Federal hükümetin uzun bir süredir üzerinde çalıştığı ve dün gece boyu süren müzakerelerin ardından yaz anlaşması başlığı altında kamuoyu ile paylaştığı yeni reform paketi “Yüzyılın en büyük sosyoekonomik reformu” şeklinde sunuldu.
Federal hükümetin koalisyonu oluşturan parti liderleri ile üzerinde uzlaştığı yeni sosyoekonomik reform paketi emeklilik reformu, vergi reformu, işgücü piyasasının modernizasyonu ve esnekleştirilmesi ile sağlık hizmetleri çerçeve yasası gibi kararları içeriyor. Federal bakanlar kurulu geçtiğimiz hafta sonu, Brüksel polis bölgelerinin birleştirilmesi, OCMW'lere(Sosyal Yardım Kurumu) daha fazla para ayrılması ve hapishaneler için acil durum yasası gibi bazı önemli kararlar almıştı.
Başbakan Bart De Wever (N-VA) ve Başbakan Yardımcıları David Clarinval (MR), Maxime Prévot (Les Engagés), Frank Vandenbroucke (Vooruit), Vincent Van Peteghem (CD&V) ve Jan Jambon (N-VA) önemli konularda bir dizi karar aldıklarını ve bunun “Yüzyılın en büyük sosyoekonomik reformu” olarak gördüklerini ifade ettiler.
İlk Reaksiyon Girişimciler Örgütü Unizo’dan Geldi.
Girişimciler örgütü Unizo, yaz anlaşması konusunda “ihtiyatlı bir şekilde olumlu” bir tavır sergiledi. Unizo’ya göre yeni reform paketi “İşverenlere yeniden işe alım yapma imkânı tanıyan bir paket” olarak görülüyor.
Unizo tarafından yeni reform paketi hakkında yapılan basın açıklamasında, “Anlaşma, serbest meslek sahipleri ve işverenler için bir adım ileriye götüren bazı somut önlemler içeriyor”. En önemli nokta, girişimci indirimi. Şirketi olmayan serbest meslek sahipleri, 650 avroluk bir girişimci indirimi alabilecekler ve bu indirim 2029'da 900 avroya çıkacak. “Yıllar sonra ilk kez, tek kişilik işletmeler için gerçek ve çok ihtiyaç duyulan bir rahatlama geliyor.” dedi.
Unizo gece çalışmasının esnetilmesini, haftalık asgari çalışma süresinin kaldırılmasını ve yeni sözleşmeler için tazminatların en fazla bir yılla sınırlandırılmasını memnuniyetle karşılıyor.
Unizo'ya göre, 360 saatlik gönüllü fazla mesai düzenlemesi ile “işverenler nihayet yoğun dönemlerde ihtiyaç duydukları esnekliği, ücret maliyetlerinde patlama yaşamadan elde edecekler”. Emeklilik önlemleri de girişimci örgütü için doğru yönde atılmış bir adım.
Unizo, yemek çeklerinin maksimum tutarının 2026'dan itibaren 2 avro artabileceğini “güneşli yaz anlaşmasında bir kara bulut” olarak nitelendiriyor, çünkü bu, girişimciler için gizli bir ücret artışı anlamına geliyor.
Federal Hükümet Ulusal İklim ve Enerji Planına Katkı Sunacak
Federal hükümetin yeni reform paketinde kapsamında Ulusal İklim ve Enerji Planına (NEKP) katkısı konusunda da anlaşmaya varıldığı belirtildi. Bu plan çerçevesinde Belçika 2030 yılına kadar enerji ve iklim hedeflerine ulaşmayı amaçlıyor. Plan, enerji ve iklim politikasının ayrıntılı bir tanımını içeriyor.
Ulusal İklim ve Enerji Planına (NEKP) Katkısı
Bu plan, enerji yoğun endüstriler dışındaki sektörlerde 2005 yılına kıyasla sera gazı emisyonlarını yüzde 47 oranında azaltma hedefini de içermektedir. Ayrıca, herkes için bir mobilite bütçesi getirilmesi gibi vergi teşvikleri de güçlendirilecektir.
Federal katkının onaylanmasıyla, plan yaz aylarında bölgelerin katkılarıyla birlikte hazırlanabilir. Plan, hükümetlerin onayından sonra Eylül ayı sonunda Avrupa Komisyonu'na sunulabilir. Normalde planın geçen yılın ortasında sunulması gerekiyordu.
İklim Bakanı Jean-Luc Crucke (Les Engagés) bir basın açıklamasında, “Bu, iklim geçişini desteklemek için kullanılacak politika yönergelerini ve federal kaldıraçları belirleyen stratejik bir metindir” dedi. “Bu, bundan böyle operasyonel önlemlere dönüştürülecek önemli bir ilerlemedir.”
Hükümet, 1990 yılına kıyasla 2040 yılına kadar net sera gazı emisyonlarının en az yüzde 90 oranında azaltılmasını öngören Komisyon'un önerisi üzerinde de anlaşmaya vardı. Bu, Belçika federal hükümetinin bir Avrupa iklim hedefi hakkında resmi olarak ilk kez görüş bildirmesi. Bunun koşulu, hedefin rekabet gücü, sosyal adalet ve teknik-ekonomik uygulanabilirlik konusunda somut garantilerle birlikte sunulmasıdır.
Yeşiller(Groen): “Kadınlar ve İşçiler İçin Ulusal Bayramda Kutlayacak Pek Bir Şey Yok”
Flaman Yeşiller Partisine göre, yaz anlaşması kadınları ve işçileri “orantısız bir şekilde” etkileyecek. Yeşiller parti lideri Stefaan Van Hecke bu konuda yaptığı açıklamasında; “Kadınlar ve işçiler bu yaz anlaşmasının en büyük kaybedenleri. Onlar için ulusal bayramda kutlayacak pek bir şey yok” Başkan Van Hecke parlamentoda ek bir komisyon toplanmasını gerektiğini belirtti.
Van Hecke ayrıca; “Bu hükümet ‘daha fazla çalışmanın daha fazla kazanç sağladığını’ söylüyor, ama gerçekte birçok işi çok daha az kazançlı hale getiriyor. İşçiler daha az ücretle daha fazla çaba sarf etmek zorunda kalıyor, geç veya erken saatlerde, öngörülemeyen çalışma saatleriyle çalışıyorlar.
“Yaşlanma Çalışma Komisyonu'na göre, kadın çalışanların 2'de 1'i emeklilik cezasına maruz kalırken, erkek çalışanlarda bu oran 5'te 1'dir. Kadınlar hala ücretsiz bakım görevlerinin çoğunu üstleniyor, daha sık yarı zamanlı ve daha az istikrarlı işlerde çalışıyor.”
Emeklilikte bonüs sitemi ilkesi zaten yanlıştı. Buna bir de ek bir uygulama (bonus-malussysteem) eklemek gerekmez.
Erken emekli olursanız, kariyeriniz daha kısa olur ve bu nedenle çalışmaya devam edenlere göre daha düşük emekli maaşı alırsınız.” Diyerek eleştirilerde bulundu.
ABVV: “İşçiler İçin Hiç Bu Kadar Geri Adım Atılmamıştı”
ABVV Sosyalist Sendika Başkanı Bart Engelaar, yaz anlaşmasında özellikle işverenlerin ödüllendirildiğini ifade ederek; “İşverenler için bu, gerçekten de yüzyılın en büyük sosyoekonomik reformu. Ancak çalışanlar için son 100 yılda hiç bu kadar kesinti yapılmamıştı”
“Vergi reformunu ele alalım. İnsanlar ancak 2029'un sonunda net maaşlarında artış görecekler. Oysa işverenler neredeyse anında para kazanacaklar. En geniş omuzlar en ağır yükü taşımıyor ve bu benim için zor bir durum.”
“Emeklilik bonüs uygulaması (bonus-malussysteem) bizim için sorunlu bir konu, bunun kaldırılmasını tercih ederdik’’ şeklinde eleştirilerde bulundu.