Görsel-işitsel medya hizmetleri direktifinin (The EU's Audiovisual Media Services Directive / AB'nin Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Direktifi / ''AVMSD'') 2026'da yapılacak gözden geçirmesi öncesinde Konsey'in onayladığı sonuç bildirgesi içeriği netleşti.
Televizyon ve isteğe bağlı hizmetleri düzenleyen AB çapındaki kuralların, fenomenlerin yükselişi, dezenformasyonun yayılması ve yapay zekanın artan kullanımı da dahil olmak üzere görsel-işitsel medya için hızla değişen manzarayı yansıtması gerekiyor.
Sonuç Bildirgesi Göre:
Sürekli değişen medya ortamında hem sağlam hem de uyarlanabilir kurallara ihtiyacımız var. Bugünkü sonuçlar, AB'nin görsel-işitsel medya sektörünün karşı karşıya olduğu en acil zorlukları vurgulamakta ve tüm vatandaşlarımızın gelecek yıllarda zararlı içerikten korunmasını sağlayacak bir yaklaşım çağrısında bulunmaktadır. Teknolojinin gelişmesi kaçınılmazdır. Bizim görevimiz bu değişiklikleri inkâr etmek değil, bunların etkin kullanımına hazırlanmaktır.
AVMSD, AB düzeyinde televizyon ve isteğe bağlı yayıncılık hizmetlerinin düzenlenmesini koordine etmektedir. Bu direktifin 2018'deki son revizyonundan bu yana, sosyal medya ve video paylaşım platformlarının yükselişi gibi yeni gelişmelerin yanı sıra Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası ve Dijital Hizmetler Yasası da dahil olmak üzere AB mevzuatının kabul edilmesi sonucunda görsel-işitsel medya hizmetlerine yönelik ortam hızlı bir değişim geçirmiştir.
AB Konseyi, AVMSD'nin AB'de görsel-işitsel medya için çeşitli, adil, güvenli, güvenilir ve rekabetçi bir piyasayı korumak ve teşvik etmek için yasal bir çerçeve sağlamanın yanı sıra bağımsız, güvenilir ve kültürel açıdan çeşitli görsel-işitsel içerik sağlamadaki önemli rolünü vurgulamaktadır.
Konsey özellikle şu kritik noktaları vurgulamaktadır:
- AVMSD'nin kapsamı, influencer'lar veya profesyonel içerik oluşturucular tarafından üretilenler de dahil olmak üzere ilgili her türlü görsel-işitsel medya içeriğini kapsayacak kadar geniş, açık ve uyarlanabilir olmalıdır
- Kurallar, en yaygın kullanılan isteğe bağlı hizmetlerin uluslararası niteliğini göz önünde bulundurarak çocukların ve gençlerin yüksek düzeyde korunmasını sağlamalıdır
- Video paylaşım platformlarını düzenleyen hükümler, Netflix, YouTube ve Tiktok gibi medya platformları kamuoyunu zararlardan ve diğer toplumsal risklerden koruyacak kadar sağlam olmalıdır
- Dezenformasyon ve yabancı manipülasyon veya müdahalelerle mücadele etmek için güvenilir, çoğulcu medya kullanımı teşvik edilmeli ve güçlendirilmelidir
- Büyük spor etkinlikleri gibi kültürel öneme sahip etkinliklere geniş erişim güvence altına alınmalıdır
Arka Plan
Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Direktifi (AVMSD), AB görsel-işitsel politikası alanındaki en önemli mevzuattır. Direktifin 2018'deki son revizyonundan bu yana, COVID-19 salgını, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırı savaşı, dezenformasyon, yanlış bilgilendirme, sahte haberler, nefret söylemi ve hibrit tehditlerin artması ve yapay zekanın ortaya çıkması gibi faktörler nedeniyle görsel-işitsel ve medya ortamı önemli ölçüde değişmiştir.
Aralık 2020'de Komisyon, ‘Dijital On Yılda Avrupa Medyası’ başlıklı bir eylem planı başlattı: İyileşme ve Dönüşümü Desteklemek için Bir Eylem Planı' başlıklı bir eylem planı başlattı.
Eylem planı üç faaliyet alanına odaklanmaktadır:
(1) sektörün krizden çıkmasına yardımcı olmak;
(2) sektörün yeşil ve dijital dönüşümlerini desteklemek ve
(3) Avrupa'daki bireyleri ve şirketleri etkinleştirmek ve güçlendirmek.
26 Kasım 2024 tarihinde Komisyon, 2026 yılında AVMSD'nin gözden geçirilmesi için bir teklif sunma niyetini Konsey'e bildirmiştir.
Konsey’de onaylanan sonuçlar,
Konsey'in bu gözden geçirmeye ilişkin ön pozisyonunu ortaya koymakta ve Komisyon'a AVMSD'nin değerlendirmesini yaparken incelemesi gereken öncelikli alanlar konusunda rehberlik etmektedir.