AB - Türkiye
10 Aralık'ta AB Dışişleri Bakanları düzeyinde yapılan AB Genel İşler Konseyi toplantısında 14 Aralık'ta Brüksel'de yapılacak AB Liderler Zirvesi'nin sonuç bildirgesi taslağı tartışıldı. Bildirge taslağında Türkiye ile üyelik müzakerelerinden doğrudan söz edilmesine "tam üyelik" iması olacağı gerekçesiyle karşı çıkan Fransa'nın istemine uygun olarak "katılım" ifadesine yer verilmedi. Ancak bu süreci açıkça vurgulayan 2006 Aralık Zirvesi kararlarına net bir atıfta bulunuldu.
 
Fransa, bu isteğini 7 Aralık'ta yapılan COREPER toplantısı sırasında belirtmiş ve İngiltere ile İsveç'in devreye girmesi ile yoğun bir pazarlık süreci yaşanmıştı. Kabul edilen formül çerçevesinde gelecek hafta "Trans-Avrupa Şebekeleri" ve "Tüketici ve Sağlığının Korunması" olmak üzere iki başlıkta daha fiili müzakerelere geçilmesi bekleniyor.
 
Sonuç bildirgesinin son haline AB Liderler Zirvesi sırasında karar verilecek.
 
*Almanya Başbakanı Angela Merkel, 5 Aralık'ta Berlin'de düzenlenen bir konferans sırasında yaptığı açıklamada Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin Akdeniz Birliği projesine karşı çıktı. Merkel, Akdeniz Birliği konusunda şüpheleri bulunduğunu, bunun AB'nin bölgeye yönelik mevcut politikalarına ve AB projesinin kendisine büyük zararlar verebileceğini söyledi.
 
Türkiye'nin AB üyeliğine karşı çıkan Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, bunun yerine Türkiye'nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleriyle birlikte Akdeniz Birliği'nde rol alabileceğini savunmuştu. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye'nin AB'ne tam üyeliğine karşı çıkarken, imtiyazlı ortaklık önerisini savunuyor.
 
AB – Komşu Ülkeler Politikası
*AB Komisyonu Komşu Ülkeler Politikası (KÜP) hakkında bir bildirge yayınlayarak bu alanda daha çok çaba sarf edilmesi gerektiğinin altını çizdi. AB Komisyonu'nun dış ilişkiler ve komşu ülkeler politikalarından sorumlu üyesi Benita Ferrero-Waldner yaptığı açıklamada özellikle ticaret, hareketlilik ve komşu ülkelerdeki çatışma ve anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması konularında hem AB'ye hem de komşu ülkelere birçok görev düştüğünü belirtti. 2008'de komşu ülkelerde sektörel reformları desteklemek amacıyla bir dizi eylem hayata geçirilecek. Bahar ayında ise komşu ülkeler ile ilgili birer gelişme raporu yayınlanacak.
 
AB Komisyonu'nun 2008 ve sonrası için belirlediği hedefler:
*Ekonomik bütünleşme ve piyasalara erişim konularındaki siyasi kararlılığın artırılması. AB Komisyonu üye ülkelere devam eden tarım müzakerelerine destek verme ve serbest piyasa kuralları dışında bırakılacak ürünlerin sınırlı tutulması konularında destek çağrısı yaptı.
 
*Meşru sebeplere bağlı kısa süreli yolculuklar için vize sistemlerinin kolaylaştırılması ve uzun vadede idareli bir göç sistemi oluşturulması. AB Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi'ne bu alanda oluşturulan 2006 paketinin bir an önce kabul edilmesi için çağrıda bulunarak varolan yasal düzenlemelerin de yolculukları kolaylaştıracak şekilde kullanılması gerektiğini belirtti.
 
*İhtilaf halindeki bölgelerde çözüme ulaşılması için daha güçlü bir şekilde çaba gösterilmesi. 

*Komşu ülkelerin enerji, iklim değişimi, ulaşım, denizcilik politikası, araştırma gibi alanlarda yürüttüğü sektörel reform programlarına AB desteği verilmesi. 

AB Komisyonu'nun uygulamaya soktuğu eylemler:
*AB Komisyonu Komşu Ülkeler Yatırım Aracı (NIF) için 50 milyon € ödenek sağladı. Araç 2008 yılında faaliyete geçecek.
 
*Ulusal eylem planlarında bulunan yönetişim konusundaki önceliklerde en çok yol kat eden ülkelere ek bir destek sağlanmasına karar verildi. Bu çerçevede Fas 28 milyon € ve Ukrayna 22 milyon € ek ödenek alacak.
 
*Doğu komşuları ile ilişkilere bölgesel bir boyut katılması için Karadeniz Sinerji Programı başlatıldı.
 
*Komşu ülkelerin AB programlarına ve ajanslarına katılımı ile ilgili müzakereler İsrail, Fas ve Ukrayna ile devam ediyor. İsrail'in Rekabetçilik ve Yenilikçilik Programı'na (CIP) katılımı ile ilgili anlaşmanın çok yakında imzalanması bekleniyor.
 
AB – Afrika
*AB ve Afrika ülkeleri arasında düzenlenen 2. AB-Afrika Zirvesi 8-9 Aralık tarihlerinde Portekiz'in başkenti Lizbon'da gerçekleştirildi. 70'e yakın Avrupalı ve Afrikalı lideri bir araya getiren Başbakan Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı zirvede ticaret, yönetişim, güvenlik, göç, insan hakları ve küresel ısınma gibi konular ele alındı. Avrupalı liderlerin "eşitlerin zirvesi" olarak tanımladığı zirvede serbest ticaret ve demokrasiye vurgu yapan bir stratejik ortaklık belgesi imzalandı.
 
Zirvede süresi gelecek yıl sona erecek olan ve gelişmekte olan diğer Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi ülkeler tarafından eleştirilen AB-Afrika ticaret sisteminin (Cotonou Anlaşması) yerine önerilen ekonomik ortaklık anlaşmaları konusunda bir anlaşma sağlanamadı. DTÖ, Avrupa'nın bazı Afrika ülkelerinin mallarına gümrük vergisi uygulamaması ve kota sınırı getirmemesini 2000 yılında kurallara aykırı ilan etmiş ve bu durumun sona erdirilmesi için 2007 yılı sonuna kadar süre tanımıştı. Yeni anlaşmalar Afrika ürünlerinin Avrupa'ya serbestçe girebilmesi karşılığında Afrika ülkelerinden pazarlarını Avrupa ürünlerine tamamen açmasını öngörüyor. Zirve Avrupa Birliği'nin Afrika'da Çin'in giderek artan etkisine karşı durumu dengeleme çabası olarak görülüyordu.
 
İngiltere Başbakanı Gordon Brown insan hakları ihlali ile suçladığı Zimbabwe Başkanı Robert Mugabe'nın katılımı nedeniyle zirveyi boykot etti.

Eurostat verilerine göre AB27 ithalatının %9'unu, ihracatının %8'ini Afrika ile gerçekleştiriyor. Geçtiğimiz sene içinde Afrika'nın ana ticaret ortakları Fransa (21 milyar €) ve Almanya (16 milyar €) olurken AB ülkeleri ile en çok ticaret gerçekleştiren Afrika ülkeleri Güney Afrika (20 milyar €) , Fas (10 milyar €) ve Cezayir (10 milyar €) oldu.
 
Savunma
*AB Komisyonu AB'de savunma sanayisi ve pazarının rekabetçiliği için yeni önlemler önerdi. Avrupa savunma pazarının çok parçalı yapısı ve üye ülkelerin farklı politikaları nedeniyle oluşan aşırı bürokrasi sorunlarının rekabetçiliği ve Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası'nı zayıflattığını belirten Komisyon bu durumun iş dünyasına yılda 400 milyon €'ya mal olduğunu ifade etti. Ayrıca, üye ülkelerin savunma sözleşmelerini AB ihale kurallarından muaf tutmak için sık sık 296. maddeyi kullanmasının ve ülkeden ülkeye farklılık gösteren lisans rejimlerinin de askeri ihtiyaçların karşılanması konusunda maliyetleri artırdığını belirten

Komisyon üç yeni girişim önerdi: 
*Bu alanda rekabetçiliği artırmak için öngörülen önlemleri açıklayan bir bildirge,
*Üye ülkelerde savunma sanayi tedarik ve ihalelerin Avrupa düzeyinde rekabete açılmasını sağlayacak bir yönerge,
*Ticari engelleri azaltarak savunma sektörüne bağlı ürünlerin AB içi dolaşımını kolaylaştıracak bir yönerge.
 
Rekabet ve devlet yardımları
*AB Komisyonu tarafından onaylanan şirket birleşmeleri:
*Sigorta sektöründe faaliyet gösteren Çek Cumhuriyeti merkezli PPF grubunun İtalya merkezli Assicurazioni Generali SpA tarafından alınması.
* ABD merkezli telekomünikasyon ekipmanı üreticisi Andrew Corporation'ın yine ABD merkezli kablo üreticisi CommScope şirketi tarafından alınması.
*Kablosuz iletişim sektöründe faaliyet gösteren BSG Group'un ABD merkezli Syniverse teknolojik ürünler grubu tarafından alınması.
*Atıklardan enerji edilmesi konusunda çalışan Almanya merkezli Lentjes GmbH şirketinin Avusturya merkezli Energy & Environment AG & Co KG tarafından alınması. 
*AB Komisyonu kloropen kauçuk üreticileri Bayer, Denka, DuPont, Dow, ENI ve Tosoh gruplarına fiyatlar üzerinde anlaştıkları ve piyasayı paylaşarak kartel oluşturdukları gerekçesiyle toplam 243.2 €'luk ceza verdi. 
*AB Komisyonu İngiltere'deki yetkili kurumların mortgage bankası Northern Rock'a destek için uygulamayı planladıkları eylem planının AB devlet yardımları mevzuatı açısından bir sakınca oluşturmadığına karar verdi. Northern Rock emlak sektörü ve mali piyasalarda yaşanan kriz nedeniyle likidite zorlukları yaşıyordu. 
*AB Komisyonu İspanya hükümetinin İspanyol enerji şirketi Endesa'nın İtalyan Enel ve Acciona şirketleri tarafından alınması konusunda şart koştuğu koşulların AB şirket birleşmeleri yönetmeliğine aykırı olduğuna karar vererek geri çekilmelerini istedi.
 
Şirket işleri
*AB Konseyi Kasım ayında Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından onaylanan ve AB çapında sözleşme yükümlülükleri ile ilgili mevzuatı uyumlaştırmayı amaçlayan "Rome I" adlı yönetmeliği 7 Aralık'ta kabul etti. Bu çerçevede AB vatandaşları ve şirketleri sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklarda söz konusu uyuşmazlık sınır-ötesi olsa bile bütün AB mahkemeleri tarafından aynı ilkeler üzerinden yargılanacaklar. Bu önlemin ayrıca farklı AB mahkemeleri arasında karşılıklı tanıma sistemini de sağlamlaştırması bekleniyor.
 
Özellikle tüketici haklarını koruma konusunda ilerleme sağlaması beklenen yönetmelik AB'nin medeni hukuk alanında saydam, etkin ve rekabetçi bir topluluk olması açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
İnternet bağlantısı için
 
*AB içinde bölgesel düzeydeki girişimciliği artırmaya yönelik projeleri ödüllendiren ve ilki 2005 yılında gerçekleştirilen Avrupa Şirket Ödülleri'nin 2007 sahipleri ödüllerini aldı. 300'den fazla bölgesel ve yerel yönetimin katıldığı yarışmada iş yaşamını kolaylaştırmaya ve girişimciliği teşvik etmeye yönelik 48 proje finale kaldı. 6 kategoride ödüller ve projelerin gerçekleştirildiği bölgeler şunlar:
-Girişimcilikte öncülük (Vejle, Danimarka)
-Şirket desteği (Lüksemburg)
-Aşırı bürokrasiyle mücadele (Talin, Estonya)
- İnsan kaynaklarına yatırım (Brüksel, Belçika)
-Sorumlu girişimcilik (Toskana, İtalya)
 
Bilim ve araştırma
*AB Komisyonu 4 Aralık'ta Avrupa Hayırseverlik ve Araştırma Fon Temini Forumu adı altında araştırma alanında hayırsever kurum ve kuruluşların desteğini geliştirmeyi amaçlayan bir platformun açılışını gerçekleştirdi. Üç senelik bir süre için düzenlenecek olan forumda yasal ve mali mevzuat sorunları, yönetişim ve etik gibi farklı konulara değinilecek. 2006 Mart ayında gerçekleştirilen "Araştırma alanında hayırseverliğin payını yükseltmek" adlı konferansın önerileri çerçevesinde kurulan forumda ayrıca ortak bir Avrupa Vakıf Statüsü oluşturulması ve üniversite araştırması alanında hayırseverliğin payı gibi başka konular da tartışmaya açılacak.
 
Enerji
* Fransa-İspanya arasındaki elektrik hattı projesinin koordinatörü Mario Monti, proje ile ilgili ilk değerlendirmelerini AB Komisyonu'nun ulaştırma ve enerjiden sorumlu üyesi Andris Piebalgs'a sundu. Fransa'da ve İspanya'da projeden sorumlu bakanlarla görüşen Mario Monti projenin siyasi açıdan çok karmaşık olmasına rağmen olumlu bir şekilde ilerlediğini açıkladı. Mario Monti gelecek haftalar içerisinde proje ile ilgili ayrıntılı bir rapor sunacak.
 
Tarım
*AB Komisyonu 6 Aralık'ta Ortak Tarım Politikası'nın (OTP) "sağlık kontrolü" diye adlandırılan ve OTP'nın 2003'ten bu yana kazanılan deneyimlerden yararlanılarak geliştirmesini ve 27 üyeli bir AB'ye daha uygun hale getirilmesini amaçlayan yeni önlemler serisi çerçevesinde internet üzerinde bir tartışma platformu başlattı. Çiftçilerin, çevre örgütlerinin tüketicilerin ve sivil toplum örgütlerinin bu alandaki fikirlerini iletebilecekleri platform çerçevesinde iki konferans da düzenlenecek.
İnternet sitesine ulaşmak için: http://blogs.ec.europa.eu/fischer-boel/
 
Balıkçılık
*AB Sayıştayı 4 Aralık'ta Balıkçılık Ortak Politikası'nın uygulanması ile ilgili bir rapor yayımlayarak balıkçılık kontrolleri alanında reform yapılmasının gerekli olduğunu belirtti. AB Komisyonu'nun bu alandaki politikalarının ve altı farklı üye ülkedeki faaliyetlerin (Danimarka, İspanya, Fransa, İtalya, Hollanda ve İngiltere) incelendiği rapor, AB balık kaynakları yönetiminin etkin bir biçimde çalışıp çalışmadığının sorgulanması gerektiğini; güvenirliği düşük av verileri, etkinliği düşük bir denetim sistemi ve uygun olmayan ceza sistemleri gibi bir çok saptamada bulunulduğunu vurguluyor.
 
Raporu tamamen desteklediğini belirten AB Komisyonu'nun ilerleyen günlerde özellikle veri toplama konusundaki sorunları çözmeye yönelik öneriler sunması bekleniyor.
 
Bölgesel kalkınma
*Almanya-Polonya Bölgelerarası İşbirliği Komitesi 7 Aralık'ta Polonya'nın Zagan şehrinde sınır-ötesi işbirliği konusunda bir konferans düzenledi. AB Komisyonu'nun bölgesel politikadan sorumlu üyesi Danuta Hübner'in de katıldığı konferansa her iki ülkeden yerel ve bölgesel kurumların yetkilileri ve Ukrayna, Moldavya ve Beyaz Rusya'dan gözlemciler katılarak bu alandaki deneyim ve görüşlerini paylaştı. Bölgesel işbirliğinin uyum, bölgesel rekabetçilik ve istihdam hedefleri kadar önemli olduğunu vurgulayan Hübner, 2007-2013 döneminde 439 milyon €'luk bir kaynaktan faydalanacak olan Lubuskie bölgesi için hazırlanan operasyonel program ile ilgili olarak görüşmelerde bulundu.
 
Polonya ile sınırı bulunan ülkelerle işbirliği için Komşu Ülkeler Politikası çerçevesinde ve Orta Avrupa Programı ve Baltik Denizi Bölgesi Programı adı altında yeni programlar başlatılması bekleniyor. 

Tüketici hakları
*AB Komisyonu'nun tüketici haklarından sorumlu üyesi Meglena Kuneva 6 Aralık'ta Avrupa Tüketici Merkezleri Ağı'nın havayolu şirketleri ile ilgili hazırladığı raporu tanıttı. Rapora göre 2006'da hava yolcularının şikayetleri iki kat artarken en önemli sorunlar bagaj sorunları (%33), sefer iptalleri (%26) ve işletme sorunları (%16) oldu. AB Komisyonu rapor çerçevesinde önerilen 34 yeni önlemi inceleyerek ne gibi önlemler alınması gerektiğine karar verecek. 2008 yılında tüm AB için ortak bir şikayet formu oluşturulmasına şimdiden karar verildi.
 
Avrupa Tüketici Merkezleri Ağı 27 üye ülkede tüketicileri hakları hakkında bilgilendirme ve sınır ötesi anlaşmazlıklarda destek sağlama görevini üstleniyor.
 
Kültür
*2008 AB Kültürlerarası Diyalog Yılı 4 Aralık'ta AB Komisyonu'nun eğitim, kültür ve gençlikten sorumlu üyesi Jan Figel ve Avrupa kültür dünyasının tanınan isimlerinden oluşan ve içlerinde Fazıl Say'ın da bulunduğu kültürlerarası diyalog elçilerinin katıldığı bir törenle tanıtıldı. Kültür çeşitliliğin olumlu etkilerini, Avrupa'ya ait olma hissini ve Avrupa konularına aktif bir sivil katılımı teşvik etmeyi amaçlayan girişim çerçevesinde bilgilendirme kampanyaları, kültürlerarası diyalog konusunda araştırmalar ve 7 tanesi AB çapında, 27 tanesi ülkeler düzeyinde olmak üzere çeşitli projeler desteklenecek. Girişim için 10 Milyon €'luk bir bütçe belirlendi.
 
Detaylı bilgi için : http://www.dialogue2008.eu/ 
 
Adalet ve içişleri
*AB Komisyonu AB vatandaşlarının faydalandığı diplomatik koruma önlemlerini güçlendirmeye yönelik 2007-2009 dönemini kapsayan bir Faaliyet Planı hazırladı. Komisyon AB vatandaşlarını bu alandaki hakları ile ilgili bilgilendirmeyi amaçlıyor.

*AB'nin kurucu antlaşmalarına göre AB dışında bir ülkede yaşayan ya da seyahat eden bir AB vatandaşı, eğer bulunduğu ülkede kendi ülkesinin temsilciliği bulunmuyorsa bir başka AB üye ülkesi tarafından aynı şartlar altında korunuyor. 2006'ta Eurobarometre tarafından yapılan bir araştırmaya göre, AB vatandaşlarının sadece %23'ü bu önlemden haberdar. AB Komisyonu bu hakkın üye ülkeler tarafından pasaportlara yazılmasını öneriyor. Ayrıca bazı noktalarda pilot proje olarak birkaç üye ülkenin bir ortak AB temsilciliği açmasını öneriliyor. Şu anda 27 üye ülkenin hepsinin birden temsilciliği bulunan sadece 3 ülke bulunuyor (ABD, Çin ve Rusya).
 
Diplomatik koruma önlemleri yaklaşık 7 milyon AB vatandaşını ilgilendiriyor*
 
BRÜKSEL'DE GELECEK AY
AB Kurumları
• 13-14 Aralık, AB Liderler Zirvesi
• 17 Aralık, Çevre Konseyi
• 18-20 Aralık, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
 
Konferanslar-Seminerler
• 29 Ocak 2008, Inter-Parliamentary Meeting on Renewable Energy and Energy Efficiency, EUFORES, http://www.eufores.org/?id=108 
• 31 Ocak 2008, "Europe's Looming Demographic Crunch", Friends of Europe http://www.friendsofeurope.org/Activities/tabid/530/eventcalendaryear/2008/Default.aspx 
 
Dr Bahadir Kaleagasi        
TUSIAD        
Turkish Industrialists' & Business Association    
Representative to the EU and BUSINESSEUROPE      
(The Confederation of European Business)        
     
Avenue des Gaulois, 13 - 1040 BRUSSELS    
T: +32 2 7364047    F: +32 2 7363993    
kaleagasi@tusiad.org     www.tusiad.org