Güncel Tehditler ve Stratejik Yaklaşımlar

Küresel güvenlik ortamının giderek karmaşık hale gelmesi, Avrupa’nın güvenlik politikalarını yeniden gözden geçirmesini gerekli kılmıştır. Avrupa, tarihsel olarak Soğuk Savaş'tan bu yana çeşitli güvenlik krizleriyle karşı karşıya kalmış olsa da, günümüzde karşı karşıya olduğu tehditler daha çok hibrit savaş, siber saldırılar, enerji bağımlılığı, terörizm ve göç krizleri gibi çok boyutlu bir yapıya sahiptir. Bu makalede, Avrupa'nın güvenlik kaygılarını güncel gelişmeler ışığında değerlendirmek amaçlanmaktadır.

1. Rusya Kaynaklı Tehditler ve Doğu Avrupa'nın Güvenliği

2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhakı ve 2022'de Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı saldırısı, Avrupa için doğrudan bir güvenlik tehdidi oluşturmuştur. Bu durum, NATO'nun doğu kanadında askeri varlığını artırmasına neden olmuş ve Avrupa ülkelerini savunma harcamalarını yeniden gözden geçirmeye zorlamıştır.

Başlıca kaygılar şunlardır:

• Rusya’nın agresif dış politikası
• Nükleer silah tehdidi
• Baltık ülkeleri üzerindeki baskılar
• Enerji kaynaklarının siyasi araç olarak kullanılması

2. Siber Güvenlik ve Dijital Altyapıya Yönelik Tehditler

Avrupa ülkeleri, özellikle kamu kurumları ve altyapılarının siber saldırılara karşı savunmasız olduğunu fark etmiştir. Bu saldırıların çoğu devlet destekli aktörlerden veya organize suç gruplarından kaynaklanmaktadır.

Öne çıkan siber tehditler:

• Seçimlere müdahale
• Kritik altyapılara (enerji, ulaşım, sağlık) sızma
• Dezenformasyon kampanyaları
• Veri hırsızlığı ve fidye yazılımları

3. Terörizm ve Radikalleşme

İŞİD’in yükselişi ve Avrupa içindeki radikalleşme eğilimleri, özellikle Fransa, Almanya ve Belçika gibi ülkelerde büyük güvenlik açıklarını gözler önüne sermiştir. Geri dönen yabancı savaşçılar da önemli bir tehdit unsuru olarak değerlendirilmektedir.

Alınan önlemler:

• İstihbarat paylaşımının artırılması
• Sınır güvenliğinin sıkılaştırılması
• Entegrasyon politikalarının gözden geçirilmesi

4. Enerji Güvenliği

Avrupa, özellikle doğalgaz ve petrol konusunda büyük ölçüde dışa bağımlıdır. Rusya-Ukrayna savaşı, bu bağımlılığın güvenlik boyutunu daha da belirgin hale getirmiştir.

Başlıca endişeler:

• Rus gazına bağımlılığın azaltılması
• Yenilenebilir enerjiye geçiş sürecinde oluşan güvenlik açıkları
• Kritik maden ve enerji kaynaklarının jeopolitik kontrolü

5. Göç ve Sınır Güvenliği

2015 yılında yaşanan mülteci krizi, Avrupa'nın sınır politikalarını sertleştirmesine neden oldu. Hem düzensiz göç hem de göçle birlikte gelen güvenlik sorunları, Avrupa kamuoyunda kutuplaşmalara yol açmıştır.

Güvenlik bağlamında göçün etkileri:

• Sınırların aşırı yüklenmesi
• İnsan kaçakçılığı şebekeleri
• Sosyal uyum problemleri
• Aşırı sağın yükselişi

6. Avrupa Savunma Politikaları ve NATO ile İlişkiler

Avrupa Birliği, ortak bir savunma politikası geliştirme yolunda adımlar atsa da, NATO hâlâ Avrupa'nın temel güvenlik şemsiyesi olmaya devam etmektedir. Ancak ABD ile yaşanan gerilimler, Avrupa’yı daha otonom bir savunma yapısı kurmaya itmiştir.

Gelişmeler:

• PESCO (Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği) girişimi
• Avrupa Savunma Fonu
• Transatlantik ilişkilerde güven sorunu

Sonuç

Avrupa’nın güvenlik kaygıları, artık yalnızca askeri tehditlerle sınırlı değildir. Enerji, siber güvenlik, terörizm ve göç gibi alanlarda çok katmanlı tehditlerle karşı karşıya olan Avrupa, bütüncül ve ortaklaşa bir güvenlik stratejisine ihtiyaç duymaktadır. Bu stratejinin başarılı olabilmesi için ise dayanışma, bilgi paylaşımı ve hızlı karar alma mekanizmalarının etkin bir biçimde çalıştırılması gerekmektedir.