Dr. Ömer Menekşe, İkinci Din Şûrası nedeniyle Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bastığı kitaptaki makalesinde "Türk filmlerinin din adamlarına bakışı"nı ele aldı.
Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı Dr. Ömer Menekşe imzalı makalede, Türk filmlerinde "din adamlarının kötü gösterilmesi" eleştirildi. Makalede yer alan yorumlar şöyle:
MARKSİST ANLAYIŞ: 27 Mayıs 1960 İhtilali'nden sonra, Türk sinemasının ideolojik planda yoğunluğunu hissettirdiği filmler başlamış, bu anlayışla ortaya konan filmlerde Marksizm'in din anlayışı aynen yansıtılmıştır. Filmlerde din, tarih, inanç, ahlak gibi kavramlar olumsuzlanarak sunulmuştur.
İHANET FİLMİ: Vurun Kahpeye filminde düşman olarak takdim edilen dindar görünümlü, çıkarcı ve yobaz Hacı Fettah Efendi tipi öyle bir çizilmiştir ki, filmi seyreden kimse, ondan daha aşağılık, daha çıkarcı ve daha din simsarı bir insan olamayacağı yargısına varır. Halbuki, Milli Mücadele içindeki din adamlarını çıkarcı ve yobaz göstermek, tarihimize karşı bir ihanettir.
ZÜĞÜRT AĞA AŞAĞILIYOR: "Türk sinemasında, doğunun geri kalmışlığını, törelerden kaynaklanan trajik durumları yansıtan, en pespaye, uyduruk, düzeysiz şablonlarla halkın inançlarını rencide eden, din adamlarını, hiçbir kutsal değer tanımayıp çıkarını ön planda tutan, zalim tiplemeler olarak sunan filmler" ifadeleriyle anlatılan filmler bulunuyor. Bu filmler şöyle: Adak, Züğürt Ağa, Bedrana, Fırat'ın Cinleri, Kara Çarşaflı Gelin, Yer Demir Gök Bakır.
VİZONTELE'NİN İMAMI: "Vizontele"de tutucu ve yeniliklere kapalı kronik bir imam karakteri ortaya konulmuştur. İmam, kekeme birisi olarak sunulmuş ve imamın davranışları mizah konusu yapılmıştır.
SUNAL KARA LİSTEDE: Diyanet, Kemal Sunal'ın "Kibar Feyzo", "Davaro", "Deli Deli Küpeli", "Üç Kağıtçı" gibi filmlerinde "inançların küçük düşürüldüğünü" savundu.
ÇİRKİN KRAL'A ELEŞTİRİ: Yazıda, Yılmaz Güney'in "Yol"un da "İslam'a saldırdığı için" bu ödülü aldığı öne sürüldü. Makalede "Umut filmi de, İslam'ın bir üfürükçü hoca tiplemesi ile mahkum edilmesi girişimidir" denildi.
SULTAN'A TAM PUAN: Makalede, Türkan Şoray'ın tesettürlü bir kadını canlandırdığı "Birleşen Yollar" filmi övülüyor.
BEĞENİLEN FİLMLER: Küçük Ağa, Sahibini Arayan Madalya, Haram Lokma, Minyeli Abdullah, Yalnız Değilsiniz, Sonsuza Yürümek, Zeynepler Ölmesin, Reis Bey, İskilipli Atıf Hoca, Sevdaların Ölümü, Danimarkalı Gelin, Çizme, Beşinci Boyut, Sürgün, Çile, Zehra, Oğlum Osman, Kızım Ayşe, Diriliş, Fatma Bacı, Gençlik Köprüsü, Lanet ve Güneş Ne Zaman Doğacak.
M. Üstün
