En fazla merak edilen ise kaptanın ne işe yaradığı!
***
6.cı Devlet reformu tamamlandığında on yedi milyar avronun kullanma yetkisi Bölgelere ve Topluluklara devredilmiş olacak.
Kapsama giren alanlar sıradan değil : Aile yardımları (çocuk parası), istihdam, vergilendirme, adalet ve sağlık...
PS’in cevabı : Biz olmasaydık şimdi başka şeyler konuşur olurduk. Elio Belçika’nın birliğini sağladı. Başlangıçta N-VA ve MR’i müzakere masasından uzak tuttuk.
Sonradan MR müzakere masasına çağrıldı ve düğüm çözüldü.
MR Başkanı Charles Michel’e göre partisi sorumluluk aldı ve FDF’in ayrılmasıyla bunu ağır ödedi. Ama yine de ekonomik ve sosyal konularla ilgilenme imkânı doğdu.
İktidarın küçük ortakları Ecolo (Yeşiller) ve CDH (hümanistler) Başbakan Elio Di Rupo’nun iyi bir psikolog, iyi bir müzakereci, darbelere dayanıklı ama rakibinin işini bitirmesini bilen bir boksör kadar sabırlı olduğunda hemfikirler.
***
2014 seçim kampanyasının sloganı şimdiden belli gibi : Elio, Belçika’nın kurtarıcısı...
İyi hoş ta yapılanlar yeterli mi?
Sağlam ve kalıcı bir istikrar ortamı oluşabildi mi?
Yapılanlar Flaman seçmenleri tatmin edecek mi?
Gent Üniversitesi’nden siyaset bilimci Carl Devos yapılanların ciddi, fakat geçici olduğu düşüncesinde.
Yani herşey 2014 seçimlerinde N-VA’nın alacağı oy oranına bağlı!
Kimse olanlardan mutlu değil.
MR’e göre bütün olumsuzlukların sorumlusu sol siyasetler, halkçılık, yani PS.
Liberal sistemin son derece bulaşıcı olduğunu saptayan Ecolo (Yeşiller) ise sosyal hakların peynir gibi rendelendiği şeklinde düşünüyor.
Böylesine çalkantılı bir dönemde sol akımlarla ve sosyalist sendika FGTB ile ilişki sürdürmek çok zor olmalı...
Flamanlar önyargılarını aşamıyorlar ve başkası bile yapsa, kim tasarrufa dokunursa dokunsun, anında PS’ten biliyorlar.
PS’in Elio Di Rupo’dan daha solda olduğunu düşünemiyorlar.
***
Elio Di Rupo’nun zamana karşı bu yarışında bir amaç gizli : 6 Aralık 2011 tarihli Bakanlar Kurulu gereğince N-VA’yı yenmek için yapılanları gerekçe göstererek Flaman partilerine yardımcı olmak.
Laurette Onkelinkx’in korkusu da zaten bu : «Ya 2014’te N-VA % 40 oy alırsa».
Yani gizli mesaj şu : Elio Di Rupo’nun görevi N-VA’yı önlemek!
Yani biri diğerinden besleniyor.
Seçimlerde Belçika’nın kurtarıcısı olarak meydanlara çıkacak.
Carl Devos’a göre bu saptama doğru.
«Objektif olarak, PS ve N-VA iki müttefik parti. PS Valon Bölgesini Flaman milliyetçilerinden koruduğu ve Frankofonların çıkarlarını savunduğu, halbuki Didier Reyners’in N-VA’nın dostu olduğu imajını vermeye çalışıyor.
«Siz konuşuyorsunuz, biz çalışıyoruz» sözü Başbakana ait!
***
Başbakanın çalışma yöntemi birçoğunun hoşuna gitmiyor.
Çok yavaş davranıyor ve inisiyatif almıyor.
Top dolaştırıp zamana oynuyor, görüş bildirmiyor, çözüm üretmiyor.
Altı ortaklı koalisyonda topu muhataplarına atıyor, zira başka çaresi yok.
Ama Allah’ı var, gerçek bir imaj ve iletişim uzmanı.
Başbakanlık makamı gerektiriyor olmalı.
Herşey hesaplı ve kontrollü.
Doğaçlamayı sevmiyor.
Frankofon Valon Bölgesinin zihniyeti farklı.
Flaman Bölgesi’nde Anglo-Sakson kültür daha egemen, basın ve medya daha keskin!
Başbakan Flamancayı iyi konuşuyor ama dile hakim değil.
Flamanlar Frankofon bir Başbakan göremeye alışık değiller.
Hele hele Belçika Cumhuriyeti’nin Başbakanı olarak hiç değil...
***
Gelecekte neler olacak?
Kimse bilemiyor ve herkes merakla bekliyor.
Didier Reynders MR Brüksel’de birinci parti olursa durum değişir iddiasında.
Carl Devos’a göre Di Rupo II N-VA’nın rüyası ve gerçekleşmesi N-VA’ya bir armağan olur.
Hem federal hem bölgesel anlamda simetrik hükûmetler kurmak mümkün olabilecek mi?
Flaman Bölgesinin her yerinde N-VA’sız koalisyonlar kurulabilecek mi?
Flaman Bölgesi Başbakanı, eski UNİZO’lu Kris Peeters’in konumu ne olacak?
Her halükarda, Flamanların amacı Federal Başbakanlık makamını geri almak.
N-VA’nın oy oranı % 28 i geçerse, hükümet kurmak son derece zorlaşacak.
Kısacası Di Rupo hükûmetinin başarısı veya başarısızlığı N-VA’nın oy oranına göre değerlendirilecek.
Bu mücadeleden yarasız bersiz çıkması zor görülüyor.
Yakup Yurt ©
Umurbey, 09/07/2013
Not : Bu makale için Le Vif/L’Express dergisinin 3233 n° lu sayısının 20-26 sayfalarındaki Olivier Mouton imzalı ‘A quoi sert vraiment Elio Di Rupo’ başlıklı yazıdan esinlenilmiştir.